Türkiye-İsrail anlaşması TBMM'den geçti
20 Ağustos 2016
Resmi adı "Türkiye Cumhuriyeti ile İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı" olan düzenleme, gece saatlerinde yapılan oylama sonucu Meclis'ten geçti.
Başbakan Binali Yıldırım'ın imzasıyla Meclis'e sunulan tasarıya göre, İsrail altı yıl önce Mavi Marmara gemisinde öldürülenlerin ailelerine 20 milyon dolar tazminat ödeyecek. Tazminat, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 25 gün içinde ilgili hesaplara yatırılacak.
Tasarı ayrıca İsrail'e açılan Mavi Marmara davalarının düşmesini de öngörüyor. Böylece İsrailli askerler, hukuki ve cezai sorumluluktan muaf tutulacak. Anlaşmanın ardından iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler büyükelçi seviyesine çıkarılacak. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu anlaşmanın onaylanmasının ardından iki ülkenin karşılıklı olarak büyükelçi atayacağını açıklamıştı.
İsrail özür dilemişti
İsrailli komandolar 31 Mayıs 2010'da Türkiye'den abluka altındaki Gazze'ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine uluslararası sularda baskın düzenlemiş, baskında 9’u Türk vatandaşı 10 kişi hayatını kaybetmişti. Olay sonrası, Türkiye ile İsrail arasındaki diplomatik ilişkiler kesilmişti.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, 2013 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ı arayarak olayla ilgili özür dilemişti. Netanyahu hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödemeye hazır olduklarını kaydetmiş ancak bu gelişme ikili ilişkilerin normalleşmesine yetmemişti.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu 27 Haziran'da Başbakan Yıldırım'la aynı anda anlaşmayı kamuoyuna duyurmuştu. Netanyahu İsrail'in denizden Gazze ablukasını ise sürdüreceğini söylemişti.
Türkiye ve İsrail arasındaki ilk ciddi kriz, 2009'da Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda baş göstermişti. Erdoğan bir forumda kendisine değil, dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'e söz veren moderatöre ünlü "One Minute" sözüyle çıkışmış, ardından İsrail'e sert eleştiriler yöneltmişti. Gazze'ye yardım taşımak için yola çıkan Mavi Marmara gemisine düzenlenen operasyonda 9'u Türk 10 kişinin öldürülmesi ise iplerin kopmasına yol açmıştı.
©Deutsche Welle Türkçe
DW/Reuters/dpa,BW/BS