Rice’ın Türkiye gündemi yoğun
24 Nisan 2006“Stratejik ortaklık”. Türk kamuoyu bu kavramı önümüzdeki günlerde oldukça sık duyacak. Türkiye’nin Irak savaşında Amerika’nın doğrudan destek talebini geri çevirmesiyle, Türk-Amerikan ilişkilerinde gelgitler yaşanmıştı. Rice’ın Ankara gezisiyle, geçtiğimiz yıllarda iki ülke ilişkilerinde yaşanan imaj kaybının giderilmesi bekleniyor.
Türk-Amerikan ilişkileri iyimser bir beklentiyle yansıtılsa da, ikili ilişkileri zorlu görüşmeler bekliyor. “Türkiye Şubat ayı ortasında Hamas liderini Ankara’ya çağırdığında Amerikan tarafının öfkesi büyüktü”, diye anlatıyor Washington’daki Brookings Enstitüsü’nün Türkiye Projesini yöneten Ömer Taşpınar.
İran’ın nükleer faaliyetleri
Rice’ın Türkiye gezisinde ele alınacak konulardan biri olan, İran hakkında da Türk hükümetiyle Amerikan yönetimi farklı görüşlere sahip. Ankara İran’ın nükleer faaliyetlerinden tedirgin oluyor, ancak yanıbaşında ikinci bir savaşın çıkması ya da rejim değişikli yaşanması da ürkütüyor. Türkiye, Irak savaşı dolayısıyla oluşan zararını henüz atlatamadı. Buna rağmen NATO üyesi Türkiye, Washington’un gönlünü de hoş tutmaya çalışıyor.
Örneğin İran’ın nükleer anlaşmazlıktaki başmüzakerecisi Ali Laricani, Rice’ın gezisi öncesinde Türkiye’ye gelmek istemiş, Ankara hükümeti zaman darlığını bahane göstererek reddetmişti. Brookings Enstitüsünden Ömer Taşpınar, Ankara’nın NATO üyesi olarak AB’ne girmeye çabaladığını, bu nedenle Washington ile Brüksel arasında denge tutturmaya uğraştığını söylüyor. İkisi arasında tercih yapmak zorunda kalmanınsa Ankara’nın kabusu olduğunu vurguluyor.
PKK meselesi
Öte yandan Erdoğan hükümeti, Rice’tan Amerikan yönetiminin kendisini PKK’yla mücadele konusunda desteklemesi isteğini bir kez daha ifade edecek. Washington ise Irak’taki müteffiki Kürtleri karşısına almamak için Türk hükümetini Kürtlerle mücadelede tam desteklemeye yanaşmıyor. Washington’daki Brookings Enstitüsünden Ömer Taşpınar, Amerikan yönetiminin Türkiye’ye destek sunacağı diger alanlara dikkat çekiyor.
ABD resmi olarak tanınmayan Kuzey Kıbrıs konusunda ilk adımını attı. Geçtiğimiz aylarda Kuzey Kıbrıs lideri Mehmet Ali Talat Amerikan yönetiminin dışışleri bakanlığında kabul edildi.