Visa EU Balkan

AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Kasım ayı sonunda düzenlenen AB Bakanlar Konseyi'nde Sırbistan, Karadağ ve Makedonya'ya vize serbestisi getirilmesine karar verildiğini açıklamıştı. Bu ülkelerin vatandaşları 19 Aralık'tan itibaren 90 günlüğüne, herhangi bir vizeye ihtiyaç duymadan AB ülkelerini ziyaret edebilecek. Buna karşılık Arnavutluk, Kosova ve Bosna Hersek; pasaportlarda biyometrik veri uygulamasına henüz geçemedikleri gerekçesiyle uygulamadan yararlanamayacak.

Avrupa Parlamentosu raportörü Tanja Fajon bunun büyük bir yanlışlık olduğunu kaydetti. Fajon, "Teknik açıdan doğru bir karar olabilir, ancak bölge için olumsuz siyasi etkileri var. Çünkü Bosna Hersek'teki Boşnaklar serbest dolaşım hakkından yararlanamazken, ülkedeki bazı kesimler AB sınırlarından vizesiz giriş yapabilecek. Bu şekilde Balkanların batısında bir bölünmeye neden oluyoruz." şeklinde konuştu.

Etnik sınıf ayrımı

Bosna Hersekli Sırplar ve Hırvatlar ise sahip oldukları ikinci pasaportları sayesinde vizeye ihtiyaç duymadan Avrupa Birliği sınırlarından geçebiliyor. Ancak ülkedeki Müslümanların böyle bir şansı yok. Çünkü onlar ikinci bir anavatana sahip değiller. Aralarında Bosna Hersek'teki uluslararası toplumun eski temsilcisi Christian Schwarz Schilling'in de bulunduğu birçok politikacı, yeni uygulamayla Güneydoğu Avrupa'da etnik bir sınıf ayrımı yaratıldığı uyarısında bulunuyor.

AB Bakanlar Konseyi'nden Zoltan Martinusz itirazların yersiz olduğunu, yaşanan durumun Arnavutluk ve Bosna Hersek'in vize muafiyeti için gerekli yükümlülükleri zamanında tamamlayamamasından kaynaklandığını belirtti. Martinusz, "Bosna Hersek'in, vize serbestisi için gerekli düzenlemeleri yerine getirmesi mümkün gözükmüyor. Ve bu Avrupa Komisyonu, yani siyasi olmayan bir kurum tarafından ortaya kondu. Dolayısıyla bu siyasi değil, tamamıyla teknik bir karardır." açıklamasını yaptı.

"Kalkınma süreci sekteye uğruyor"

Yaşanan durum, Avrupa Birliği'nin genişleme politikasının yeniden tartışılmasına sebep oldu. Uzmanlar Avrupa Birliği'nin sürdürdüğü stratejinin bölgenin doğal kalkınma sürecini sekteye uğrattığı eleştirisini yapıyor. Uluslararası Kriz Grubu'nun Bosna Hersek şubesinden Sreçko Latal, Avrupa Birliği'ni daha duruma uygun ve pratik şekilde hareket etmeye çağırdı. Latal, "Bölgedeki birçok lider statükonun korunmasını istiyor. Ancak buradaki ekonomik ve sosyal durum giderek kötüleşiyor. Herkes gözünü uluslararası topluma çevirmiş durumda. Bosna Hersek ve bölgenin geri kalanı göz önünde tutulduğunda takınılacak en tehlikeli tavır, hiçbir şey yapılmaması olur." dedi.

Bosna Hersek'te 2010 sonbaharında genel seçimler yapılacak. Vize konusunun, ülkedeki aşırı milliyetçilerin ekmeğine yağ sürmesinden ve etnik tartışmaları alevlendirmesinden endişe ediliyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Anna Corves / Çeviri: Banu Ertek

Editör: Hülya Köylü