Moskova’da din zirvesi

Yedi Batılı ülkenin 15 Temmuz’da Rusya’nın ev sahipliğinde yapacağı zirve öncesinde Moskova’da Rus Ortodoks Kilisesi’nin girişimiyle yapılan zirvede, değişik dinlerin temsilcilerinin hazırlayacağı ortak öneriler, kısaca G-8 olarak bilinen grubun liderlerine iletilecek.

Zirvenin açılış konuşmasını yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hristiyanlarla Müslümanlar arasına nifak sokulmasına izin verilmemesini istedi. Dünyayı din ve etnik temelde parçalara bölme planları yapıldığını belirten Putin, bunun korkunç sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu. Rus lider, aşırı akımların özellikle yeterli dini bilgiye sahip olmayan gençleri kullandığını, din adamlarının bu çabalara müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Putin, Türkiye ile İspanya’nın “Medeniyetler İttifakı” girişimi desteklediğini yineledi.

Rusya Başmüftüsü Ravil Gaynuttin ise Birleşmiş Milletler’in siyasette manevi konulara ağırlık vermesini isterken, Haham İona Metsger de İsrail’in varlığını tanımayı reddeden herkesin kınanması çağrısında bulundu.

Budistler davet edilmedi

Moskova’daki zirveye Ortodoks Hıristiyan, Katolik Hristiyan, Müslüman,Yahudi ve Budist dünyanın temsilcileri katılıyor. Papa 16. Benedikt’in Moskova’ya gelmemesine karşın Vatikan toplantıda beş kardinalle temsil ediliyor. Ancak Budist dünyasının lideri Dalay Lama, Rusya ile Çin arasında sorun yaratmamak için Moskova’ya davet edilmedi.

Rus Ortodoks Kilisesi, geleneksel dinler dışında kalan akımların zirveye çağrılmadığını açıkladı. Bir kilise sözcüsü, ”Hristiyanlığı çarpıtan Yahova Şahitleri gibileriyle aynı masaya oturmamız söz konusu olamaz”dedi. Irak’ta kısa süre önce dört Rus diplomatın öldürülmesi nedeniyle bu ülkenin Müslüman liderlerine de davetiye gönderilmedi.

Zirvenin gündemi yoğun

Üç gün sürecek zirvenin gündemi hayli yoğun; liderlerin tartışacağı konular arasında din ve politika ilişkisi, aile değerlerinin korunması, dini hoşgörü, kadın-erkek eşitliği, yoksullukla mücadele, insan hakları, uyuşturucu ve salgın hastalıklara karşı savaş, terör ve ırkçılıkla mücadele, küreselleşme sorunları, medyanın rolü ve uygarlıklararası diyalog var.

Dini liderler, çağdaş dünyanın sorunlarına ilişkin çözüm önerilerini G-8 liderlerine sunacak. Değişik dinlerin temsilcilerinin Moskova’da toplanması Rusya’daki muhafazakar çevrelerde huzursuzluk yarattı. Ortodoks Kilisesi, zirve sonunda herhangi bir ortak dini yapı kurulmayacağı güvencesi verdi.

Rusya’da 20 milyon Müslüman yaşıyor

Toplantıyla ilgili ilginç ayrıntılardan biri de zirvenin 15 yıl öncesine kadar dinin yasaklandığı ve kiliselerin yıkıldığı Rusya’da yapılması. Toplantının gündem maddeleri arasında yer alan ırkçılıkla mücadele ise yetkililer kabul etmek istemese de şu anda Rusya’nın en önemli sorunlarından biri. Ağırlıklı olarak Ortodoks Hristiyanlardan oluşan Rusya’da yaklaşık 20 milyon Müslüman yaşıyor.

Son dönemde Müslüman ülkelerle ilişkilerini geliştirmeye özen gösteren Rusya kısa süre önce, Türkiye’nin de desteğiyle İslam Konferansı Örgütü’ne gözlemci statüsünde katılmıştı. Zirveyi düzenleyen Ortodoks Kilisesi’nin siyasi ve toplumsal yaşamdaki ağırlığı hızla artıyor.