1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

İsrail ile Hamas'ın enformasyon savaşı

Peter Philipp / Deutsche Welle 7 Ocak 2009

Gazze'de ölü sayısı veya şu anki askeri operasyonlar hakkında güvenilir bilgi almak mümkün değil. Çünkü çatışmanın her iki tarafı da yaşananlar hakkında kamuoyunu kendi hedefleri doğrultusunda bilgilendiriyor.

https://p.dw.com/p/GTLk
Fotoğraf: YouTube

İsrail’in Gazze’de başlattığı kara harekâtı devam ediyor. Ancak yaşanan çatışmalarla ilgili somut bilgiler yetersiz düzeyde. Çünkü uluslararası medya kuruluşlarının Gazze’de artık hiç temsilcisi yok. Bu nedenle çatışma taraflarından gelen bilgilere güvenmek zorundayız. Yani güvenilirliği şüpheli ve test edilme imkânı olmayan bilgilerle yetinmek durumundayız. Ancak taraflar, birbirlerini yalan beyanlarda bulunmak ve kamuoyunu yanıltamaya çalışmakla da itham ediyor. Örneğin İsrail Ordu Sözcüsü Benyamin Rutland, İsrail’in Kanal 7 televizyonuna verdiği bir demecinde “Bu noktada, askerlerin kaçırılmasıyla ilgili olarak bize hiçbir bilgi ulaşmadığını söyleyebilirim. Hamas medyayı olumsuz bir şekilde kullanıyor ve sürekli yalan söylüyor“ diye konuşmuştu.

"Enformasyon harekâtı" da sürüyor

Rutland, bu konuşmasıyla Hamas tarafından iki İsrail askerinin rehin alındığı ve diğerlerinin öldürüldüğü yönünde Gazze’den gelen haberleri yalanladı. Ordu sözcüsüne göre bu ve benzeri haberler, Hamas'ın propaganda amacıyla ortaya attığı haberler. Askeri sözcünün bu tarz açıklamaları internette takip ediliyor.

Aslında Gazze’ye düzenlenen kara harekâtından çok önce, İsrail internette bir “enformasyon harekâtı“ başlatmıştı. İsrail’e ait video klipler ve askerlerle yapılan röportajlar, video paylaşım sitesi “Youtube“da toplandı. Benyamin Rutland, medyanın rolünü şöyle özetliyor:

Screenshot des YouTube Kanals der israelischen Armee
Fotoğraf: YouTube

“Biz hava, kara ya da denize ek olarak, medyayı da ek bir cephe ve savaşın pek çok biçimde kazanıldığı ya da kaybedildiği bir yer olarak görüyoruz.“

Füze yüklediği düşünülen kişiler vuruldu

İnternetteki film karelerinden birinde, Hamas'ın Kassam roketleriyle vurduğu kokpitteki İsrail savaş uçakları görülüyor ya da diğer sivillere ve kamu alanlarına yapılan saldırılar gösteriliyor. Bütün bunları, yanan yerlere yapılan bombardıman görüntüleri izliyor. İsrail tüm bunlarla Hamas’ın İsrail’e saldırılarda sivil halkı nasıl bir kalkan olarak kullandığını göstermeye çalışıyor. Ancak İsrail’in bu stratejisi, her zaman ikna edici olmuyor.

Daha sonra sözde Kassam roketlerinin yüklendiği iki kamyon görülüyor. Karelerde, bir hayli meşgul olan pek çok insan yer alıyor ancak aniden gelen bir İsrail bombası tüm hareketi sona erdiriyor. İsrailli insan hakları örgütü Betselem'in yaptığı araştırma sonucunda, roket yüklediği sanılan kişinin, aslında İsrail saldırılarından kaçırıp güvenli bir yere götürmek üzere boru ve tüp yüklediği ortaya çıktı. Bu durumun açıklığa kavuşmasının ardından klip önce Youtube'dan kaldırıldı. Ancak daha sonra tekrar yayınlanmaya başlandı. Sözcü Rutland ise internetteki son durumdan bir hayli memnun ve son beş gün içinde 2,5 milyonun üzerinde tık aldıklarını söylüyor.

Klasik habercilik anlayışı değişti

Artık savaş haberleri medya ya da söz konusu bölgeye gönderilen muhabirler tarafından yapılmıyor. Haberler çatışmanın taraflarınca internet aracılığıyla tüm dünyaya geçiliyor. Ve klasik muhabirlik anlayışından oldukça uzak, son büyük savaşlarda dünyanın gördüğünden her bakımdan çok farklı olan bir iletişim anlayışına tanık oluyoruz.