گفت و شنود با رامين انديشورکارشناس مسايل حقوقي زنان

گفت و شنود با رامين انديشورکارشناس مسايل حقوقي زنان وفعال درمورد پرونده هاي جزائي وزارت زنان افغانستان و همچنان نماينده وزارت زنان در کميسيون رهايي محبوسيني که به اساس فرامين دولت از حبس رها مي شوند، پيرامون شرايط زنان زنداني در افغانستان و فعاليتهاي وزارت زنان و کميسيون رهايي محبوسين در ارتباط به زنان زنداني که از حبس آزاد مي شوند.

دويچه ويله: آقاي رامين انديشور نظر به وظيفه که شما در وزارت زنان و هم در کميسيون رهايي محبوسين داريد،مي خواستم نخست از شما در ارتباط شرايط زنان زنداني به ويژه وضعيت زندان پلچرخي بشنوم.

رامين انديشور: وضعيت معيشت زنان بصورت کل در يک حالت بسيار خراب قرار دارد. نان و آب شان بصورت کافي و مکمل نيست و غذاهاي که واقعاً بايد يک غذا خوب باشد وجود ندارد. به اتاق هاي شان آفتاب بصورت درست، مکمل و کافي نمي رسد. و مشکل ديگري که زنان دارند در ارتباط به اطفال معصوم شان است. متاسفانه خانم هاي که تحت حبس قرار دارند، اطفال شان هم با آنها هستند. خانم هاي که مرتکب جرم وجنايات شده اند بدون شک بايد مجزات شوند، اما اطفال معصوم شان که آينده سازان افغانستان اند تا حال بدون تعيين سرنوشت شان با مادران شان در زندان ها بسر مي برند. ما اين موضوع را چندين بار با وزارت کار و امور اجتماعي افغانستان و ديگر نهاد هاي که در اين ارتباط کار مي نمايند، در ميان گذاشتيم، تا امروز کاري شده ، متاسفانه کاري که تمام مشکلات اطفال زنان زنداني را حل کند، نشده و ما منتظر هستيم که در آينده بسيار نزديک براي تعيين سرنوشت اين اطفال کاري انجام بدهيم.

دويچه ويله: از مشکل که شما صحبت کرديد، از سالهاي زيادي بدين طرف زنان زنداني و اطفال شان با آن روبرو اند، چرا در اين مدت چه اگر وزارت زنان است ويا ديگر نهادهاي که در اين ارتباط کار مي نمايند، دراز ميان برداشتن اين مشکل موفق نيستند؟

رامين انديشور: شما بهتر مي دانيد که وزارت زنان يک وزارت پاليسي ساز و نظارتگر است. وزارت نيست که صلاحيت اجرايي داشته باشد. ما در واقع راجع سازي مي کنيم، تمام مشکلات که به ارتباط به زنان افغانستان و اطفال شان است ارجاع مي دهيم به مراجع زيربط. ما در اين 5 سال کارهاي را که در ارتباط با زنان کرديم کارهاي بسيار موثري بودند. وزارت زنان از کارکردهايش کاملاً راضي است. ولي مشکل در اينجا است که آن توقع و انتظار را که وزارت زنان از ساير نهاد هاي که در ارتباط به احقاق حق زن انجام مي دهند، کافي نمي باشد. کار شده ولي کاري را که ما انتظار داريم تا به حال انجام نشده است.

دويچه ويله: آقاي انديشور، وزارت زنان تا چه حد با ديگر نهادها همکاري دارد. و کارهاي مشترک با ديگر نهاد ها در ارتباط به زنان زنداني انجام مي دهد؟

رامين انديشور: وزارت زنان با همين موسسات حقوقي که در ارتباط با زنان کار مي کنند، هميشه در تماس اند. آنها کار را که انجام مي دهند اين است که براي ما وکلاي مدافع را تعيين مي کنند. ولي با تاًسف بايد گفت که ما از کاردکردهاي شان راضي نيستيم. بخاطر اين که براي يک وکيل مدافع چندين قضيه داده مي شود و اتفاقاً به همه قضايا که برايش داده مي شود نمي تواند برسد. من به عنوان مسوول بررسي دوسيه (پرونده)هاي جزائي وزارت زنان و عضو کميسيون رهايي محبوسين از کار وکلاي مدافع قعطاً راضي نيستم.

دويچه ويله: يکي از مشکلات زنان زنداني اين است که، زمان رسيدگي به قضاياي شان بسيار طولاني است. وتا سرنوشت شان تعيين مي گردد، بعضاً حتا سالها دوام مي کند. آيا وزارت زنان در اين ارتباط هم کارهاي انجام داده است؟

رامين انديشور: بلي - بلي، اين مشکلات را تنها زنان افغانستان ندارند بلکه مردان افغانستان هم دارند. تمام شهروندان و اقشار افغانستان اين مشکلات را دارند. اين مشکلات تنها در وزارت زنان نيست بلکه در ارگان هاي عدلي و قضايي افغانستان است. ما با ستره محکمه( دادگاه)مشکل داريم . چنين قضاياي زياد داريم. مثلاً من فعلاً يک خانم تايلندي را دارم که از 9 ماه بدين طرف تقاضاي فرجام خواهي مي کند و تميز بايد برود و فيصله اش بايد نهايي شود، ولي تافعلاً فيصله اش نهايي نشده است. ما صد ها خانم را در افغانستان داريم که در حالت بي سرنوشتي در زندانها بسر مي برند.اين موضوع را بارها با ارگانهاي عدلي و قضايي در ميان گذاشتيم. آنها علت را در زياد بودن قضاياي جزائي مي بينند. دوسيه ها بسيار زياد اند و امکانات ارگانهاي عدلي و قضايي بي حد ناچيز.

به اين دليل نمي شود که به تمام قضايا در يک شب، در يک روز يا در يک ماه به رسيدگي صورت بگيرد. يگانه مشکل که ما داريم اين است که وزارت زنان يگانه نهادي براي احقاق حق زنان افغانستان است. فلسفه وجودي وزارت زنان براي احقاق حق زن افغان است. ساير نهاد هاي که براي احقاق حق زن کار مي کنند، هماهنگي لازم را که بايد با وزارت زنان داشته باشند، متاسفانه ندارند. مثلاً يوناما يک دفتر دارد بنام حقوق بشر يوناما ويا کميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان و ساير نهاد ها، اگر با ما يک همکاري منظم را که دوامدار باشد، داشته باشند، ما مي توانيم کاري را براي احقاق حق زن در افغانستان انجام بدهيم. ولي مشکل در اين جا است که هر کس به شکل مستقل و انفرادي کار مي کند. وزارت زنان افغانستان يک امانتي است از زنان افغانستان، خانه زنان افغانستان، و تا جاي که امکان دارد در سرتا سر افغانستان براي احقاق حق زن در افغانستان کار کرده و کار مي کند.

دويچه ويله: آقاي انديشور، تا جاي که به شما هم معلوم است حضور زنان در ستره محکمه افغانستان و ديگر ارگانهاي قضايي بسيار ناچيز است، آيا وزارت زنان توانسته است در اين راستا هم کارهاي چشمگيرس براي زنان انجام بدهد؟

رامين انديشور: ارگان قضا و ستره محکمه افغانستان عالي ترين ارگان در ارابطه به تصميم گيري قضايا در افغانستان است. اين را شما بهتر مي دانيد. وزارت امور زنان طوري که قبلً گفتم پاليسي مي سازد و از قضايا نظارت مي کند. وزارت زنان مي تواند در راستاي احقاق حق زن اين را به رياست دولت پيشنهاد بکند و يک تعداد قضات زن را که ما قضات بسيار قوي اند داريم که تحت شرايط بسيار سخت تحصيل کرده اند و زحمت کشيده اند. خوبترين قضات را زنان افغانستان دارند. مي تواند به رياست دولت اينرا پيشنهاد کند. يک پيشنهاد است، يک پاليسي است، صد در صد اين کار را مي کند.

دويچه ويله: شما قبلاً از کميسيون رهاي محبوسين صحبت کرديد، مي خواستم در ارتباط اين کميسيون از شما بشنوم که چگونه يک کميسيون است و در ارتباط به محبوسين زن چه کار هاي را انجام مي دهد؟

رامين انديشور:کميسيون رهايي محبوسين متشکل از نماينده وزارت امورزنان، ستره محکمه(دادگاه عالي )،لوي ثارنوالي( دادستان کل)، نماينده کميسيون حقوق بشر و وزارت عدليه مي باشد. اين کميسيون هفته دوبار در ثارنوالي تشکيل جلسه مي دهد. آن دوسيه هاي را که ما تصميم به رهايي مي گريم و يا تخفيف براي معياد حبس شان مي گريم. قبلاً در ثارانولي روي آن تصميم گرفته مي شود و بعداً محبس پلچرخي مي رويم و آنها را رها مي کنيم. و تا زماني که محبوسين بطرف خانه و خانواده شان مي رود ما آنجا مي مانيم و بعداً که آنها رفتند ما هم به طرف کار خود مي رويم. مکلفيت که ما داريم ، به ويژه وزارت امور زنان و نماينده آن اين است که زماني که خانم ها از حبس رها مي شوند، دختر هاي که از حبس رها مي شوند. براي شان مي گويم: خواهران و مادران عزيزان اگر شما اقارب قانوني و اصولي نداريد، خانه هاي مطمين نداريد و مشکل داريد چون شما تازه از زندان برآمديد، ما در خانه هاي امن که براي شما ساخته شده است شما را جا مي دهيم تا زماني که اقارب اصولي و شرعي شما پيدا مي شوند. ما در اين خانه هاي امن د ر وزارت زنان در مهمان خانه هاي مان شما را جاي مي دهيم.

دويچه ويله: زناني که از زندان آزاد مي شوند، تا چه حد از اين امکانات استفاده مي کنند؟

رامين انديشور: اکثر شان به اين عقيده هستند که ما تازه از محيط زندان آزاد شديم، باز هم ما را در زندان مي اندازيد. باز هم ما را محبوس ميسازيد. ما واضع مي سازيم که اين خانه هاي امن زندان و حبس نيستند. ما هم خوش داريم که دوباره به آغوش گرم خانواده برگرديد. ولي در صورتي که اقارب تان معلوم نباشند و يا مشکل داشته باشيد، شما مي توانيد تا اقارب شما پيدا شوند و مشکل تان رفع گردد در اين خانه ها بسر بريد. و ما براي رفع مشکل شان و پيدا کردند اقارب شان کار مي کنيم و هم صحبت هاي اولي با اقارب شان را انجام مي دهيم و آنها را رهنمايي مي کنيم و بسيار محترمانه به اقارب شان آنها را تسليم مي کنيم.

دويچه ويله : يک جهان تشکرازشما.