د فوټبال لوبو ننداره مو ښايي زړه ته تاوان ورسوي
۱۳۹۷ خرداد ۲۱, دوشنبه
احصائيو ښوولې ده چې د فوټبال د ستري سيالۍ زياتره وخت نه يوازي د جنايي پېښو، د الکهولو د استعمال او يا د ترافيکي پېښو د ډيرښت سبب گرځي، بلکې په دې پيښو کې د زړه د حملو شمير هم زياتيږي.
احساساتي فشار نبض او فشار دواړه لوړوي. د آلمان د زړه د ناروغتياو د موسسې څخه توماس ماينرتس، وايي: «يو روغ انسان يوازې د فوټبال د يوې سيالۍ د نندارې پر وخت د هيجان له وجې په عموماً د زړه د دريدو له خطر سره نه مخامخ کيږي.»
خو هغه زياتوي چې د زړه په ناروغيو اخته کسانو له پاره دا احساساتي فشار ډير خطرناک ثابتيدلای شي او آن د مرگ له خطر سره يې مخامخولای شي.
هغه کسان چې د زړه د رگونو له ناروغتيا کړيږي، د سترس يا فشار د هارمون د اخراجيدو او د وينې د فشار زياتيدلو له وجې یې د ناروغو رگونو په ديوالونو کې کوچني درزونه پيدا کيږي چې په هغه کې وينه غوټه کيږي. همدا د وينې غوټه کيدل يا پرم کيدل د رگونو د بندیدو سبب گرځي.
د زړه عضلاتو ته بيا په کافي اندازه پاکه وينه يعني آکسيجن لرونکي وينه نه رسيږي چې دا بيا د زړه د حرکاتو يا ريتم بې نظمي رامنځته کوي او ځينې وخت په ناڅاپي ډول د زړه د بنديدو او ناڅاپي مړيني لامل هم گرځي.
د هيجاني کيدو له وجې د زړه د دريدو خطر
د مونشن د لودوگ – ماکسيميليان پوهنتون ساينس پوهانو هغه څيړنه چې په ۲۰۰۶ م کال کې په آلمان کې د فوټبال د نړيوال جام د سياليو پر وخت د احساساتي فشار د اغيزو په هکله شوې وه، د ډيرو د حيرانتيا سبب شوه. په دې څيړنه کې د آلمان د بيلا بیلو ښارونو د عاجلو مرستو د شعبو معلومات راټول شوي ول.
په دې کې راغلي ول چې د آلمان د فوټبال لوبډلې د لوبو پر مهال د نورو ورځو په پرتله درې چنده زيات مريضان د زړه د ناروغيو له کبله روغتونونه ته انتقال شوي ول. د زړه د رگونو په ناروغتياو په اخته کسانو کې دغه خطر کابو څلور وارې زيات وو.
په بريتانيا کې هم يوې څيړنې ورته نتايج درلودل: په ۱۹۹۸م کال کله چې د بريتانيا د خپلې سيالې لوبډلي ارجنټاين پر وړاندي لوبه وبایلله، په هغه ورځ د زړه د حملو د ناروغانو شمير د نورو ورځو په پرتله ۲۵ سلنه لوړ وو.
څرنگه د زړه له حملې ځان ساتلای شو؟
مريضان بايد له ډاکترانو سره مشوره وکړي چې آیا د وينې د فشار د کمښت اضافي دوا استعمال شي که څنگه؟ د هغو له پاره چې د زړه په مرض اخته وي، مشوره همدا ده چې د لوبې له کتلو دې صرف نظر وکړي. ځکه دومره چې سړی زيات زوريږي او په غوسه کيږي هومره یې د سترس يا فشار کچه لوړيږي او له دې سره د زړه د حملې خطر هم.
کارپوهان توصيه کوي څوک چې دا احساس کوي چې د يوې لوبې پر مهال یې که هغه فوټبال او که کرکيټ وي، د وينې فشار لوړيږي، بايد يو څو شيبې استراحت شي او ځان آرام کړي.
دا هم مهمه ده چې په آرام او منظم ډول سا واخلي. ځکه دا د فشار په ټيټوالي او همدا راز د زړه د حرکت په آرامولو کې ډيره مرسته کوي.
د الکهولو ډير استعمال هم د وينې فشار لوړولای شي. د زړه عضلات بايد د الکهولو په وينه کې د شتون له کبله په ډير زيات مقاومت سره وينه رگونو ته ور پمپ کړي چې دا عموما پر زړه فشار زياتوي. معنا دا چې زيات الکهول د زړه د حرکاتو د بې نظمۍ باعث کيدلای شي.
AFP (B.S/N.Z)
زموږ له آرشيف څخه: