1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Çanlar Kuzey Kutbu için çalıyor

Jutta Wasserrab9 Ocak 2008

Kuzey kutbunun, bir gün buzdan oluşan zırhının erimesine artık kesin gözüyle bakılıyor. Uzmanlar, bu gelişmenin 20 ile 30 yıl arasında başlayabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

https://p.dw.com/p/Claw
Kuzey kutbunun erimesi, yerkürede büyük değişikliklere neden olacak
Kuzey kutbunun erimesi, yerkürede büyük değişikliklere neden olacakFotoğraf: AP

Hazineler halen buzuların altında gömülü. Ancak iklim değişimi sonucunda buzullar eriyor. Rus araştırmacılarına göre bu bölgede 10 milyar ton petrol ve doğalgaz rezervi mevcut. Hatta Amerikalı bilimadamları dünyadaki petrol ve doğalgaz rezervlerinin dörtte birinin kuzey kutbundaki buzulların altında yattığını belirtiliyor.

Ancak Hannover'deki Jeolojik Araştırmalar Merkezi'nden Hermann Rudolf Kudrass bu verilere şüpheyle bakıyor: „Bu konu belki de abartılıyor. Rusya, Kanada ve Amerika'nın sınırlarındaki 200 deniz mili içersinde gayet tabi ki doğal zenginlikler mevcut. Ancak kuzey kutbuna varan bölgede neler olduğu çok belli değil."

Kuzey kutbu için egemenlik mücadelesi yapılıyor
Kuzey kutbu için egemenlik mücadelesi yapılıyorFotoğraf: picture-alliance/ dpa


Egemenlik mücadelesi

O bölgede neler olduğu tam olarak bilinmese de sözkonusu beş ülke sınırlarından tam da 200 deniz mili uzaklıktaki bölgeyle ilgileniyorlar. Birleşmiş Milletler kuralları uyarınca sözkonusu ülkeler 200 deniz milinden oluşan alanlarda dilediklerini yapabilirler. Ancak bunun dışında kalan alanda hak iddia edebilmeleri için bir takım kurallar mevcut. Rusya işte tam da bu kapsamda sözkonusu bölgenin kıta sahanlığına dahil olduğunu iddia ediyor.

Diğer ülkeler gibi Rusya da bu bölgenin kendi topraklarının deniz altındaki uzantısı olduğunu savunuyor. Bunun ispatlanması ise bir hayli güç. Zira denizin altına gemiyle yapılan bu çalışma çok pahalı. Ayrıca nihai kararı verme yetkisi Birleşmiş Milletler sınır komisyonuna ait.

Maliyet engeli

Araştırmacılar Kuzey kutbu ile ilgili verileri farklı yorumluyor
Araştırmacılar Kuzey kutbu ile ilgili verileri farklı yorumluyorFotoğraf: AP

Bu sorunlar çözümlense de doğal kaynakların çıkartılması maliyetli bir iş. Rudolf Kudrass bu noktaya dikkat çekiyor: "Bu çok pahalıya patlar. Alınması gereken güvenlik ve çevre koruma önlemleri maliyetleri arttırır. Tüketici fiyatlarının bu işin yapılmasına değecek kadar yüksek olmalı. Çünkü yatırımcılar gayet tabi ki para kazanmak isteyecektir."

Bir çok uzman ve basın yayın organı, kuzey kutbundaki doğal zenginlikler nedeniyle soğuk savaş senaryolarından sözetmeye başladı bile. Ancak Kiel Üniversitesi'nden deniz hukukçusu Alexander Proelss bu senaryolara pek ihtimal vermiyor. Proelss, uluslararası hukukun öngördüğü kurallarla sözkonusu beş ülke arasında oluşturulan işbirliği mekanizmaları sayesinde sorunların çözümlenebileceği görüşünde.