AB ve ABD Ermenistan'a desteğini artırıyor
5 Nisan 2024
ABD ve Avrupa Birliği (AB), Ermenistan ve Dağlık Karabağlı Ermenilere destek vermeyi sürdüreceğini duyurdu. AB, Ermenistan'a yönelik 270 milyon euroluk bir yardım paketi açıkladı.
Açıklamalar, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın Brüksel'de gerçekleştirdiği üçlü toplantının ardından geldi.
Blinken, "Ermenistan'ın demokratik ve ekonomik direncine desteklerini daha da artıracaklarını" taahhüt ederken bu ülkenin daha fazla gıda güvenliği ve dijital altyapının yanı sıra enerji sektörünü çeşitlendirmeye yönelik çabalarına ABD olarak arka çıktıklarını söyledi.
"Dağlık Karabağ bölgesinde yerinden edilen 100 bin etnik Ermeni'yi desteklemeyi de sürdüreceğiz" diyen Blinken, Ermenistan'ın "komşularıyla barış içinde olan güçlü ve bağımsız bir ulus" olmasını sağlamaya yönelik çabalara yardım amacıyla Erivan'a bu yıl ABD'nin 65 milyon dolarlık ekonomik destekte bulunacağını sözlerine ekledi.
Moskova'nın Güney Kafkasya'daki geleneksel ortağı Ermenistan ile Rusya arasındaki ilişkiler son dönemde bozulmuş durumda.
Rusya'yı Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'da yeniden kontrolü sağlamasına engel olmamakla suçlayan Erivan, Batı ile ilişkilerini geliştirme yoluna yöneldi. Rusya'nın bölgedeki güvenlik garantörü rolünü eleştiren ve AB üyeliğine başvurma fikrini dahi tartışan Ermenistan'ın bu tutumu, Moskova'da ciddi rahatsızlık yaratıyor.
"Çıkarlarımız örtüşüyor"
Von der Leyen, AB'nin 270 milyon euroluk hibe içeren dört yıllık "direnç ve büyüme" paketinin Brüksel'in Erivan'la "omuza omza" durduğunun göstergesi olduğunu ifade etti.
"Avrupa Birliği ile Ermenistan'ın değer ve çıkarlarının giderek daha fazla örtüştüğünü" belirten von der Leyen, AB'nin Ermenistan'ın güvenlik kabiliyetini artırmaya ve "ölümcül ekipman ve teknolojilerin Rusya ordusunun eline geçmemesinin sağlanmasına" yönelik çabalarına vurgu yaptı. Von der Leyen, "Avrupa ve Ermenistan uzun ve ortak bir tarihi paylaşıyor ve artık yeni bir fasıl açmanın vakti geldi" ifadesini kullandı.
Paşinyan ise Brüksel'deki toplantının Ermenistan'ın AB ve ABD ile "büyüyen ortaklığının" kanıtı olduğunu belirtti. Ermenistan lideri ayrıca, "Azerbaycan'la ilişkileri normalleştirme konusundaki kararlılığının" değişmediğini söyledi.
Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev son dönemde yaptıkları açıklamalarda Bakü ile Erivan arasında kapsamlı bir barış anlaşması imzalanması yönünde umutlu olduklarını belirtmişti.
Ancak iki ülke arasında geçen Eylül ayında Dağlık Karabağ'ın tamamen Azerbaycan'ın kontrolüne geçmesiyle sonuçlanan askeri harekâtın ardından düşen tansiyon son aylarda sınır hattında yaşanan çatışmalarla yeniden yükseldi. Brüksel'deki görüşmelerden önce Aliyev'i arayan Blinken, tansiyonun düşürülmesine yönelik çaba gösterilmesi için çağrıda bulundu.
Aliyev: Yeni bir gerginlik kaynağı
Rusya, Azerbaycan ve Türkiye Brüksel'deki üçlü toplantıyı eleştirdi.
Aliyev, "Azerbaycan'a yönelik" olarak tanımladığı bu zirvenin, bölgedeki iş birliğinin aleyhinde bir adım olduğunu belirtti.
Aliyev, "ABD ve AB'den üst düzey yetkililer bizi Brüksel'deki bu toplantının Azerbaycan'a yönelik olmadığına ikna etmeye çalıştı. Ancak (bu toplantı) Güney Kafkasya'da yeni bir gerginlik kaynağı oluşturmakta" dedi.
Türkiye: Tarafsızlığı zedeliyor
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da Brüksel'deki üçlü toplantının, "bölgedeki karmaşık sorunların çözümü için temel alınması gereken tarafsızlık yaklaşımını zedeleyeceğini" belirtmişti.
Bakanlığın açıklamasında, "Azerbaycan'ı dışlayan bu inisiyatif, barışa hizmet etmekten ziyade Güney Kafkasya'nın bir jeopolitik çekişme alanına dönüşmesine zemin hazırlayacaktır" denilmişti.
Açıklamada, "Üçüncü ülkelere, süreç bağlamında atacakları adımlarda bölgenin parametrelerini dikkate almaları ve taraflara eşit mesafede yaklaşmaları yönündeki çağrımızı bir kez daha yineliyoruz" ifadelerine yer verilmişti.
DW,AFP,Reuters / CÖ,ET