Irak'ta seçim gerginliği
20 Aralık 2004Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin’in Bağdat yakınlarında bulunduğu hapishaneden Iraklılar’a seçimleri boykot etmeleri ve sabotaj gerçekleştirmeleri çağrısında bulunduğu söyleniyor. Devrik diktatörün çağrısı olsa da olmasa da Sünniler son ana kadar seçimlerin yapılmasını engellemek için mücadeleye kararlı. Ülkede azınlığı oluşturan Sünniler, 30 Ocak’ta şimdiye kadar sahip oldukları siyasi hakimiyeti temelli kaybedeceklerini biliyor. Nüfusun yüzde 60’lık çoğunluğunu oluşturmalarına rağmen şimdiye kadar siyasi mekanizmalardan uzak tutulan Şiiler ise seçimin en şanslı adayları.
Sistani seçimlerin yapılmasını istiyor
Şiiler’in ruhani lideri Büyük Ayetullah El Sistani son birbuçuk yıldır seçimlerin yapılabilmesi için çaba harcıyor, Şiiler’i oy kullanmaya çağırıyor. El Sistani ülkedeki en önemli Şii grup ve partilerden oluşan, anak Şii olmayan bazı adayları da içeren bir seçim ittifakı oluşturdu. Birleşik Irak Koalisyonu adındaki ittifak, seçimlerin de favorisi. Normalde sakin olan Şii bölgelerinde şimdi saldırıların başlamasının nedeni de bu olsa gerek. Saldırganlar ve arkalarındaki güçler bu birleşik Şii cepheyi yıkmaya çalışıyor ve ittifakın seçim zaferinin hala engellenebileceğini umuyor.
Şiiler’in olası seçim zaferinden endişe duyan, sadece Irak içindeki gruplar değil. Komşu Suudi Arabistan’da da Irak’taki Sünniler’in güçlerinin ellerinden alınmasından duyulan endişe dile getiriliyor. Mevcut geçiş hükümetinin Başbakanı İyad Allavi, İran’a karşı tavrını sertleştirerek, İran’ı Irak’taki Şiiler’in suç ortağı olmak ve münafıklıkla suçluyor. Başbakan Allavi, çoğunlukla laik gruplardan oluşan bir ‘Irak Listesi’ oluşturdu. Bu listenin dini azınlıklar tarafından da desteklenmesi ve dini ya da etnik kökeni ne olursa olsun tüm Iraklılar’a bir alternatif sunması hedefleniyor. Geçiş dönemi Devlet Başkanı El Yaver ise ‘Iraklılar’ adlı bir ittifakla Sünni aşiretleri organize etme çabalarını sürdürüyor. El Yaver’in bu girişiminin Allavi’nin ittifakıyla rekabet içinde olmadığı, tam tersine işbirliği amacını taşıdığı izlenimi uyandırılmaya çalışılıyor. Ancak son zamanlarda Yaver ile Allavi arasında anlaşmazlıkların büyüdüğü yönünde söylentiler var.
En büyük gruplardan biri Kürtler
Seçimlere katılacak en büyük üçüncü grup Kürtler. En büyük iki parti, Kürdistan Demokratik Partisi ve Kürdistan Yurtseverler Birliği, yıllar süren kavganın ardından şimdi ortak listeyle seçimlere gidiyor. Kürtler kendi bağımsız devletlerini ilan etme umudunu çoktan gömmüş durumdalar, ama kuzeydeki Kürt bölgelerinde sınırlı özerkliği daha da geliştirme, sağlamlaştırma ve aynı zamanda Bağdat yönetiminde de söz sahibi olma çabalarını sürdürüyorlar.
Seçimleri erteleme ya da uzun bir süreye yayma yönündeki girişimler sonuçsuz kaldı. 30 Ocak sonrasında oluşturulacak yeni meclis onbir ay içinde yeni anayasayı çıkartmak, ülkedeki siyasi ortamın normalleştirilmesi ve 2005 yılı Aralık ayındaki genel seçimlere hazırlık gibi zorlu görevlerle karşı karşıya.