1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Azerbaycan seçimlerinde yolsuzluk iddiası

Horst Klaeuser7 Kasım 2005

Azerbaycan’da halk, Pazar günü, yeni parlamentoyu seçmek üzere sandık başına gitti. Ancak bu günden önce de seçimlerin özgür ve demokratik olmayacağı gün gibi ortadaydı. İlk sonuçlara göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev sandıktan galip çıktı, ancak ülkede durum karma karışık.

https://p.dw.com/p/AaQ3
Görevi babasından devralan Aliyev'e muhalefet ağır suçlamalarda bulunuyor
Görevi babasından devralan Aliyev'e muhalefet ağır suçlamalarda bulunuyorFotoğraf: AP

Azerbaycan’da Pazar günü yapılan parlamento seçimlerinin resmi olmayan sonuçları belli oldu: Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in partisi oyların çoğunluğunu aldı. Merkez Seçim Komisyonu'ndan yapılan açıklamaya göre şu ana kadar oyların yaklaşık yüzde 90'ı sayıldı. Kalan oylar da sonucu değiştirmeyecek. Ama muhalefet seçime hile karıştırıldığını iddia ediyor.

Aliyev'e 63 sandalye

Aliyev liderliğindeki iktidar partisi Yeni Azerbaycan, 125 sandalyeli mecliste 63 sandalye kazandı. Muhalefet bloğu Azadlık ise 12 vekil çıkarttı. Geri kalan sandalyeler ise, çoğunluğu iktidar destekçisi olan küçük partilerle bağımsızlara gitti.

Muhalefet protestolara hazırlanıyor

Muhalefetteki en güçlü ittifak olan Özgürlük İttifakı’ndan bugün yapılan açıklamada, seçim sonuçlarının kabul edilemez olduğu belirtilerek, halk Çarşamba günü protesto gösterileri yapmaya çağrıldı. Özgürlük İttifakı adına açıklama yapan Musavvat Partisi’nden İsa Gambar, 125 seçim merkezinin beşte dördünde seçimlerin tekrarlanması gerektiğini söyledi. Seçimlerde hile yapıldığını savunan Gambar, Azerbaycan muhalefetinin bu durumu Ukrayna’daki turuncu devrim gibi protesto edeceğini söyledi.

Seçimleri 2 bin gözlemci izledi

Yerel ve yabancı 2 bin seçim gözlemcisinin büyük bir çoğunluğa seçimlere hile karıştırıldığını belirtiyor. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGIT de Cumhurbaşkanı İlham Aliyev rejimine yönelik ve muhalif politikacıların tutuklanmasına ilişkin sert eleştirilerde bulundu. İnsan hakları örgütü Human Rights Watch’dan Mathilda Bogner şikayetleri şöyle dile getiriyor:

"İnsanlar oyların satın alındığını söylüyor. Seçim kabinlerinde bile seçim kampanyasının türdürüldüğünü anlatıyorlar. Bu seçimler kesinlikle özgür değildi."

Yaşanan diğer problemler

Başka problemler da yaşandı seçim sırasında: Seçmen listelerinde karışıklık çıktı. Çok sayıda kişinin ismi seçmen listelerinde yer almazken, artık hayatta olmayan kişilerin seçmen olarak yazıldıkları görüldü. Ayrıca mükerrer oy kullanımını engelleyecek olan çıkmayan parmak boyasının da silinebildiği anlaşıldı…

İktidar yolsuzluk iddialarını reddediyor

İktidar, seçimlerde yosuzluk yapıldığına ilişkin suçlamaları reddediyor. Yeni Azerbaycan Partisi Genel Sekreteri Ali Ahmedov şu açıklamayı yaptı:

"Muhalefet partileri hileden söz ediyor ama hilenin nerede ve nasıl yapıldığını gösteren kesin bilgiler yok."

Ülkede kargaşa hakim

Oy sayımı sürerken, Azerbaycan’da tam bir kargaşa hakim. Seçimlerin tümden iptal edilmesini isteyen muhalefet eylem çağrısı yaptı. Salı günü için bülük bir miting planlanıyor. Hükümet, gösterilere ‘sert müdahale’ emri verdi. Gözlemciler, ülkede şiddet olaylarının yaşanbileceğinden endişe etse de, uzmanlar, daha önce Ukrayna ve Gürcistan’da olduğu gibi iktidar değişikliğe ile sonuçlanacak bir ayaklanmanın çıkmasını olası görmüyor. Yani, babası Haydar Aliyev'in ölümüyle boşalan cumhurbaşkanlığı koltuğuna 2003 yılında oturan İlham Aliyev'in iki yıllık icraatlarının da değerlendirmesi anlamına gelen parlamento seçimleri, başkanlık sistemi ile yönetilen ülkede iktidar değişikliği getirmeyecek. Aliyev, seçim öncesinde yaptığı bakan ve bürokrat temizliği ile yolsuzluk ve rüşvetten kurtulmak isteyen halka olumlu bir mesaj vermek istemişti. Çok sayıda üst düzey yetkili de, muhalif liderlerden Resul Guliyev ile birlikte darbe hazırlığı içinde oldukları suçlamasıyla hapse konuştu.