Mekke-Medine için Fransız-İspanyol rekabeti

Son aylarda projeyi kazanacağına kesin gözüyle bakılan Çin firmalarının ihaleden çekilmesiyle yarış, İspanyol ve Fransız firmaları arasında kıyasıya bir rekabete dönüştü.

Suudi Arabistan, ülkeye her yıl İslam dünyasından gelen milyonlarca hacı adayını Mekke ile Medine arasında daha hızlı taşıyabilmek amacıyla dev bir projeye imza atmaya hazırlanıyor.

Suudi yetkililerin resmi olarak 2009 yılı başlarında açtıkları ihale bu iki kent arasında bugün neredeyse 10 saat olan tren yolculuğunu yaklaşık 3 saate indirecek. Tamamen çölde inşa edilecek 440 kilometre uzunluğundaki hızlı tren hattı Mekke-Cidde-Medine ekseninde çalışacak. Suudi yetkililer, hızlı tren seferleriyle, öncelikli olarak, her yıl ülkeye gelen 2,5 milyon hacı adayını taşımayı planlıyor. Hacı adayları, ortalama 300 km hızla Mekke’den Cidde’ye yarım saatte, Cidde’den Medine’ye ise 2 saatte gidecekler. Projenin 2015 yılında işlerlik kazanması bekleniyor.

Kutsal topraklarda dev proje

“Hacı Treni” adı verilen proje kapsamında Cidde, Mekke ve Medine’ye özel tren gar ve istasyonları da inşa edilecek. Tren biletlerinin fiyatları dahi şimdiden belirlenmiş durumda. Buna göre, 30 dakikalık Mekke-Cidde tek gidiş seferi 2 euro, Mekke-Medine seferi ise 12 euro olacak.

Kutsal topraklarda bugüne kadar görülmüş en büyük altyapı projelerinden biri olan hızlı tren için Batı ve Asya şirketleri arasında kıyasıya bir mücadele sürüyor. İhalenin açılışında teknik dosyaları kuvvetli olan Alman ve Fransız firmaları, daha sonra Çin firmalarının düşük fiyatlı teklifleri karşısında geri plana itilmişlerdi. Alman Siemens-Deutsche Bahn konsorsiyumu, Kanada’dan Bombardier firması ve Kore firmaları ise Suudi Arabistan’ın ihale sırasında tek taraflı olarak kuralları değiştirmesini gerekçe gösterip geçtiğimiz aylarda yarıştan koptular. Yarıştaki Çin firması da benzer bir gerekçeyle ihaleden çekildiğini duyurdu.

Müslüman şirket koşulu

Zira Suudi Arabistan’la iş yapmak için “yerel” kurallara mutlaka ayak uydurmak gerekiyor. Hızlı tren projesinin sahibi şirketin “Müslüman” olması şart koşuluyor. Bu da Müslüman olmayan ülkelerden teklif sunan firmalara kendilerine Suudi ortak bulma mecburiyeti getiriyor. Bu çerçevede, şu an yarışta kalan İspanyol konsorsiyumu Talgo-Renfe-Adil Suudi Am-Shoula firması ile Fransız SNCF-Alsthom konsorsiyumu ise El-Rajhi ile ortaklık kurmuş durumda. İhale şartları gereği tren kondüktörlerinin de mutlaka “Müslüman” olması gerekiyor, zira “Müslüman olmayan” hızlı tren sürücülerinin kutsal topraklara yaklaşmasına izin verilmiyor.

İspanyol konsorsiyumunun son aylarda ilk teklifinden yüzde 30 indirim yapması Fransa’da devletin en üst düzeyinde endişe yaratmış durumda. İhaleyi almak için geçen yıl Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri Claude Guenat’ı Riyad’a gönderen Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, bu hafta da Dış Ticaret’ten Sorumlu Bakan Pierre Lellouche'u Suudi Arabistan'a yolluyor. Suudi yetkililerin, Fransızların teklifini aşırı buldukları ve önerdikleri iki katlı vagonları beğenmedikleri söyleniyor

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Paris

Editör: Ayhan Şimşek