1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail: Mavi Marmara baskını yasal

23 Ocak 2011

İsrail’de Mavi Marmara baskınını inceleyen komisyon hazırladığı raporda, operasyonun yasal olduğu sonucuna vardı. Başbakan Erdoğan ise “Benim nezdimde bu hazırlanan raporun kıymeti harbiyesi yok” değerlendirmesini yaptı.

https://p.dw.com/p/101Gu
Fotoğraf: AP

Gazze Şeridi'ne yardım ulaştırmak üzere seyreden "Mavi Marmara" adlı gemiye düzenlenen askeri baskınla ilgili İsrail hükümetinin oluşturduğu inceleme komisyonu çalışmalarının ilk aşamasını tamamladı.

Komisyon, 9 Türk aktivistin hayatını kaybettiği baskının uluslararası hukuk kurallarına uygun olduğunu savundu. Raporda, uluslararası toplumun Gazze Şeridi'nin abluka altında tutularak bölgede yaşayan halkın topluca cezalandırıldığı yönündeki eleştirileri de geri çevrildi.

Raporu hazırlayan İsrailli uzmanlar, aksi takdirde askerlerinin hayatının tehlikeye gireceğini öne sürerek düzenlenen operasyonun “meşru müdafaa” olduğu kanısında. Uluslararası kuralların, deniz ablukasının kırılmasına izin vermediği kaydedilen raporda, Mavi Marmara gemisindeki kaptanın operasyon öncesinde rotasını değiştirmesi için defalarca uyarıldığı belirtiliyor.

Raporda İsrail'in Gazze Şeridi'ne karşı uyguladığı deniz ambargosunun, öncelikli olarak güvenliği sağlamaya yönelik askeri bir önlem olduğu belirtilerek İsrail askerlerinin Mavi Marmara’daki yolcuların şiddet eylemlerini önlemeye çalıştığı savunuluyor.

"Yolcular silahlıydı"

Raporda, Mavi Marmara'daki İnsan Hakları Vakfı (İHH) aktivistlerinin, "kendilerini demir sopalar, baltalar, sapanlar, bıçaklar ve diğer metal objelerle, geniş bir yelpazede silahlandırdığı, şiddete başvurdukları" ifade ediliyor.

Bu silahların ciddi şekilde yaralanmalara ve ölümlere yol açabileceği belirtilen raporda, İHH aktivistlerinin "düşmanlıklarını, organize bir şekilde İsrail askerlerine şiddet kullanarak, saldırarak" gerçekleştirdikleri, İsrail askerlerine karşı ateşli silahlar kullandıkları iddia edildi.

Rapor BM’ye sunulacak

31 Mayıs 2010'da yaşanan olayla ilgili hazırlanan 300 sayfalık rapor, komisyon başkanı Yaakov Turkel'in Kudüs'te düzenlediği basın toplantısında açıklandı. Başkanlığını İsrail Yüksek Mahkemesi'nin eski yargıçlarından Turkel'in yaptığı komisyonda iki de uluslararası gözlemci bulunuyor.

Rapor, yabancı gözlemciler Kanadalı Ken Watkin ile Kuzey İrlandalı Lord David Trimble tarafından da imzalandı. Rapor, BM bünyesinde kurulan, aralarında Türk ve İsrailli temsilcilerin bulunduğu ve başkanlığını eski Yeni Zelanda Başbakanı Geoffrey Palmer'in yaptığı soruşturma komisyonuna sunulacak.

Turkel yapılan incelemelerin sonuçlarını bölümler halinde sunacağını kaydetmişti. Komisyonun, raporun ikinci bölümünü birkaç ay sonra açıklaması bekleniyor. 

“Mavi Marmara” operasyonu ile ilgili Birleşmiş Milletler'in yaptığı incelemede ise İsrail hükümetine sert eleştiriler yöneltilmiş ve uluslararası hukukun ihlal edildiği sonucuna varılmıştı. Ayrıca İsrail'in savaş ve insanlık suçu işlediğini belirten BM komisyonu, Türkiye'ye tazminat ödemesi gerektiğini ifade etmişti.

Israel Palästina Palästinenser Gaza Angriff Türkei Erdogan
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip ErdoğanFotoğraf: AP

Erdoğandan yanıt

İsrail’de açıklanan Mavi Marmara raporuna ilişkin Türkiye Başbakanı Recip Tayyip Erdoğan tarafından da bir değerlendirme yapıldı.

Erdoğan, 'Bu sipariş üzerine bir rapordur. Kendi ülkesinde hazırlatılan bir raporun kıymeti harbiyesi olabilir mi? Şu anda Cenevre'den çıkan sesi, çıkan raporu gördünüz. Bu olayın uluslararası sularda, alçakça, vahşice bir olay olduğu bu raporda açıkça ifade ediliyor. Şu anda yapılmakta olan panel çalışmaları devam ediyor. Birleşmiş Milletlerin bu konuda yakın takibi var. Bunlar devam ediyor. Bizler bu işin takipçisiyiz. Benim nezdimde bu hazırlanan raporun kıymeti harbiyesi, geçerliliği yoktur'' diye konuştu.

© Deutsche Welle Türkçe

dpa/dapd/AA, HK/BK