Katalonya’da özerliklik oylaması
17 Haziran 2006
Katalonya’ya daha fazla özerklik tartışmasında son sözü Katalanlar söyleyecek. Pazar günü Katalonya’da referandum düzenleniyor. Katalanlar verdikleri oylarla, özerklik haklarının artırılıp artırılmaycağını belirleyecek. Kamuoyu araştırmalarına göre, Katalanların yaklaşık yüzde 75’i, özerklik haklarının artırılmasından yana. Katalanların en büyük destekçisi ise İspanya’nın sosyalist başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero. Zapatero, sadece Katalonya’nın değil, diğer bölgelerin statüsünde de değişiklik yapma zamanı geldiğini savunuyor.
Katalonya’ya daha fazla özerklik tanınmasını istemeyenlerin en büyük çekincesi, İspanya’nın ‘dağılma’ noktasına gelmesi. Bu nedenle, konu İspanya Parlamento’na taşındığında, ordu ile hükümetin arası açıldı. Kara Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Jose Mena Aguado, darbe tehdidinde bulundu, ardından görevden alındı.
El Mundo gazetesinin İspanya genelinde yaptırttığı kamuoyu araştırmasına göre de, İspanyolların yüzde 54’ü, Katalonya’nın özerlik haklarının artırılmasına karşı çıkıyor.
Ayrı bir ulus
Katalan Özerk Yönetimi, özerklik statüsünde değişiklikler yaparak yeni statüyü görüşülmek üzere İspanyol parlamentosuna göndermişti. Yeni özerklik statüsünde Katalanlar ayrı bir ulus olarak tanımlanıyor ve Katalonya bölgesinde tüm vergilerin özerk yönetim tarafından toplanması öngörülüyor. Yeni statüyle Katalonya bölgesinde Katalanca öğrenme zorunluluğu da getirilirken, İspanyol devleti ile Katalonya arasındaki ilişkilerin istikrarlı bir şekilde geliştirilmesi için bir komisyon oluşturulması, Katalonya Yüksek Mahkemesi'nin yasal haklarının artırılması, Adli Güç Genel Konseyi adlı bir organ oluşturulması, Katalonya içinde çalışan göçmenlerin haklarının özerk yönetim tarafından belirlenmesi, bölgenin ekonomik çıkarları ve rekabetinde Katalonya'nın Avrupa Birliği ile ilişkilerde bulunması gibi maddeler de yer alıyor.
Aralık 2005'te Katalanların yeni statüsü yüzde 90'dan fazla bir oranla Katalan parlamentosunda kabul edilirken, daha sonra yapılan bazı değişikliklerle İspanyol meclis ve senatosunda da onaylandı.
Zengin bölge
Referandumda oy kullanacak seçmen sayısı 5 milyon 300 bin. Yeni statünün kabul edilmesi için oy kullananların yarısından bir fazlasının 'evet' demesi yeterli. Başkenti Barcelona olan Katalonya, İspanya’nın 17 özerk bölgesi arasında en zenginlerinden biri. Altı milyonu aşan nüfusuyla İspanyol ekonmosinin yüzde 18’ini oluşturuyor, buna karşılıkdevletin alt yapı yatırımlarından sadece yüzde 8 oranında pay alıyor. Özerlik paketinde, gelecek yedi yıl içinde Katalonya devlet yatırımlarının artırılması da öngörülüyor.