1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Yargı Paketi ve Hayvan Hakları Yasası kabul edildi

9 Temmuz 2021

TBMM Genel Kurulunda "Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" ile "Hayvanları Koruma Kanunu" kabul edildi.

https://p.dw.com/p/3wGBV
TBMM Genel Kurul Salonu
TBMM Genel Kurul SalonuFotoğraf: Gülsen Solaker/DW

TBMM Genel Kurulunda kamuoyunda "Dördüncü Yargı Paketi" olarak da bilinen "Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" görüşülerek kabul edildi.

Kabul edilen düzenlemeye göre; idari başvurulara cevap verme süresi 60 günden 30 güne, cevap verme süresinin kısaltılmasına bağlı olarak kesin olmayan cevaplar için öngörülen bekleme süresi ise 6 aydan 4 aya indirildi.

Kadına yönelik şiddetle mücadele

Kadına karşı şiddet eylemleriyle daha etkin mücadele edilmesi ve caydırıcılığın sağlanması amacıyla eşe karşı işlenen 'kasten öldürme', 'kasten yaralama', 'eziyet' ve 'kişiyi hürriyetinden yoksun kılma' suçlarında kabul edilen cezayı artırıcı nedenler, boşanılan eşi de kapsayacak.

Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının ya da banka veya kredi kartlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenen suçlarda, davaya bakma yetkisi bakımından suçun işlendiği yer mahkemesine ilave olarak mağdurun yerleşim yeri mahkemeleri de yetkili olacak. Düzenlemeyle, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında verilebilecek yetkisizlik kararları nedeniyle ortaya çıkacak zaman ve hak kayıplarının önlenmesi amaçlanıyor.

Kadınlardan yargı paketine "Bıktık artık" tepkisi

İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda yapılacak değişiklikle, üst makamın veya üst makam yoksa işlemi yapmış makamın cevap verme süresi 60 günden 30 güne indirilecek. İdari eylemler nedeniyle dava açmadan önce idareye yapılan zorunlu başvurulara ilişkin idareye tanınan 60 günlük cevap verme süresi de 30 güne düşürülecek.

Yargılamada yaşanan gecikmelerin önüne geçilmesi ve makul sürede yargılanma hakkı ile hak arama hürriyetinin daha etkin korunması için idari yargı mercilerince verilen nihai kararlar, gerekçesiyle birlikte en geç 30 gün içinde yazılacak.

Düzenlemenin yasalaşarak yürürlüğe girmesinden önce yapılmış idari başvurular bakımından, idarenin cevap verme süresi 60 gün, kesin olmayan cevaplar için öngörülen bekleme süresi ise 6 ay olarak devam edecek.

Zorla getirilmeye yeni kriter

Usulüne uygun olarak çağrılıp da mazeret bildirmeksizin gelmeyen tanıklar hakkında verilen zorla getirme kararlarının bildirilmesine ilişkin ilave usul getiriliyor. Buna göre, teknolojik gelişmeler doğrultusunda yargısal etkinlik ve verimliliğin artırılması amacıyla mevcut usule ek olarak zorla getirme kararı; telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi iletişim bilgilerinin dosyada bulunması halinde bu araçlardan yararlanılarak da tanığa bildirilecek.

Cinsel suçlarda "somut delil" tepkisi

İfadesi alınmak amacıyla düzenlenen yakalama emri üzerine mesai saatleri dışında yakalanan ve belirlenen tarihte yargı merci önünde hazır bulunmayı taahhüt eden kişi, Cumhuriyet savcısının emri doğrultusunda serbest bırakılabilecek. Bu hüküm her yakalama emri için ancak bir kez uygulanabilecek. Taahhüdünü yerine getirmeyen kişiye, yakalama emrinin düzenlendiği yer Cumhuriyet savcısınca bin lira idari para cezası verilecek.

Katalog suçlarda bir kişinin tutuklanabilmesi, kuvvetli suç şüphesinin somut delillere dayanmasına bağlı hale getirilecek.

Tutuklamaya, tutuklamanın devamına veya bu konudaki bir tahliye isteminin reddine ilişkin hakim veya mahkeme kararlarında, mevcut koşullara ilave olarak adli kontrol uygulamasının yetersiz kalacağını gösteren deliller de somut olayda gösterilecek ve kararda yer alacak.

Konutu terk etmeme yükümlülüğü, şahsi hürriyeti sınırlama sebebi sayılarak, bu yükümlülük altında geçen her 2 gün, cezanın mahsubunda 1 gün olarak dikkate alınacak.

Somut delil şartı

Katalog suçlarda bir kişinin tutuklanabilmesi, kuvvetli suç şüphesinin somut delillere dayanmasına bağlı hale getirilecek. Tutuklamaya, tutuklamanın devamına veya bu konudaki bir tahliye isteminin reddine ilişkin hakim veya mahkeme kararlarında, mevcut koşullara ilave olarak adli kontrol uygulamasının yetersiz kalacağını gösteren deliller de somut olayda gösterilecek ve kararda yer alacak.

Hayvan Hakları Koruma Kanunu kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda bugün Türk Ceza Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin yanı sıra Hayvanları Koruma Kanunu da kabul edilerek yasalaştı. Buna göre Hayvanları Koruma Kanunu'nun tanımları düzenleyen maddesinde değişiklik yapılarak "süs" ibaresi çıkarılacak. "Ev hayvanı" tanımına gerçek kişiler yanında tüzel kişilerin sahipliğinde bulunan hayvanlar da dahil edilerek kapsam genişletilecek.

Yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içinde, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri kurarak onların bakımlarını, tedavilerini sağlayacak ve eğitim çalışmaları yapacak. Yerel yönetimler ayrıca ilgili karar organının uygun görmesi halinde hayvan hastanesi kurabilecek.

Hayvan hakları savunucularının bir gösterisi (Arşiv)
Hayvan hakları savunucularının bir gösterisi (Arşiv)Fotoğraf: Can Peter Hinnerkopf

Hayvan sahiplerinin sorumlulukları genişletilecek. Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmakla yükümlü olacak. Ticari amaç güdülmeksizin bakılan ev hayvanı, bulunduğu yere bakılmaksızın sahibinin borcundan dolayı haczedilemeyecek. Hayvanlara ezayet edenlere veya geçerli bir gerekçesi olamadan öldürenlere ağır cezai müeyyideler uygulanacak.

Hayvan hakları savunucularından protesto

Ankara Güvenpark'ta bir araya gelen hayvan hakları savunucuları, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen Hayvan Hakları Koruma Kanunuyla ilgili basın açıklaması yaptı. Grup adına açıklama yapan Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Haydar Özkan, hayvanların ses tellerinin kesilerek kaçak üretim yapıldığını belirterek "Sayın Cumhurbaşkanımızın 2019 yılında vermiş olduğu talimat üzerine oluşturulan Hayvan Haklarını Araştırma Komisyonunun onlarca STK ve gönüllerle birlikte fikir alışverişi yaparak 50 maddede sınıflandırılan çalışması çöpe atıldı. Onun yerine 18 maddelik yasa teklifi geldi. Hayvana karşı işlenen suçlara hapis cezası gelecek deniyor ama ceza 6 aydan başladığı için maalesef hapis cezası verilmeyecek. Hemen önünüzde bir hayvana şiddet, vahşet uygulandı, bunu gidip karakola, savcılığa suç duyurusunda bulunamayacaksınız. Yani şahıs gözünüzün önünde hayvanı öldürecek siz fotoğraflasanız dahi gidip şikayetçi olamayacaksınız. Hayvanların ses tellerini keserek üretim yapıyorlar. Bunun önüne geçmenin tek yolu petshoplarda hayvan satışını önlemek, internet üzerinden hayvan satışını önlemek. Bu hayvan can mı mal mı?" diye konuştu.

DHA,DW/ TY,HS

© Deutsche Welle Türkçe