İtalyan futbolunda ırkçılık

İtalya’da futbolun ırkçılık ve antisemitizm sorunu ile karşı karşıya olduğunu artık UEFA da kabul etti. Lazio ile Mönchengladbach arasında 21 Şubat’ta yapılacak Avrupa Ligi karşılaşmasında en ufak bir olay çıktığı takdirde İtalyan kulübün daha sonraki maçlarını seyircisiz oynaması gündeme gelebilecek. Konuya ilişkin açıklama UEFA tarafından yapıldı. Bu tepkinin ardında, İngiliz kulüp Tottenham ile Lazio arasında oynanan son Avrupa Ligi grup maçı sırasında tribünlerde açılan Yahudi düşmanı pankartlar ve atılan sloganlar yatıyor. Bu olaylar bardağı taşıran son damla olmuştu.

Bu konudaki son uyarı sinyali Kevin Prince Boateng’den gelmişti. Geçen ocak ayında takımı Milan ile 4'üncü lig ekibi Pro Patria arasında oynanan hazırlık maçında sayısız ırkçı hakarete uğraması üzerine Gana asıllı Alman futbolcu, sahayı öfke içinde terk etmişti. Bu olay üzerine maç iptal edilmiş ve İtalya Futbol Federasyonu (FIGC) alarma geçmişti.

Federasyon Başkanı Giancarlo Abete, “Günümüzde stadyumların global birer sahneye dönüşmesi olağan. Ama tabii uygunsuz hareketler ve olumsuz mesajlar da bu global sahneden yayılıyor. Birçokları taraftar olduklarından değil, ırkçı ve hoşgörüsüz tavırlarını sergileyebilecekleri yer olarak gördükleri için stadyuma gidiyor” açıklamasını yaptı.

Çoğu vaka kayıtlara geçmiyor

Gözlemciler, bu saptamanın aslında yeni bir şey değil, sadece realitenin geç anlaşılması olduğunu belirtiyor. Mauro Valeri bir sosyolog. Stadyumlardaki ırkçı taşkınlıkların boyutlarını ortaya çıkartmak üzere 13 yıldan bu yana İtalya Futbol Federasyonu Disiplin Kurulu’nun kararlarını ve basında çıkan haberleri inceliyor ve istatistikler hazırlıyor. Bu istatistiklere göre İtalyan futbolunda ırkçı mütemadiyen baş gösteriyor.

2000/2001 sezonunda 62 vaka saptanırken, geçen sezon bu sayı 59’a düşmüş. Üstelik bu rakamlar sadece üç profesyonel lig için geçerli ve buz dağının görünen kısmı. Çünkü birçok vaka zabıtlara geçmiyor.

Kendisi de bir zamanlar Roma takımında top koşturmuş olan İtalyan Futbolcu Sendikası (AIC) Başkanı Damiano Tommasi, taraftarın oyunculara ırkçı sloganlar atmasını o kadar sık yaşamış ki, bunları ‘acı ama normal’ bir durum olarak görmeye başlamış. Ancak Pro Patria - Milan maçındaki olaylar onu da şaşırtmış.

Tommasi, “Benim şaşırdığım şey, kış tatili sırasında büyük bir takım olan Milan ile küçük takım Pro Patria arasındaki hazırlık maçında, yani aslında bir futbol şöleni sırasında böyle olayların çıkması, sahadaki futbolculara hakaret edilmesidir. İşte bundan dolayı Boateng ve diğer oyuncular tepki göstermiştir. Hazırlık maçında karşı takımın oyuncularının moralini bozmanın hiçbir anlamı olamaz” şeklinde konuştu.

Aşırı sağcı taraftarların rolü var mı?

Gözlemciler, bunun ardında aşırı sağcı taraftarın olabileceğine işaret ediyor. Yıllardır taraftar projelerinde çalışan ve ırkçı karşıtı bir Dünya Futbol Şampiyonası da hazırlayan taraftar aktivisti Carlo Balestri, Pro Patria takımı taraftar bloğunda hâkimiyet kurmuş olan bir grubun açıkça aşırı sağ ideolojiye saplandığını ve bunu stadyum dışında da sergilemekten çekinmediğini belirtiyor. Sosyolog Mauro Valeri ise İtalya’da 90’lı yıllardan bu yana stadyumların aşırı sağcı grupların etkisi altında olduğunu vurguluyor.

Ancak endişe verici olan, stadyumlardaki ırkçı söylemlere set çekilememesi. Oysaki doğrudan stadyum içinde önlem alınmasının olası olduğuna dikkat çekiliyor, bunun bazı örneklerinin bulunduğuna da işaret ediliyor. Olaylı son Lazio-Tottenham maçında Lazio taraftarı Yahudi düşmanı slogan atan grubu ıslıklayıp, protesto etmiş. Sosyolog Mauro Valeri, bu tür örneklerin çoğalması için taraftar çalışmasının yoğunlaştırılması ve futbol kulüplerinde ırkçılık karşıtı eğitim verilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Bu mesaj şu sıralarda İtalyan Futbol Federasyonu’nun üst yetkililerine ve başkan Giancarlo Abete’ye kadar varmış.

Abete, “Sahadaki oyuncu, hakem, dördüncü hakem ve güvenlik birimleri koordinasyonunun düzeltilmesi lâzım. Yaptırım olanakları zaten yeterince var. Bu tür olaylar tekrarlandığı takdirde takıma puan cezası verilmesi bile mümkün. Asıl mesele, önceden önlem alınması ve eğitime ve terbiyeye büyük yatırım yapılmasıdır. Çünkü sadece sonuçlarına bakıldığında, sorunlara karşı önlem almak zorlaşır” diyor.

Bu arada Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği FIFA, ırkçı tezahüratın yapıldığı ocak ayı başındaki Macaristan-Bulgaristan milli futbol karşılaşması nedeniyle takımlara gelecek maçı seyircisiz oynama cezası vermişti. Her iki takım bu karara itiraz etti ancak FIFA itirazları geri çevirdi.

© Deutsche Welle Türkçe
Tom  Mustroph / Çelik Akpınar
Editör: Ahmet Günaltay