Rusya-AB yakınlaşmasına engel

AB ile Rusya arasındaki yakınlaşma sürecinde yeni bir pürüz çıktı. AB üyesi olmanın tanıdığı veto hakkını silah olarak kullanan Polonya’nın başbakanı Yaroslav Kaçinski, 24 Kasım’da başlayacak olan Rusya-AB ortaklık anlaşmasıyla ilgili müzakereler öncesinde Birlik’in Rusya’ya yaptırım uygulamasını talep etti. Rusya ile AB arasındaki ortaklık görüşmeleri öncelikle, Avrupa’nın enerji hammaddesi ikmalinin teminat altına alınması bakımından büyük önem arzediyor. Tek çatlak sesi çıkaran Polonya ise ticari anlaşmazlıklarda taviz vermeye yanaşmadığı takdirde Rusya ile varılması muhtemel anlaşmayı veto etme tehdidinde bulunuyor.

Rusya ile başlatılacak ortaklık görüşmelerine kesinlikle karşı çıkan Polonya Başbakanı Kaçinski, dayanışma içinde hareket etmesi durumunda AB’nin Rusya’ya yaptırım uygulaması gerektiğini savunuyor.

Moskova yönetimi, Avrupa enerji anlaşmasını onaylayacağına dair sinyal verip bir yıldır Polonya’nın tarım ürünlerine uyguladığı ticari ambargoyu kaldırmadığı takdirde görüşmeleri veto edeceklerini vurgulayan Polonya Dışişleri Bakanı Anna Fortyga hiçbir uzlaşma formülünü de kabul etmeyeceklerini söyledi. Leh Dışişleri Bakanı sözlerini şöyle sürdürdü: “Rusya enerjiyi siyasi şantaj malzemesi olarak kullanıyor. Gücüne güvendiği için de et ve diğer tarım ürünlerine ithalat yasağı koyabiliyor. Bu bakımdan, Polonya’nın da kendi imkanlarını kullanması kimseyi şaşırtmamalı.”

Rusya vanaları kapatır mı?

Avrupa enerji anlaşması söz konusu olduğunda Varşova yönetimi son derece sert bir tavır sergiliyor. Polonya en çok, Baltık nakil boru hattı ile doğrudan batı Avrupa’ya bağlandıktan sonra Rusya’nın, Polonya’ya doğal gaz veren vanaları kapatmasından endişe ediyor. Ayrıca Varşova, Polonya’nın tarım ürünlerine konan ithal yasağını kaldırması için bir yıldır Rusya ile sürdürülen görüşmelerde AB’nin desteğini esirgediğini savunuyor. Polonya Meclis Dışişleri Komisyonu Başkanı Pavel Zalevski veto hakkını kullanmanın kendileri için prensip meselesi olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Kimse bizden ikinci sınıf AB üyesi olmamazı isteyemez. Şayet üyelerden biri ciddi bir sorunla karşılaşır ve bu sorunun teknik değil siyasi olduğu ortaya çıkarsa o zaman bunu bütün AB’ne meydan okuma olarak kabul etmek gerekir.”

Birlik bünyesindeki dayanışmanın vetoyla değil görüşmelerle sağlanabileceğini düşünen Polonya’daki muhalefet lideri Donald Tusk ise Polonya’nın kendini tecrit etmesinden çekindiğini belirtti. Tusk, “Keşke Polonya destek arasıydı. Tek başına veto kozunu oynamaya kalkışırsak, sadece Rusya değil ama aynı zamanda bütün Avrupa Birliği açısından da sorun haline geliriz,” diyerek endişelerini dile getirdi.