FAZ: Almanya binlerce Türk vatandaşını Türkiye'ye gönderecek

Alman basınında, Almanya'daki yüzlerce Türk vatandaşının Türkiye'ye geri gönderilmesi konusunda Berlin ile Ankara arasında anlaşmaya varıldığı iddia edildi.

Frankfurter Allgemeine Zeitung'da (FAZ) yer alan habere göre, iki ülke arasında aylardır süren müzakerelerin ardından, Almanya'da kalma hakkı bulunmayan yüzlerce Türk vatandaşının kademeli olarak Türkiye'ye geri gönderilmesinde mutabık kalındı. Varıldığı belirtilen anlaşmaya göre, Türkiye Almanya’dan her hafta 500 Türk vatandaşını geri kabul edecek.

Gazetenin Alman hükümet çevrelerinden edindiği bilgilere dayandırdığı haberine göre, ilk etapta 200 Türk vatandaşı, Almanya'nın çeşitli havalimanlarından tarifeli uçuşlarla Türkiye'ye gönderilecek. Gazeteye konuşan kaynaklar, bunun Almanya'da iltica başvurusu yapmış ve başvurusu reddedilmiş olan Türklerin sınır dışı edilmesi sürecinin başlangıcı olduğunu söyledi.

Hükümetler arasında geçen aylarda yapılan görüşmelerde Türkiye'nin, söz konuşu kişileri, özel bir uçağın kiralanıp işletilmesi anlamına gelen, tarifesiz "charter" uçuşlar ile geri kabul etmeyi reddettiği, ancak varılan anlaşmayla bu konuda bir formül üzerinde uzlaşıldığı belirtildi. Türkiye'nin, bir uçak dolusu sığınmacının geri gönderilmesini mümkün kılacak bu yöntemle olası bir imaj zedelenmesinden kaçınmak istediğini aktaran FAZ, Ankara'nın, söz konusu uçuşlara "charter" yerine "özel uçuş" adı verildiği takdirde gelecekte bu yöntemle de Türk vatandaşlarını kabul edebileceğini yazdı.

Makamlar arasında iş birliği

Resmi verilere göre, 2023 yılı sonu itibarıyla, Almanya'da oturma izni olmayan 13 bin 500'ü aşkın Türk vatandaşının ülkeyi terk etmesi gerekiyordu. Bunun karşısında 2023 yılında toplam 871 Türk vatandaşı sınır dışı edilmişti. 13 bin 500 kişinin yaklaşık 10 bin kişilik kısmının, "Müsamaha Belgesi" denilen, başvurusu reddedilen kişinin geçici olarak ülkede kalmasına olanak sağlayan belgeye sahip olduğu belirtiliyor. Bu kişilerin yüzde 25'lik kısmına Müsamaha Belgesi verilmesinin nedeni ise, kimlik ve seyahat belgesi eksikliğiydi.

FAZ'ın haberine göre, şimdi bu durum değişiyor. Almanya'nın kısa süre önce Türkiye'ye 200 isimden oluşan bir liste gönderdiğini yazan gazete, Türkiye'nin de bu kişileri geri kabul edeceğini teyit ettiğini iddia etti. Bunun ardından söz konusu listede adı geçen isimlerin belgelerinin, Almanya'nın çeşitli yerlerindeki yabancılar büroları ve Türk konsolosluklarının iş birliği içerisinde tamamlandığı veya yenilendiği belirtildi. Türkiye'nin Almanya'ya, konsolosluklarla Alman makamları arasındaki iş birliğinin "tamamen sorunsuz" biçimde sürdürüleceğini taahhüt ettiği öne sürüldü.

FAZ'ın haberinde, Türkiye’nin söz konusu kişileri geri kabul etmesi karşılığında, resmiyette "şaşırtıcı biçimde az" kazanım elde ettiği ifade edildi. Türk temsilcilerin, Alman temsilciler ile müzakerelerinde, nihai hedeflerinin vize serbestisi olduğunu ifade ettikleri belirtildi. Ancak Almanya, vize başvurularını değerlendirme sürecini hızlandırma konusunda çaba sarf edeceğini taahhüt etmekle yetindi.

Almanya "düzensiz göçü sınırlandırmak" istiyor

Almanya'da iltica başvurusu yapan Türk vatandaşlarının sayısı, son yıllarda yükselişte. 2023 yılında başvuru yapanların sayısı, 2022 yılına göre yüzde 150 arttı. Türkiye, vatandaşları Almanya'da iltica başvurusu yapan ülkeler arasında Suriye'nin ardından ikinci sıraya yükselmişti. Son dönemde başvuru yapanların sayısının düşüşe geçmesiyle birlikte, Türkiye Afganistan'ın ardından üçüncü sıraya geriledi.

Ağustos ayı sonunda Solingen'de düzenlenen terör saldırısı ve aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif'in (AfD) ay başında Thüringen ve Saksonya ve geçen hafta sonunda Brandenburg eyalet seçimlerinde elde ettiği başarılarla birlikte, son dönemde Almanya'da göç tartışması kızışmış bulunuyor. Hükümet üzerindeki baskının artmasıyla, Almanya, 16 Eylül tarihinde sınır kontrollerine başlamıştı. İçişleri Bakanlığı, söz konusu tartışmalı uygulamayı, "düzensiz göçü sınırlandırmak" ve "iç güvenliği korumak" hedefleriyle gerekçelendiriyor.

Türk Dışişleri'nden açıklama

Türkiye Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Öncü Keçeli, FAZ'ın haberinin ardından yaptığı açıklamada, "Alman basınında yer alan, Almanya’da yasal ikamet hakkı bulunmayan vatandaşlarımızın Türkiye’ye geri dönüşlerine ilişkin haberler doğru değildir. Vatandaşlarımızın toplu olarak sınırdışı edilmesine ilişkin hiçbir uygulamaya onay verilmemiştir" ifadelerine yer verdi.

Keçeli, "Sayın Cumhurbaşkanımız ile Almanya Şansölyesi Scholz arasında 23 Eylül günü New York’ta yapılan görüşmede bu konu gündeme gelmemiştir" dedi. Ancak FAZ'ın haberinde konunun Erdoğan'ın 2023 yılı Kasım ayındaki Berlin ziyareti  sırasında Scholz ile yaptığı görüşmede gündeme geldiği belirtilmişti.

DW / BÜ, BK