1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Alman makamları arasında Deniz Naki anlaşmazlığı

15 Mayıs 2021

Almanya'da organize suç çetesi kurmakla suçlanan eski futbolcu Deniz Naki hakkındaki soruşturma tamamlandı. Ancak soruşturma sürecinde YPG iddiası nedeniyle Alman makamları arasında görüş ayrılığı yaşandığı öğrenildi.

https://p.dw.com/p/3tOtF
Deniz Naki FC St. Pauli'de oynarken
Deniz Naki FC St. Pauli'de oynarkenFotoğraf: Getty Images/Bongarts/M. Rose

Almanya'da U21 Futbol Milli Takımı, Türkiye'de de Amedspor'un formalarını giyen eski futbolcu Deniz Naki hakkında Almanya'da hakkında kazanç sağlamak amaçlı organize suç çetesi kurmak, şantaj ve uyuşturucu ticareti yapmak iddiasıyla süren soruşturmanın tamamlandığı ve iddianamenin hazırlandığı ortaya çıktı. Soruşturma sırasında Deniz Naki'nin üyesi olmakla suçlandığı Bahoz adlı suç çetesinin Suriye'nin kuzeyinde faaliyet gösteren YPG'ye (Halk Savunma Birlikleri) yardım ettiği iddiası nedeniyle ise Alman makamları arasında dosyanın siyasi olup olmadığı noktasında görüş ayrılığı yaşandığı öğrenildi.

Soruşturmayı yürüten Aachen Savcılığı, davanın siyasi olduğu gerekçesiyle iddianameyi başta, iç güvenlik davalarına bakan, kendisinin de bağlı bulunduğu Köln Eyalet Mahkemesi'ne yolladı. Orada dosyanın ön incelemesini yapan hakimler heyeti ise isnat edilen suçların ağır adli suç kapsamına girdiğine, siyasi olmadığına hükmetti. Bunun üzerine dosya Aachen Savcılığına geri gitti, akabinde de adli davalardan sorumlu Aachen Eyalet Mahkemesi'ne sunuldu. Almanya'daki yasal düzenlemere göre, siyasi suç davalarının güvenlik konusunda uzmanlaşmış eyalet yüksek mahkemelerinin bulunduğu kentlerde görülmesi gerekiyor.

Soruşturma ile ilgili DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Aachen Eyalet Mahkemesi sözcüsü, hakim Thomas Birtel, isnat edilen suçların ağır adli suç kapsamında görülmesi üzerine iddianamenin Köln'den geri döndüğünü ve kendilerine sunulduğunu doğruladı. Birtel, iddianamenin dört şüpheliyi kapsadığını ve söz konusu kişilere öncelikle organize suç çetesi kurmak suçlamasının yöneltildiğini belirtti. Buna göre Deniz Naki ile Hüseyin Ö. adlı kişi 2017'de "Bahoz" diye bilinen, "rockçı suç çetesi benzeri yapılanma" olarak nitelenen grubun yerel teşkilatını kurmak ve yönetmek, diğer iki zanlı da buna üye olmakla suçlanıyor.

Birtel'in verdiği bilgilere göre iddianamede Deniz Naki ile birlikte çete kurduğu ve yönettiği ileri sürülen Hüseyin Ö.'nün daha önce de cinayet suçundan mahkum edildiği, ömür boyu hapis cezası aldığı, 15 sene yattıktan sonra 2017'de şartlı tahliye edildiği bilgisine yer veriliyor. Hüseyin Ö. ile Deniz Naki'nin işbirliğinde oluşturulduğu iddia edilen suç çetesinin ruhsatsız silah bulundurmak, uyuşturucu ticareti yapmak, insanları yalan ifadeye zorlamak, adam yaralamak, şantaj ve kundaklamaya azmettirmek suçlarını işledikleri ileri sürülüyor. Savcılığın iddiasına göre Deniz Naki ile Hüseyin Ö.'nün kurduğu organize suç çetesi "Bahoz", çoğu Türkiye kökenli Kürt'ten oluşan, kendileri ya da üçüncü kişiler için gelir elde etmek üzere kurulan kriminal bir yapılanma.

Aachen Eyalet Mahkemesi'ne sunulan iddianamenin kabul edilmesi halinde davanın Haziran ayında açılması bekleniyor. Geçen yıl gözaltına alınan Deniz Naki ve şüpheli diğer üç kişi hakkındaki soruşturmayı, şüphelilerin ikametlerinin bulunduğu ve suçların ağırlıklı olarak işlendiği bölgeden sorumlu Aachen kenti savcılığı yürüttü.

Deniz Naki geçen yazdan beri cezaevinde

Türkiye'de hakkında futboldan ömür boyu men kararı çıkan, kariyerinin başlarında Almanya'nın U21 takımında da oynayan Deniz Naki, Temmuz 2020'den beri Almanya'da tutuklu. Tutuksuz yargılanma talebi "kaçma ve delil karartma riski bulunduğu" gerekçesiyle reddediliyor.

Deniz Naki ile birlikte "Bahoz" adlı organize suç çetesinin yerel birimini kurmakla suçlanan Hüseyin Ö. de Alman makamlarının tanıdığı bir isim. 2019 yılında yine Aachen'da Bahoz çetesinin yerel teşkilatını kurmakla suçlanmış, bununla bağlantılı olarak 4 Mart 2018 ile 29 Haziran 2018 tarihlerinde Köln'de iki nargile bar sahibini tehdit ederek haraç almaya kalkıştığı, ikinci olayda ateşli silah kullanıldığı iddia edilmişti. Hüseyin Ö. bu suçlamalardan delil yetersizliğinden beraat etti.

DW Türkçe'nin o dönemde Aachen Savcılığı'na yönelttiği bir soru üzerine, dava kapsamında Deniz Naki'nin başta tanık olarak çağrıldığı, sonrasında ise mahkemenin bundan vazgeçtiği ortaya çıkmıştı.

Bahoz ile Almanyalı Osmanlılar arasında zaman zaman çatışma yaşanmıştı
Bahoz ile Almanyalı Osmanlılar arasında zaman zaman çatışma yaşanmıştıFotoğraf: picture alliance/dpa/P. Zinken

Olayın siyasi boyutu var mı?

Aralık ayında DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan, konuyla ilgili soruşturmayı yürüten Aachen Savcılığı Organize Suçla Mücadele Birimi Basın Sözcüsü Jan Balthasar, bazı medya organlarında iddia edildiği gibi olayın siyasi bir boyutu olduğuna dair ipucu bulunmadığını vurgulamış, "Şimdilik kazanç amaçlı organize suç çetesi kurmak ve şantaj ile uyuşturu ticareti gibi iddialarla bağlantılı bir soruşturma yürütülüyor" demişti.

Deniz Naki iddianamesinin geçen günlerde sunulduğu Aachen Eyalet Mahkemesi'nden hakim Thomas Birtel de davanın doğrudan bir siyasi boyutu olmadığını, ancak soruşturmayı yürüten savcıların dolaylı bir bağlantı üzerinde durduğunu söyledi ve Bahoz'un YPG'ye bağış konusunda aracılık ettiği iddiasının dosyada yer aldığını belirtti.

Bahoz ne?

Alman güvenlik birimlerine göre Bahoz, çoğu Türkiye kökenli Kürt'lerden oluşan "rockçı organize suç çetelerine benzer" bir örgüt. 2016 yılında Baden-Württemberg eyaletinde kuruldu, Baden-Württemberg'le birlikte Hessen ve Aşağı Saksonya eyaletlerinde faaliyetler yürüttü. Yapılanmanın 2017 sonbaharında dağıldığını açıklandı ve emniyet teşkilatları da örgütün dağıldığına dair açıklamanın "inandırıcı olduğunu, buna rağmen grubun takibinin süreceğini" duyurdu.

Kamuoyunda Bahoz ile PKK arasında bağlantı bulunduğu iddiaları yer aldıysa da oluşumun istihbarat tarafından izlenmemesi, Almanya'nın Federal Emniyet Teşkilatı'nın 2018 tarihli raporunda "rockçı organize suç çetelerine benzer" başlığı altında "Almanyalı Osmanlılar" ile çatışmaları bağlamında anılması, söz konusu PKK bağının muhtemelen tespit edilememesi ile ilişkilendiriliyor.

Razzia Hell's Angels Schleswig-Holstein
Fotoğraf: AP

"Rokçı organize suç çetelerine benzer" ne demek?

Federal Emniyet Teşkilatı'nın yıllık raporlarına göre Almanya'da 700 alt grubu ve yaklaşık 10 bin de üyesi bulunan rockçı organize suç çeteleri mevcut. Bunların başında da uluslararası örgütlenmesi bulunan Outlaw Motorcycle Gangs (OMCG), Bandidos MC (BMC), Gremium MC (GMC) ve Hells Angels (HAMC) ile bunların spor kulüpleri geliyor. Söz konusu büyük gruplar dışında sadece bölgesel örgütlü teşkilatlanmalar da mevcut.

"Rockçı organize suç çetelerine benzer" tanımı ise uyuşturucudan kara para aklamaya pek çok yasa dışı faaliyet yürüten ulusal ve uluslararası çetelere hiyerarşik yapısı, sembol ve giyim tarzı, faaliyet alanı ile çok benzemekle birlikte motosiklet sürme şartı bulunmaması nedeniyle kullanılıyor.

2018 yılında Almanya'da organize suç kapsamında toplam 535 soruşturma açıldı, bunların 87'sinde şüphelilerin göçmen kökenli olduğu kayda geçti. Burada 45 soruşturma ile Türk vatandaşları üçüncü sırada yer aldı.

2019 yılında ise organize suç bağlantılı olarak toplam 6 bin 848 şüpheli hakkında işlem yapıldı. Bunlarda 2 bin 282 ile Alman vatandaşları ilk sırada gelirken, 748 ile Türkler ikinci sırada yer aldı.

Amedspor-Erzurumspor arasında oynanan Play-off yarı final maçında olaylar çıkmıştı
Amedspor-Erzurumspor arasında oynanan Play-off yarı final maçında olaylar çıkmıştıFotoğraf: Getty Images/AFP/I. Akengin

Deniz Naki kimdir?

Düren kenti doğumlu Deniz Naki, Türkiye'de "terör örgütü propagandası" suçundan 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezasına çarptırılmış, Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK) da "ayrımcılık ve ideolojik propaganda" nedeniyle 3 yıl 6 ay men, 273 bin lira da para cezası vermişti. Türkiye'de kurallar gereği üç yılı aşan cezalar da sürekli hak mahrumiyetine dönüşüyor. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Kurulu Naki'ye verilen ömür boyu men cezasını onamıştı.

Amedspor forması giydiği dönemde Mersin İdmanyurdu ile oynadıkları maç sırasında sahaya giren üç taraftar, Naki'ye saldırmış, futbolcu siyasi açıklamaları nedeniyle Türkiye'de sık sık hedef gösterilmiş, sonrasında da doğduğu Almanya'ya dönmüştü. 2018 yılı Ocak ayında Almanya'da Deniz Naki'nin aracına otoyolda ateş açılmış, olayın siyasi bir saldırı olduğu yönünde haberlere rağmen, güvenlik makamları organize suç bağlantısı olabileceği yönünde de soruşturma yürütmüştü.

Elmas Topcu

© Deutsche Welle Türkçe