Hastalıklı proteinler mercek altında
21 Haziran 2005Uzmanlar tarafından „hayatın yapı taşları“ olarak adlandırılan protein, bileşimine göre farklı şekillerde gözlenebiliyor. Kimi zaman enzim ya da kas proteini kimi zaman da antimadde halinde görülebiliyor. Virüslerin de proteinden oluşması, proteinin önemini artırıyor.
Geliştirdikleri yöntemle ilgili bilgi veren Jülich Araştırma Merkezi uzmanlarından Prof. Dieter Willbold, yaptıkları işin öncelikle protein yapısının incelenmesi olduğunu belirterek, “Bu incelemeden hastalıkların oluşumuna dair ipuçları elde ediyoruz. Örneğin, Alzheimer hastalığında proteinin yapısının, beyinde nasıl birikime neden olduğunu tespit ediyor, birikimin önüne geçebilmek için protein zincirine nasıl müdahale edebileceğimizi öğreniyoruz“ diye konuştu.
Araştırmalar sırasında, kısaca NMR, yani Manyetik Rezosans ortamında, yerçekiminden 300 bin kat daha fazla çekime sahip bir elekromanyetik alan oluşturuluyor. Bu alanda elde edilen sonuçları özetleyen Profesör Willbold, “Araştırmalarımızda protein yapısının atomlarına kadar iniyor, yapıyı üç boyutlu olarak yeniden kuruyoruz. En ince ayrıntısına kadar inince, proteinin işlevini daha kolay kavramak mümkün hale geliyor“ dedi.
Protein hareketleri inceleniyor
Araştırma ekibi, SARS virüsünün şimdiye kadar bilinmeyen bazı yönlerini de aydınlatmayı başardı. Belli hastalıklara kaynaklık eden proteinleri incelediklerini vurgulayan Willbold, “Alzheimer, deli daha olarak da bilinen Creutzfeld-Jacob, AIDS’e yol açan HIV virüsünü bunların arasında sayabilirim. Çalışmamız, virüsün yapısını meydana getiren proteinin nasıl hareket ettiği ve bunu nasıl önleyebileceğimiz üzerinde yoğunlaşmaktadır“ bilgisini verdi.
Profesör Willbold liderliğindeki ekibin araştırma sonuçları, yeni ilaçlara ve hastalıklara karşı koruyucu önlemlere zemin sunuyor. Prion adı verilen ve insanlarda deli dana hastalığına neden olan bulaşıcı glikoprotein yapısına karşı işte bu araştırmalardan elde edilen sonuçlar sayesinde önlem geliştirildi.
Hasta bedenine aktarılan yapay protein unsurlarıyla hastalık ortadan kaldırıldı. Konunun önemi, Jülich Araştırma Merkezi’nde nükleer spektroskopi alanında önümüzdeki yıllarda birden çok projenin eş zamanlı olarak yürütülmesine neden oluyor.