Rusya Putin’in adayı Medvedev’e emanet

Mizansen mükemmeldi. Görevdeki başkan Vladimir Putin halefi Medvedev ile birlikte rock müzigi eşliğinde Kızıl Meydan’da toplanan 40 bin gençle seçim sonucunu kutluyordu. Rusya’nın yeni Devlet Başkanı Medvedev spor kıyafetle geldiği meydanda kitlelere şöyle seslendi: “Bana oy veren herkese teşekkür ederim. Ülkemizin yaklaşık üçte ikisini temsil ediyoruz. Geleceğimize kayıtsız kalamayız, başkanımız Putin’in önerdiği rotadan sapmamalıyız. Aynı yolda illerleme şansına sahibiz. Birlikte zafere ulaşacağız.”

Meydandaki kalabalık daha sonra seçimlerin gerçek galibi Putin’i mikrofona çağırdı. Putin soğuk ve yağmura rağmen gençleri kırmadı: “Bir dakika müsaade edin.... Rusya Federasyonu yeni devlet başkanını seçmiştir. Adayımız Dimitri Medvedev açık farkla önde gidiyor. Hepinize, bütün vatandaşlara teşekkür ederim. Her şey, demokratik bir ülkede yaşadığımıza ve sivil toplumumuzun sorumluluk bilinciyle ve gayret içinde olduğuna işaret ediyor. Oylama anayasa ve kanunlara uygun geçmiştir. Seçim kampanyası artık geçmişte kalmıştır.”

”Medvedev’e verilen her oya 11 euro”

Putin’in konuşmasını, Rusya lehindeki sloganlar izledi. Seçmenin yüzde 70’i oyunu Medvedev’e vermişti. Diğer üç adayın hiçbir şansı yoktu. Seçime katılma oranı %70’i buluyordu. Uzun süredir Rusya’daki seçimleri izleyen Alman Yeşiller Partisi dış politika sözcüsü Marie Luise Beck Rusya’daki oylamanın batılı ülkelernle kıyaslanamayacağını söylüyor: “Bu kez parlamento seçimlerindekinden çok daha fazla baskı uygulandığı anlaşılıyor. Öğrenci yurtları gibi kolektif yapılanmanın olduğu her yerde oy kullanılması için yoğun baskı yapıldığı kuşkusuz. Her şey, seçime katılma oranının yüksek çıkması için düzenlenmiş. Seçim sonnucu da etkilenmeye çalışıldı. Bir seçim sandığında Medvedev’e verilen her oy için 11 euro dağıtıldığını haber aldık.”

Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakın isimler arasında bulunan Dmitri Medvedev, Putin’in tam desteğini almıştı. İki siyasetçi, 1990’lı yıllarda St. Petersburg’da tanışmışlardı. Putin, 1999 yılında Medvedev’i Moskova’ya çağırmıştı. Hukuk eğitimi alan Medvedev, siyasi kariyerine Putin’in seçim kampanyasını yöneterek başladı. Ardından, Gazprom Enerji Şirketi Denetleme Kurulu Başkanlığı yapan, ve Kremlin’in idaresini üstlenen Medvedev, Kasım 2005’de Başbakan Birinci Yardımcılığına getirildi. Bayındırlık, eğitim, sosyal güvenlik ve sağlıktan sorumlu olan Medvedev, devlet tarafından desteklenen yüksek maliyetli projeleri onaylama yetkisine de sahipti.

İki başlı liderlik kadrosu

Başbakan Yardımcısı olarak edindiği deneyim, Medvedev’in yükselmesi için referans niteliği taşıyordu. Rusya’da, birçok siyasetçinin hemfikir olduğu bu konuda, Putin de Medvedev’e sonsuz güven duyuyor: “Dmitri Anatolyeviç Medvedev, son derece dürüst bir kişi. Bugüne kadar kolay olmayan birçok önemli görevi üstlendi. Tüm sorumluluğu üstlenerek şunu söyleyebilirim: Dmitri Medvedev’in önceliği devletinin ve ülkesinin çıkarlarıdır.”

Rusya bundan böyle iki başlı liderlik kadrosuyla yönetilecek. Devlet Başkanı Putin Medvedev’in Başbakan’ı olacak. Bu bakımdan zirvede yetki tartışmalarının yaşanması kaçınılmaz olacak.

Dimitri Medvedev devlet başkanlığını kazandığının kesinlik kazanmasından sonra yaptığı Rusya’nın dış politikasıyla ilgili ilk açıklamasında, ‘Anayasa’nın dış politikayı belirleme yetkisini devlet başkanına verdiğini’ hatırlatarak, meydanı selefi Putine bırakmaya niyetli olmadığının sinyalini verdi. Medvedev Mayıs ayında Başbakan olması beklenen Putin’in çizdiği rotadan sapmayacağını da vurguladı.

“Uzun zamandır birlikte çalışıyor ve birbirimize güveniyoruz. Bence önemli olan da bu. Tabii ki Devlet Başkanı’na ait olan yetkiller ve Başbakan’ın kullanacağı yetkiler var. Anayasa ve yasalardan kaynaklanan bu yetkkileri değiştirmeye kimsenin niyeti yok. Bir: Rusya Federasyonu’nun dış politikasını devlet başkanı tayin eder. İki: Devlet başkanının makamı Krremlin’de, başbakanınki ise Beyaz Saray’da bulunur.”

Barroso: İşbirliğine hazırız

Almanya Başbakanı Angela Merkel Rusya’daki devlet başkanlığı ile ilgili ilk tepkisinde yeni devlet başkanı ile en kısa zamanda tanışmayı arzuladığını söyledi. Merkel’in Cumantesi günü Moskova’yya gideceği ve ziyareti sırasında muhalefet temsilcileri ile de biraraya geleceği şeklindeki haberler ise hükümet sözcüsü tarafından doğrulanmadı. Seçim kampanyası sırasında demokratik hukuk devleti ilkelerine her zaman uyulmamış olmakla birlikte Rusya’nın yeni devlet başkanına başarı dilediğine de Almanya hükümetinin açıklamasında yer verildi.

AB Komisyon Başkanı Jose Manuel Baroso, demokrasinin güçlendirilmesi amacıyla Rusya ile sıkı işbirliği yapmaya hazır olduklarını duyurdu. Baroso Rusya ile AB arasındaki stratejik işbirliğinin yeniden canlandırılması temennisinde bulunurken İngiltere hükümeti de Medvedev Rusya’sı ile daha iyi ilişkiler kurmayı arzuladıklarını duyurdu. Eski Rus ajanlarından Aleksander Litvinenko’nun Londra’da zehirlenerek öldürülmesi ve Rusya’nın baş zanlı Lugovoi’u iade etmeye yanaşmaması Moskova ile Londra arasında gerginliğe yol açmıştı.

Berlin: Avrupa’ya yeni perspektif

Almanya Dışişleri bakanlığı Müsteşarı Gernot Erler Rusya’daki başkanlık seçimini değerlendirirken Medvedev’in seçilmesinin Avrupa’ya yeni perspektifler kazandırabileceğini dile getirdi.

“Medvedev gerçekten de Rusya’nın geleceği için AB’ne ve Almanyla ile işbirliğine ihtiyacı olduğunu söylüyor. Devlet kurumlarının güçlendirilmesi, altyapı, yatırımlar ve ekonomik modernizasyon gibi alanlarda iddialı olması, Avrupa ve Almanya açısından işbirliğini geliştirme şansı yaratıyor.”

Almanya Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Ruprecht Polenz ise Rusya’daki seçimin demokrasiyle ilgisi olmadığını ve Medvedev’e rakip olabilecek isimlere adayllık hakkı tanınmadığını belirtti:

“Bu süreci tehlikeli kılan, Rusya’da komünist ve milliyetçilerden başka muhalefet partisinin kalmamış olması. Seçimde daha şanslı olan adaylara izin verilmedi. Topladıkları imzalar iptal edildi. Basın ve medya da muhalefete sesini duyurma imkanı tanımadı. Ama bütün Rusya’nın Putin gibi sonuçtan memnun olduğunu sanmak da hata olur.”