Almanya, İtalya’yı Adalet Divanı’na şikayet etti

Almanya, bir İtalyan mahkemesinin, İkinci Dünya Savaşı sırasındaki Nazi soykırımı yüzünden Berlin'in tazminat ödemesi kararıyla ilgili olarak İtalya'ya Uluslararası Adalet Divanında dava açtı.

İtalyan yüksek mahkemesi, geçen ekim ayında, Almanya'nın, 1944'te İtalya'nın Toskana bölgesinde Alman askerleri tarafından öldürülen 9 kişinin ailesine 1 milyon euro tazminat ödemesine hükmetmişti.

Almanya ise Lahey'deki mahkemeye sunduğu dava dilekçesinde, "geçmiş yıllarda İtalyan yargı organlarının, egemen bir ülke olarak Almanya'nın yargı dokunulmazlığını göz ardı ettiği" belirterek, ülkenin özel kişilerin açacağı davalarda yargıdan muaf olması gerektiğini bildirdi.

İtalya’daki Alman varlığına el konma ihtimali

Almanya, mahkemeden ayrıca Alman kamu mallarına el koymaya çalışması halinde İtalya'ya müdahale etmesini istedi. Yargı uzmanları, İtalyan mahkemesinin hükmettiği tazminatların, İtalya’da bulunan taşınır ve taşınmaz Alman mal varlığına el konarak tahsil edilmesinin gündeme gelebileceğini belirtiyor.

Almanya'nın, uluslararası hukukun tanıdığı kovuşturma muafiyeti nedeniyle yaptığı itirazı reddeden İtalyan yüksek mahkemesi, Almanya'nın, 1944 yılında Toskana'daki Civitella'da 203 kişinin öldüğü katliamda ölen 9 kurbanın ailelerine yaklaşık 1 milyon Euro ödemesi gerektiğine hükmetmişti.

Pandora’nın kutusu uyarısı

Uzmanlara göre benzer diğer davalara emsal teşkil edebilecek nitelikteki mahkeme kararı, Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı yıllarında kaydedilen suçlardan dolayı ilk kez bir ceza davasında mahkum edilmiş olmasından dolayı önem taşıyor.

Civitella katliamı davasında Almanya'yı temsil eden avukat Augusto Dossena, Almanya'nın herhangi bir tazminat ödemeyeceğini söylemişti. Dossena, Almanya'nın, “eski Naziler'in dava edildiği diğer tüm ülkelerde kabul edilen kovuşturma muafiyetini reddeden bir yargı kararını tanımayacağı için bu parayı ödemeyeceğini” kaydetmişti. Augusto Dossena, “Uluslar arası anlaşmaların bu tür kararlarla geçersiz kılınması, Pandora’nın kutusunu açmaya benzer” değerlendirmesinde bulunmuştu.

İtalya’daki diğer davalar

İtalya’da bir başka mahkemede ise Almanya hakkında Nazi rejimi tarafından zorunlu işçiliğe tabi tutulan 70 kişinin açtığı tazminat davası görülüyor. İtalya’da halen benzer nitelikte 50 dolayında dava devam ediyor. İtalyan yargısı, dava konusu olayları insanlık suçu kabul ettiğinden Alman devletine kovuşturma muafiyeti tanımıyor.

İtalyan mahkemelerinin gündeminde Nazi yönetimi tarafından İkinci Dünya Savaşı sırasında zorunlu işçiliğe tabi tutulan İtalyan askerler, Yunanistan’ın Distomo köyünde 218 kişinin Alman SS birlikleri tarafından katledilmesi de bulunuyor. 1997 yılında bir Yunan mahkemesinin Distomo katliamıyla ilgili verdiği karar, Floransa’daki yüksek mahkeme tarafından ele alınmış ve kararın İtalya’da da geçerli olduğu hükmüne varılmıştı.