Gerçek savaşın oyun çocukları!

Uganda’nın herhangi bir yerinde küçük bir kız çocuğu arkadaşlarıyla oynuyor. Tam o sırada hükümet askerleriyle dolu kamyonetlerin sesi geliyor. Kamyonetler giderek yaklaşıyor, çocuklarsa oynamaya devam ediyor. Askerler son anda frene basarken, çocuklar kaçışmaya başlıyorlar, ancak başarılı olamıyorlar. Kısa bir süre sonra da hepsi askerlerin eline düşüyor.

“Sokakta oynarken yakalanmıştım. Çelimsiz 8 ya da 9 yaşındaki bir kız çocuğuna üniforma bile yoktu.” Bugün 30 yaşındaki China Keitetsi, “Gökyüzü ve Yeryüzü Arasındaki Gözyaşları. Yolumun Hayata Geri Dönüşü ” adlı kitabında yaşadıklarını böyle anlatıyor. Ülkesinde 10 yıl boyunca savaşmak ve öldürmek zorunda bırakılan Keitsi, BM’nin desteğiyle Danimarka’ya getirilen "şanslı" çocuklardan biri.

Çocuğun gözünden...

Sekiz yıldan bu yana Danimarka’da yaşayan Keitetsi, bundan 20 yıl önce ilk kez silah altına alınmış. İnsan öldürmek zorunda kalan Keitetsi, küçük bir kız çocuğu ve genç bir kızken üstleri tarafından da taciz edilmiş. Çocuklar askerlere hayranlık duyduğunu söyleyen Keitetsi, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Askerlikte kaç yaşında olduğunun önemi yok. Bir yetişkine emir verebilmek, çocuklar için ilgi çekiciydi elbette. Rütbem daha yüksek olduğu için 15 yaşındayken 30 yaşındaki birine, ‘buraya gel, şunu yap’ diyebiliyordum. Bunda zamanın da ektisi var. 10 yıl boyunca ordudaydım ve rütbem, üniformam, görevim daha önemliydi...”

Büyükler öldürülüyor

Bir çocuk olarak asker olmanın kendisine hissettirdiklerini anlatan Keitetsi, öldürmek ve savaşmak zorunda bırakılan dünyadaki 250 çocuktan sadece biri. Kuzey Uganda’daki çocuk askerler için oluşturulan bir projede çalışan Josef Gerner ise bölgede neler yaşandığını şöyle aktarıyor:

“Yaklaşık 30 bin çocuk şiddet kullanılarak kaçırıldı. Geceleri evler basılıyor ve 8, 10 ya da 11 yaşlarındaki çocuklar dışarı çıkartılıyor. Aralarında 16 ve 17 yaşlarındaki çocuklar da oluyor. Daha büyük olanlar, diğerlerini etkilememesi için baştan öldürülüyor. Çünkü küçükleri ölüm makinalarına dönüştürmek daha kolay.”

Çocuk askerleri hayata geri döndürmek

Almanya'da da çocuk askerleri kurtarmak için bir proje yürütülüyor. Yarın İçin Çocuklar Vakfı’nın öncülüğünde yürütülen proje çerçevesinde, savaş bölgelerinden getirilen çocuklara psikolojik destek veriliyor. Vakıf bünyesinde oluşturulan kliniğin sorumlusu doktor Hubertus Adam da çocuklara nasıl destek verdiklerini şöyle anlatıyor:

"Bu çocukların büyük bir kısmının savaşta kötü şeyler olduğunu görmesi çok önemli. Çocukların öldürülmesi, insanların kendi çocuklarını öldürmesi ya da Mozambik’te yaşandığı gibi anne – babaların öldürülmesinin kötü şeyler olduğunu anlamaları."

Uluslararası kuruluşların verilerine göre, dünyada 18 ülkede çocuk asker kullanılıyor. Mayın ve patlayıcı yerleştirmek, ateş etmek çocukların yapmaya zorlandıkları işler arasında.