06.01.2006 - Avrupa basınından özetler...

İsrail’de Başbakan Ariel Şaron’la birlikte kapanan dönem, bugünkü Avrupa basınında geniş şekilde yer alıyor. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) varlık kriz ve büyüyen taklit ürün pazarına dair haber ve yorumların yanı sıra Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Onursal Başkanı Bülent Eczacıbaşı ile yapılan söyleşi Avrupa basınında dikkat çeken diğer konular...

Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi’nin İsrail’deki gelişmelerle ilgili yorumu:

“Yalnızca İsrail değil, uluslararası siyaset sahnesinden de önemli bir isim eksiliyor. Şaron, son yıllarda attığı adımlarla, aşırı sağ uçtan uzaklaşmış, siyasette merkez güçlerin kararlı bir neferine dönüşmüştü. İsrail lideri, izlediği siyasetle rakiplerinin dahi güvenini toplamayı başardı. Şaron’un kısa bir süre önce temelini attığı Kadima Partisi şimdi Ehud Olmert’in ellerine teslim ediliyor. Olmert partiyi bir arada tutabilecek mi? Gerçi İsrail’in demokratik siyasi sistemi daha önce pek çok güçlüğün üstesinden geldi. Ancak öngörülmesi daha zor olan, Ortadoğu barış sürecinin bundan sonra nasıl seyredeceği.“

Hollanda’nın Trouw Gazetesi, İsrail iç siyasetinin herdaim karmaşık yapıda olduğunu, Ariel Şaron gibi etkili bir ismin devre dışı kalmasının durumu umutsuz kılmayacağına dikkat çekiyor. Gazetenin yorumu şöyle devam ediyor:

“Şaron, Yahudi yerleşim yerlerini boşaltma politikasını sürdürecek miydi? Daha doğrusu, iç siyasetteki yoğun muhalefete rağmen sürdürebilecek miydi? Aslında İsrail’in geleceği Şaron’la ya da Şaron’suz herhalükarda belirsiz. Şimdi İsrail, yola Şaronsuz da devam edebileceğini göstermeli.“

Danimarka’da yayımlanan Berlingske Tidende, Şaron’un devre dışı kalmasıyla Ortadoğu’da ciddi bir durum oluştuğuna işaret ediyor:

“Şaron, İsrail’de eksikliği duyulan bir siyasi oluşumun, bir merkez partisinin temelini atmış, kurucuları arasında yer aldığı Likud Partisini siyasi yelpazenin sağında bırakmıştı. İsrail lideri, Ortadoğu barış sürecinin, bağımsız Filistin devletinin kuruluşunu es geçemeyeceğinin farkına varmıştı. Şaron’un çizgisini şimdi kimin üstlenebileceğini söylemek hayli zor.“

İngiliz The Guardian Gazetesi, başta Araplar olmak üzere pek çok kişinin hafızasına „Beyrut Kasabı“ olarak kazınan Şaron’un siyasi hayatı boyunca bir şahinden güvercine dönüştüğünü söylemenin zor olduğunu yazıyor.

İsviçre’de yayımlanan Neue Zürcher Zeitung, Ariel Şaron’un siyaset sahnesinde bir boşluk meydana getirdiğine dikkat çekiyor:

“İsrail ani lider değişimlerini daha önce da yaşadı ve rahatlıkla üstesinden geldi. Musevi devleti, eski Başbakan İzak Rabin’in ölümünün ardından sarsılmadı; İsrail demokrasisi bu darbeyi hazmedebilecek kadar güçlüydü. Ancak Şaron, çok kritik bir süreçte, önemli bir boşluk doğuruyor. Bu boşluğun doldurulması zor görünüyor.“

Frankfurter Rundschau Gazetesi’nin, Ariel Şaron’un devre dışı kalacağı İsrail parlamento seçimlerine dair öngörüsü şöyle:

“Amir Peretz gibi güçlü ve yeni bir liderle seçimlere giren İşçi Partisi oylarını artıracak. Hükümet, büyük ihtimal İşçi Partisi’nin liderliğinde, Kadima ve Şinui Partileri tarafından kurulacak. Benyamin Netanyahu liderliğindeki Likud’un sandıktan kazançla çıkması zor. Çünkü bu parti, Filistinliler ile çözüm arayan İsrail halkının iradesini görmezden gelmiştir.“

Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi, Arjantin’in Uluslararası Para Fonu İMF’ye vadesinden önce 10 milyar dolarlık ödeme yaptığını, Brezilya’nın da 15 milyar dolar ödemeyle komşusunu izleyeceğini hatırlatıyor. Gazetenin yorumu özetle şöyle devam ediyor:

“IMF’nin portföyünde önemli ülkeler olarak Türkiye ile Endonezya kaldı. Bu durum, kurumun mali yapısını önümüzdeki birkaç yıl içinde sıkıntıya sokacaktır. Diğer yandan Uluslararası Para Fonu’na hala ihtiyaç duyulup duyulmadığı artık ciddi olarak sorgulanmalıdır.”

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği TÜSİAD Onursal Başkanı Bülent Eczacıbaşı ile yapılan geniş bir söyleşiye sayfalarında yer veren Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi, Eczacıbaşı’nın, “Kriz dönemini kapatan Türkiye, Avrupa Birliği üyeliğine hazırlanıyor” sözlerini aktarıyor.

Frankfurter Allgemeine Zeitung Gazetesi, taklit ürün pazarında dönen paranın dünya çapında 800 milyar dolara ulaştığını yazıyor. Gazete Almanya’da gümrüklerde ele geçirilen her 10 taklit üründen birinin Türkiye’de üretildiğini, ilk sırayı yüzde 31’le Çin ve Hong Kong’un aldığını kaydediyor.