Yeni kanunla sporseverlerin hayatında ne değişecek?

Sporda şiddetle mücadele yasası olarak bilinen 6222 sayılı kanunda öngörülen değişiklikler, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.

AKP'nin hazırladığı kanun teklifi kapsamındaki bu değişiklikler, hem mevcut kanunun etki alanının genişlemesiyle özgürlükleri kısıtladığı hem de "ölçüsüz" cezalar getirdiği gerekçesiyle tartışılıyordu. Kanun teklifi, 2014 yılında yürürlüğe giren Passolig uygulamasıyla gündeme gelen kişisel verilerin gizliliğine ilişkin tartışmaları da yeniden alevlendirmişti.

Yeni kanunla ne değişti?

Yasalaşan teklifle, kanundaki spor alanı tanımı genişletildi. Böylece "hakaret ve tehdit olarak algılanacak söz ve davranışların" cezalandırılacağı spor alanı kapsamına "taraftarların maç öncesi, esnası ve sonrasında gruplar hâlinde toplandıkları yerleri, toplu olarak seyahat ettikleri araçları ve stada gidiş-geliş güzergâhları" da girdi. 

Kanuna göre, spor alanlarında taraftarların belirli bir kişiyi hedef alıp almadığına bakılmaksızın "duyan veya gören kişiler tarafından tehdit ve hakaret olarak algılanacak tarzda aleni olarak söz ve davranışlarda bulunmaları" halinde, faillere en az 50 gün adli para cezası verilecek. Bu hükmün uygulanabilmesi için mağdurun şikâyeti de aranmayacak.

Ayrıca, "spor alanlarında toplum kesimlerini din, dil, ırk, etnik köken, cinsiyet veya mezhep farkı gözeterek hakaret oluşturan söz ve davranışlarda bulunan" kişi ise bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

Tanımlanan bu suç fiillerinin "her türlü yazılı, görsel, işitsel veya elektronik kitle iletişim aracıyla" işlenmesi hâlinde de söz konusu ceza hükümleri uygulanacak. Dolayısıyla sosyal medya üzerinden tehdit ve hakaret de 6222 kapsamına alındı.

Daha fazlasını okumak için: Sporda şiddeti önleme yasasındaki değişikliklere tepki

Biyometrik kimlik doğrulama sistemi kurulmayacak

Kanun teklifinin en tartışmalı düzenlemelerinden biri, seyircilerin stat ve spor salonlarına girişinde "biyometrik yöntemlerle kimlik doğrulama sisteminin kurulmasını" öngörüyordu.

Teklifte, söz konusu yöntemler ve sistem hakkında başka bir ayrıntı verilmiyordu. Ancak hükümete yakın medya organlarının iddiasına göre, bu sistem, taraftarların kimliklerinin el ve parmak izi, göz retinası eşleştirmeleri gibi biyometrik yöntemlerle doğrulanmasını kapsayacaktı.

Ancak kişisel verilerin gizliliğini ihlal ettiği gerekçesiyle tartışma yaratan "biyometrik yöntemlerle kimlik doğrulama sistemi" kurulmasına dair öneri, muhalefet şerhinin ardından sunulan önergeyle TBMM Genel Kurulu'nda kanun teklifinden çıkarıldı.

Alkol düzenlemesinde geri adım

Taraftarların toplu olarak seyahat ettikleri araçlara alkollü içecek sokanların cezalandırılmasını öngören bölüm de muhalefetin itirazı sonucu sunulan önergeyle kanun teklifinden çıkarıldı. 

Kanun teklifi, Avrupa'da "fan zone" olarak bilinen ve taraftarların dev ekranlarda topluca maç izledikleri yerleri ifade eden "özel seyir alanlarında" da alkol kullanımını yasaklıyordu. Ancak bu bölüm de değişiklik önergesiyle tekliften çıkarıldı.

Yasalaşan kanunda, alkol düzenlemesinin yer aldığı fıkrada artık şöyle deniliyor:

"Müsabaka, seyir ve antrenman alanlarına alkollü içecek sokan kişi, fiili daha ağır bir cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, otuz gün adli para cezası ile cezalandırılır."

Polise 6222 kapsamında üst arama yetkisi

Değiştirilen kanun, polisin artık taraftarların maçtan önce toplandıkları yerlerde üstünü ve eşyalarını 6222 sayılı kanun kapsamında aramasına da imkân tanıyacak. Örneğin Nevizade, Beşiktaş çarşısı, Bağdat Caddesi gibi yerlerde üzeri aranan kişilerin üstünden silah, bıçak, sopa, meşale gibi yasak maddeler çıkması durumunda seyirden men edilebilecek veya hapis cezası istemiyle yargılanabilecek.

Teklifin yasalaşmasıyla, 2011'de yürürlüğe giren 6222 sayılı kanun sekiz yıl içinde üçüncü kez yasama faaliyetiyle değiştirilmiş oldu. Kanundaki bazı maddeler ayrıca 2015 yılında Anayasa Mahkemesi'nin verdiği iptal kararı üzerine değişmişti.

DW,DHA/ÖA,CÖ,JD,BK

© Deutsche Welle Türkçe