Uydu düşüren ABD'ye Pekin'den tepki

Amerikan'nın "arızalı casus uyduyu uzayda vurmayı başardığı" yönündeki açıklama, uluslararası gündeme damgasını vurdu.

Bir okul otobüsü büyüklüğündeki casus uydu, 14 Aralık 2006 tarihinde, Kaliforniya'daki Vanderberg askeri üsden fırlatılmıştı. Ancak kısa bir süre sonra uyduyla bağlantının kesildiği bildirildi. Washington, kontrolsüz bir şekilde uzayda seyreden casus uydunun dünyaya düşmesi ihtimali üzerine önlemler almaya başladı.

ABD'nin "düşmanın eline geçer hassasiyeti"

Amerikan Hava Kuvvetlerinin Kuzey Filosu komutanı Orgeneral Gene Renuart, alınan önlemleri iki noktaya işaret ederek gerekçelendirmişti. Amerikalı askeri yetkili, uyduda bulunan ve 'Hidrazin' adı verilen zehirli yakıtı taşıyan tankın dünyaya çarpması halinde insanlık için tehdit oluşturabileceğini söyleren, hassas teknolojinin düşman eline düşmesinden de kaygı duyduklarını sözlerine eklemişti.

Bush yeşil ışık yaktı, Gates son emri verdi

Bu gelişmeler üzerine Başkan Bush geçtiğimiz hafta casus uydunun vurulmasına yeşil ışık yaktı. Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates'in, uyduyu vuran savaş gemilerinin bağlı bulunduğu Honolulu'daki üsse uçuşu sırasında, nihai vur emrini vermesi üzerine operasyonun hayata geçirildiği bildirildi. Casus uyduyu vuran füzenin 10 milyon dolara mal olduğu ve operasyon için toplam 30 milyor dolar harcandığı bildiriliyor. Vurulan parçaların 24 ile 48 saat içinde atmosferde yanarak yok olacağı, geri kalan parçaların ise atmosfere 40 gün içinde gireceği açıklandı.

Çin ve Rusya endişeli

Amerikan'nın dünyada büyük yankı yaratan operasyonu Bush Yönetimi'nin "silahlanma yarışını uzaya" taşıdığı yönünde endişelere neden oldu. Çin ve Rusya'dan ardı ardına yapılan açıklamalarla Amerika'nın operasyona açıklık getirmesi istendi. Amerikan Yönetimi operasyonun "İnsanlığa yönelik olası tehditleri bertaraf etmek amacıyla yapıldığı" yönündeki ısrarını sürdürse, Rusya Savunma Bakanlığı, Pentagon'un "uydu savar silahı" denemesi yaptığı ve buna bir kılıf uydurduğu görüşünde. Çin Yönetimi ise operasyonundiğer ülkelerle uzayın güvenliğini tehlikeye düşüreceği gerekçesiyle "endişeli" olduklarını duyurdu. Çin Amerika'ya, uluslararası yükümlülüklerini yerine getirerek tüm ülkelerin gerekli önlemleri alabilmeleri için operasyon konusunda uluslararası toplumu en kısa zamanda bilgilendirme çağrısında bulundu.

Amerikalı yetkili: "Önceden bilgilendirdik"

Aslında Çin de kendisi 11 Ocak 2007'de yeryüzüne 800 km mesafedeki eski bir Çin meteoroloji uydusunu antibalistik füzeyle tahrip etmişti. Çin'in bu operasyona tepki gösteren Amerika kendi operasyonuyla Çin'in operasyonu arasında fark olduğuna dikkat çekti. Amerikalı askeri yetkili Timothy Keating, "Operasyon öncesinde uluslararası toplumu bilgilendirdiklerini, hatta bölgedeki ilgili ülkelerle sürekli irtibat içersinde olduklarını, Çin'in ise kimseye haber vermeden uyduyu imha ettiğini" hatırlattı.

"Gelecekte bu güce sahip olmak belirleyici olacak"

Önümüzdeki süreçte uydu imha etme kabiliyetlerine sahip olmak kritik önem taşıyacak. Modern askeri ekipmanların uyduya bağımlılığına dikkat çeken uzmanlar gelecekte yaşanacak çatışmalarda "uydu savar silahı gücüne sahip olmanın belirleyeci" olacağını vurguluyor. Rusya ve Çin, geçtiğimiz hafta Cenevre'deki silahsızlanma konferansında uzayda silahlanmanın yasaklanmasını öngören anlaşma tasarısı sunmuştu. Ancak Amerika bu öneriyi "İmkansız" diyerek geri çevirdi.

"Yıldız Savaşları" senaryosu gerçek mi oluyor?

İlk kez Amerikan Başkanlarından Ronald Reagan, ''Yıldız Savaşları'' olarak da adlandırılan ''Stratejik Savunma Girişimi'nin'' geliştirilmesi emrini verdi. 2006 yılında ise uzay araştırmalarını öncelik olarak belirleyen Başkan Bush Amerika'nın gözden geçirilmiş yeni uzay politikası belgesini imzaladı. Basında yer alan bilgilere göre belgede Amerika'nın, çıkarlarına düşman kabul edilen ülke ya da grupların uzaya çıkmasının engellemeyi hedeflediği yer alıyor.