290110 Japan Staatsverschuldung
30 Ocak 2010Japonya'da sadece yüzde 5 oranında katma değer vergisi uygulanıyor. Bu oran birçok ülkeyle kıyaslandığında oldukça düşük bir seviyede. Ancak Yukio Hatoyama başkanlığındaki Japon hükümeti vergileri yükseltmek yerine, seçim kampanyaları sırasında verdiği sözleri gerçekleştirmek için bütçe harcamalarını azaltmayı planlıyor. Öte yandan yaşanan küresel mali kriz Japon hükümetinin planlarını iyiden iyiye zora soktu. Zira bütçe tahminlerine göre Nisan ayında başlayan mali yılda Japonya, geçtiğimiz yıla oranla yüzde 33 daha fazla borçlanacak ve tahvillerin değeri ile vergi gelirleri arasındaki açık da yaklaşık 55 milyar euronun üzerine çıkacak.
Sürekli aynı döngü
Başkent Tokyo'da bulunan Mizuho Araştırma Enstitüsü'nden Masaaki Suzuki, dramatik borçlanma trendinin devletin Japon ekonomisini düzeltmek için yaptığı yatırım programları nedeniyle 1990'larda başladığını, ancak deflasyon döngüsünün bir türlü kırılamadığını anlatıyor. Zira Masaaki Suzuki'ye göre faizlerin düşük olması nedeniyle yeni borçların altına imza atmak gayet kolay.
Masaaki Suzuki şöyle konuşuyor: "Milenyumun ardından Koizumi yönetimindeki hükümetin kamu inşaatı projelerine yaptığı yatırımlar bir miktar azaldı. Ancak bu durumun yüksek kamu borçlanmasına olumlu yönde çok büyük bir etkisi olmadı. Bunun nedeni Japon toplumunun yaş ortalamasının giderek artması sonucu sosyal giderlerin yükselmesi."
Kredi notu düşebilir
Buna karşılık Japonya'daki doğum oranı çok düşük ve ülke henüz sınırlı da olsa göçmen kabul etmeye hazır değil. Bu yüzden sosyal harcamaların devlet bütçesine getirdiği açığın ileride daha da derinleşmesinden endişe ediliyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard and Poor's hükümetin bütçe açığını kapatmak için gerekli önlemleri almaması halinde Japonya'nın kredi notunu düşüreceğini açıkladı.
Ancak Masaaki Suzuki, Japonya'daki borçlanmanın diğer ülkelerde yaşanandan çok farklı olduğuna dikkat çekiyor: "Japonya'daki kamu borçlanmasının diğer sanayi ülkelerindeki borçlanmalardan en büyük farkı, devlet tahvillerinin yüzde 95'inin yerli yatırımcılar tarafından alınmış olması. Bu şu anlama geliyor: Evet, Japonya'nın büyük bir borç altında olduğu kuşku götürmez bir gerçek, ancak toplumun ülkenin hizmetine sunacak yeteri kadar finansman gücü var. Yani kısacası burada bir çeşit dışa kapalı sirkülasyon mevcut."
Buna rağmen Masaaki Suzuki'ye göre Japonya'nın, saplandığı borç çıkmazından kurtulmak için, katma değer vergisini yükseltmekten başka çaresi bulunmuyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Peter Kujath / Çeviri: Banu Ertek
Editör: Ahmet Günaltay