1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Af Örgütü: Esad rejimi insanlık suçu işledi

7 Şubat 2017

Uluslararası Af Örgütü, sadece Suriye'deki Sednaya askeri hapishanesinde 13 bin mahkumun toplu infaz yoluyla öldürüldüğünü öne sürdü. 84 tanığın ifadelerine dayandırılan raporda BM'ye acil müdahale çağrısında bulunuldu.

https://p.dw.com/p/2X55J
Syrien Militärgefängnis Saidnaja
Fotoğraf: Google Maps/Digital Globe 2017

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International), Suriye'de Esad rejimini 13 bin mahkumu toplu idamlar yoluyla öldürmekle suçladı. Örgütün adı işkencelerle anılan Sednaya askeri hapishanesinin eski mahkumları, eski gardiyanları ve yargıçlarla yaptığı mülakatlar sonucu hazırladığı raporda, 2011-2015 yılları arasında mahkumların hukuki süreçler işletilmeden asıldığı, infaz edilenlerin çoğunun sivil olduğu ileri sürüldü.

Başkent Şam yakınlarında bulunan hapishanede mahkumların insanlık dışı koşullarda tutulduğu, işkence, tecavüz ya da aç, susuz bırakma, tıbbi hizmet vermeme gibi uygulamalara maruz kaldığı da raporda yer alan iddialar arasında. Örgüt raporunda hapishanedeki koşulları 'yok etme politikası' olarak nitelendirerek, bu uygulamaların insanlığa karşı işlenmiş bir suç olduğunu vurguladı. Rejimin hedefinin, Suriye halkı içinde farklı her tür görüşü yok etmek olduğu belirtilirken, "Bu raporda yer verilen zalimce uygulamalar, Suriye hükümetinin en tepesinden gelen izinle gerçekleştirilen gizli, korkunç bir kampanyayı ortaya koymaktadır" ifadesine yer verildi.

'Gizli gece infazları'

Raporda, toplu infazların beş yıl boyunca düzenli olarak her hafta ya da haftada iki kez olmak üzere sayıları 50'ye varan gruplar halinde mahkumların infaz edilmesi şeklinde gerçekleştirildiği kaydedildi. İnfazların büyük gizlilik içinde, geceleri gerçekleştirildiğine dikkat çekilen raporda, bu uygulamanın hala devam ettirildiğine yönelik güçlü işaretler bulunduğu da belirtildi.

Raporda, infazdan önce mahkumların hızlı bir şekilde askeri yargılamaya tabi tutularak idama mahkum edildiği, mahkeme kararlarının işkence altında alınmış itiraflara dayandırıldığı kaydedildi.

Gefängnis in Aleppo, Syrien
Fotoğraf: AFP/Getty Images/Z. Al Rifai

"BM kayıtsız kalamaz"

Uluslararası Af Örgütü raporun, aralarında eski yetkililer, gardiyan, mahkum, yargıç ve avukatların da bulunduğu 84 tanığın ifadelerine dayandırıldığını belirterek, BM'yi acilen harekete geçerek soruşturma başlatmaya çağırdı. Raporda BM Güvenlik Konseyi'nin bu suçlara karşı kayıtsız kalamayacağı vurgulandı.

Örgüt, ağustos ayındaki raporunda, Suriye'de ayaklanmanın başladığı 2011 yılından itibaren rejime bağlı hapishanelerde yaklaşık 18 bin kişinin öldüğünü, mahkumların ağır işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını bildirmişti.

Suriye'deki insan hakları aktivistleri ise rejim hapishanelerinde çoğu işkence sonucu olmak üzere ölenlerin sayısının 50 bini bulabileceği tahminini dile getiriyor. Eski bir askeri fotoğrafçının 2013 yılında Suriye'den ülke dışına kaçırdığı, 50 bini aşkın ceset fotoğrafı yankı uyandırmıştı. Binlerce fotoğrafta ölülerin bedenlerindeki ağır işkence izleri görülüyordu.

© Deutsche Welle Türkçe

dpa/BK, BÖ