030210 NATO Istanbul

Afganistan’da Taliban’a karşı nasıl bir strateji uygulanmalı? NATO gücünün takviyesi ve Afgan ordusunun eğitimi için kaç askere ihtiyaç var? Bu ve benzeri sorulara yanıt arayan NATO savunma bakanları, perşembe günü İstanbul’da bir araya geliyor.

NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, 1 Şubat’ta yaptığı gecikmiş Yeni Yıl konuşmasında, iyimser bir tutum sergilemeye çalıştı:

“2010, bir çok konuda belirleyici bir yıl olacak. Önümüzde büyük zorluklar ve kötü günler de olacak. Ancak bu yıl gerçek bir ilerleme sağlayabilmek için gerekli strateji, amaç ve dayanışmaya sahip olduğumuz konusunda inancım tam.“

Almanya 2011'de çekilmeye başlamak istiyor

Rasmussen, büyük zorluklar derken, özellikle Afganistan misyonunu kastediyor. Bu konu, İstanbul’daki NATO savunma bakanları toplantısının da en önemli gündem maddesi olacak. Afganistan’daki güvenlik durumu hâlâ kötü ve askeri misyon çoğu NATO ülkesinde tartışılır hale geldi. Afganistan’da en büyük üçüncü askeri güce sahip ülke olan Almanya da bunlardan biri. Alman Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, geçen hafta Londra’da düzenlenen Afganistan Konferansı’nda açık bir şekilde “bir çekilme planından” bahsetmişti:

“Afganistan’da sonsuza dek kalmak istemiyoruz. 2010 yılında, sorumluluğun bölgesel olarak devredilmesi sürecine başlamak istiyoruz. 2011’de birliklerimizin çekilmeye başlamasını ve 2014 yılında da sorumluluğun tamamen Afgan güçlerine devredilmesini istiyoruz.”

Sivil yeniden imar çalışmaları

Bu planın işlemesi için ise öncelikle Afganistan'da güvenlik durumunun iyileştirilmesi gerekiyor. Almanya bu amaçla, önümüzdeki günlerde birliklerinin sayısını artırmayı tasarlıyor. Diğer NATO müttefikleri arasında da, ek birlik göndermeyi kararlaştıranlar var. NATO'nun Afganistan'a yönelik yeni stratejisi, gelecek aylarda sivil yeniden imar çalışmalarına ve Afgan ordusunun eğitimine ağırlık vermeyi öngörüyor. Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ise tüm bunlara ek olarak, şiddetti terk eden Taliban üyelerini topluma kazandırma taraftarı:

“Ülkemizin tüm insanlarına, özellikle de El Kaide ya da diğer terör örgütlerine bulaşmamış, Afgan Anayasası’nı kabul eden, hayal kırıklığına uğramış kardeşlerimize elimizi uzatmalıyız.“

ABD'li komutan galibiyetten emin

Bölgedeki çoğu NATO komutanı ise bunu oldukça şüpheli buluyor. Afganistan Uluslararası Güvenlik Destek Gücü ISAF'ın komutanı Stanley McChrystal, bir kaç gün önce Kâbil’de yaptığı açıklamada, askerî galibiyet için bir çeşit hareket planı sundu:

“Bunu başarabileceğimize inanıyorum, bunu başaracağımıza kesinlikle inanıyorum. Gelecek Aralık ayına kadar, sağlam rakamlarla, gözle görülebilir gerçek bir ilerlemeyi kanıtlayabilir ve şunu söyleyebiliriz: Burada, şimdi şunu, şunu, şunu kontrol altına aldık. 2011 yazına kadar, Afganlar da yeterli ilerleme olduğuna inanacak ve özellikle Taliban, kazanamayacaklarını fark edecek.”

Rusya-NATO ilişkileri

Ancak her NATO temsilcisi, Taliban’a karşı yürütülen savaşın kazanılacağından bu kadar emin değil.

NATO savunma bakanlarının İstanbul buluşmasında gündeme gelecek bir diğer önemli konu ise Balkanlar ve Kosova olacak. Ancak buradaki gelişmeler daha farklı. Kosova’daki durum oldukça istikrarlı görünüyor ve bu nedenle 10 bin kişilik NATO gücündeki asker sayısının 3 bine indirilmesi düşünülüyor.

İstanbul’da ele alınacak bir başka konu ise NATO ittifakı ile Rusya arasındaki ilişkiler. Müttefikler arasında bu konuda farklı görüşler olsa da Genel Sekreter Rasmussen, dünyadaki güvenlik sorunlarını çözebilmek için Rusya ile daha yakın işbirliğini savunuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Christoph Hasselbach / Çeviri: Başak Sezen

Editör: Ayhan Şimşek