270111 Holocaust Bundestag
27 Janar 2011Një fjali në gjuhën rome në Bundestagun Gjerman. Soni Vajs, sipërmarrës nga Hollanda dhe anëtar i Komitetit Ndërkombëtar të Aushvicit përshëndet sintët dhe romët në tribunën përshëndetëse të Parlamentit. Para tij, oratorit kryesor të seancë përkujtimore, presidenti i Bundestagut, Norbert Lammert pati kujtuar vuajtjen e sintëve dhe romëve nën nacionalsocialistët - dhe faktin se kjo vuajtje nuk u vlerësua si duhet. „Për një kohë të gjatë ky grup viktimash qe përjashtuar nga zhdëmtimet. Vetëm në vitin 1982 qeveria federale gjermane e pranoi masakrimin e sintëve dhe romëve si genocid për shkaqe racore. Deri sot, minoriteti më i madh i Evropës është njëkohësisht me siguri minoriteti më i diskriminuar i Evropës.
Ferenc Snétberger, kitarist hungarez, me kompozimin e tij të titulluar "në përkujtim të popullit tim", shoqëroi oratorin kryesor, Soni Vajsz: „Sot ne përkujtojmë viktimat e gjenocidit nacionalsocialist ndaj 500 mijë sintëve dhe romëve. Ne kujtojmë viktimat e masakrës ndaj gjashtë milionë hebrenjve, dhe në përkujtojmë gjithë viktimat e tjera të regjimit nazist."
Vajs dhe pak romë të tjerë arritën që më ndihmën e një polici hollandez të kërcejnë nga një tren në ecje e sipër, në një kohë kur nga treni në platformën përballë u transportuan në Aushvic prindërit e tij dhe të afërm të tjerë. „Im atë i thërriste gjithë dëshpërim nga vagoni i kafshëve hallën time: Musla, kujdesi mirë për tim bir. Kjo ishte hera e fundit që i pashë të dashurit e mi. Kjo pamje është rrënjosur përgjithmonë në lëkurën time. Unë isha vetëm. Si fëmijë i moshës shtatëvjeçare unë humba gjithçka dhe rashë në një gropë të zezë pafundësisht të thellë."
Por vuajtjet e popullit të tij nuk morën fund. Me dhimbje në zë Soni Vajs foli për gjendjen e sintëve dhe romëve në disa vende të Evropës. „ Në Hungari, ekstremistët e djathtë sulmojnë dhe mundojnë sërish hebrenjtë, sintët dhe romët. Neonazistët kanë vrarë romë, midis tyre një fëmijë pesëvjeçar. Në restorante dhe gjellëtore gjen sërish parulla me shkrimin "Ndalohet hyrja e ciganëve."
Dhe kjo në mes të Bashkimit Evropian. Për deputetët e Bundestagut, që u prekën thellë, ky fjalim ishte një kërkesë e qartë për veprim.
Autor: Peter Stützle/ Auron Dodi
Redaktoi: Aida Cama