1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Seçim kanununda değişiklik meclis başkanlığına sunuldu

14 Mart 2022

AKP ve MHP milletvekilleri seçim barajının yüzde 7'ye düşürülmesini de içeren 15 maddelik kanun teklifini TBMM'ye sundu.

https://p.dw.com/p/48R7n
TBMM
TBMMFotoğraf: Getty Images/AFP/A. Altan

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) milletvekilleri seçim barajının düşürülmesini de içeren 15 maddelik kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sundu.

Teklifin ayrıntılarını kamuoyuyla AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı paylaştı. Yazıcı 2839 sayılı kanunun 33'üncü maddesinde yer alan ve yüzde 10 olan ülke seçim barajının yüzde 7'ye indirilmesini teklif ettiklerini söyledi.

"2839 sayılı kanunun 34'üncü maddesinin birinci fıkrasında kelime düzeltmeleri yapıyoruz" diyen Yazıcı, "Bu maddenin son fıkrasını yürürlükten kaldırıp şu maddenin yer almasını öneriyoruz; İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde seçim çevrelerinde milletvekili hesabı ve dağılımı ittifak içinde yer alan her bir partinin o seçim çevresinde aldığı oy sayısı dikkate alınarak bu maddenin üçüncü fıkrasına göre yapılır" açıklamasını yaptı.

Istanbul Kommunalwahlen in der Türkei
Fotoğraf: picture-alliance/Zuma/J. Hilton

Siyasi partilerin TBMM'de grubu bulunma şartı kaldırılıyor

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 36'ncı maddesinde düzenleme teklif ettiklerini söyleyen Yazıcı, "Siyasi partilerin seçimlere katılmalarına ilişkin TBMM'de grubu bulunması koşulunu madde metninden çıkarıyoruz. Bir fıkra ekliyoruz, siyasi partilerin takip eden her seçime girerken bu maddede öngörülen örgütlenme oranında kongre işlemlerini yapmış olmalarını aranmasını bir defa en azından tolere ederek öngörmüş bulunuyoruz" diye konuştu.

İl ve ilçe seçim kurullarına yeni düzenleme

"298 sayılı kanunun 15'inci maddesinde düzenlenen il seçim kuruluna ilişkin yeni bir düzenleme öneriyoruz" diyen Yazıcı, "Bu düzenlemeye göre il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile yedek üyelerinin birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasında adli yargı, adalet komisyonunca kura çekmek suretiyle belirlenmesine ilişkin bir düzenlemeye gidiyoruz. Birinci sınıfa ayrılmış hakim yoksa bu defa kıdem esasına göre bu işlemi adalet komisyonunu icra edeceğine ilişkin düzenleme getiriyoruz" diye konuştu. Yazıcı, benzer bir düzenlemeyi ilçe seçim kurulları için de önerdiklerini söyledi.

298 sayılı kanunun 23'üncü maddesinde ek fıkra önerdiklerini açıklayan Yazıcı, "Sandık kuruluna üye bildirme hakkı bulunan bir parti oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremez. Böyle uygulamalar var uygulamadan doğan sorunu bu düzenleme önerisi ile giderilmesini teklif etmiş bulunuyoruz" dedi.

298 sayılı kanunun 33'üncü maddesine bir fıkra eklenmesini önerdiklerini söyleyen Yazıcı "2972 sayılı mahalli idareler ve mahalle muhtarları ve ihtiyar heyetleri seçimi hakkında kanun uyarınca yapılacak seçimlerde birinci fıkra gereğince yerleşim yeri adresine göre oluşturulan bir yıl önceki seçmen kütüğü güncelleme işlemleri yapılır" dedi.

2014 Yerel Seçimleri
2014 Yerel SeçimleriFotoğraf: picture-alliance/Zuma/J. Hilton

Adres kayıt sisteminde bulunmayanlar

AKP ve MHP milletvekillerinin sunduğu kanun teklifine göre ayrıca adres kayıt sisteminde görünmeyenler en son seçmen olduğu adrese göre seçmen listelerine kaydedilecek.

Teklifte ayrıca Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne uyum düzenlemesi yapıldığını söyleyen Yazıcı "65'inci madde başlığı Başbakan ve Bakanlara ilişkin yasaklar başlığını taşıyor. Bunu bakanlara diye düzenleme yapıyoruz. 155'inci maddesinde ise yine Başbakan sözünü madde metninden çıkarıyoruz bakanların yasaklara uymamaları halinde düzeltme yapıyoruz.

Muhtarlık seçimleriyle ilgili düzenleme

Yazıcı ayrıca "2972 sayılı mahalli idareler ile mahalle muhtarlıkları ve ihtiyar heyeti seçimi hakkındaki kanunun 32'nci maddesine şu fıkranın eklenmesini öneriyoruz; Seçim sonucuna göre ilk sırada yer alan muhtar adayı seçilme yeterliliğine sahip olduğunu en geç bir ay içinde belgelendirmesi halinde kendisinin seçimi kazandığına dair ilçe seçim kurulunca mazbata verilir. O süre içinde getirmezse ikinci üçüncü devam ediyor. Bu da muhtar seçimlerinin sık sık iptal edilmesi suretiyle seçimlerin yenilenmesi gibi yanlış uygulamayı ortadan kaldırmayı hedefliyor" dedi.

Yazıcı, "teklifin 13. maddesi ile gerek il gerekse ilçe seçim kurullarının başkanlarının önerdiğimiz şekilde kabul edilmesi halinde bunun uygulama sürecine ilişkin geçiş düzenlemesi öneriyoruz. Çünkü seçim kurulları iki yılda bir yapılır. Başkan ve üyelerin bazıları bu kanuna göre diğerleri eski mevzuata göre yapılmış. Aksama olma ihtimalini ortadan kaldırmayı hedefliyoruz" diye konuştu.

DW / EC, BÖ

© Deutsche Welle Türkçe