Filistinliler Mekke'de çözüm arıyor
7 Şubat 2007Filistin'de kanlı iç çatışmaları sonra erdirme ve İsrail ile barış görüşmelerine yeniden başlama konularını ele almak üzere, Filistin Özerk Yönetim Konseyi Başkanı Mahmud Abbas ile Hamas lideri Halid Meşal, Suudi Arabistan'ın Mekke kentinde bir araya geldi.
Mekke'deki Essafa Sarayı’nda yapılan görüşmelerin başında açıklama yapan Abbas, kendisinin ve El Fetih heyetinin, tüm yandaşlarına bir anlaşmaya varmadan bu saraydan ayrılmayacaklarını söylediklerini anlattı. Abbas, Filistinlilere iyi haberler vermek istediklerini kaydetti.
Hamas lideri Meşal de "Buraya anlaşmaya varmaya geldik, anlaşmaya varmaktan başka seçeneğimiz yok" diye konuştu. Filistin Başbakanı İsmail Haniye de liderlerin bu iyi niyetli sözlerini yineleyerek, "Filistin-Filistin ilişkilerinde" yeni bir sayfa açmak istediklerini söyledi.
Riyad ağırlığını artırma çabasında
Arabuluculuk rolüne soyunan Suudi Arabistan Kralı Abdullah ise Filistinlilere, “Liderleriniz ayrı ayrı geldiler ama birlikte dönecekler,“ diye seslendi. Kral Abdullah, söz konusu buluşmadan önce ayrıca yerel haber ajansı kanalıyla, ‘Filistinli liderlerin uzlaşmaya varmadan ve barıştan sorumlu olduklarını idrak etmeden kutsal topraklardan ayrılamayacaklarını“ duyurdu.
Siyasi gözlemciler, arabuluculuk girişimlerenini sonuç vermesi durumunda, bölgede Suudi Arabistan’ın ağırlığının artacağına ve Ortadoğu’ya barışçı çözüm arayışlarında Riyad yönetiminin daha fazla söz sahibi olacağını işaret ediyor.
Sonuç belirsiz
Ancak Filistinli ve Suudi liderlerin açıklamalarına rağmen, El Fetih-Hamas buluşmasından ne gibi sonuçlar çıkacağını henüz tam olarak kestirmek mümkün değil. Mahmud Abbas’ın Başbakan Haniye ve Hamas lideri Halid Meşal ile yaptığı görüşmelerin nasıl meyve vereceği merakla bekleniyor. Görüşmeden çıkan ilk olumlu sonuç ise tarafsız bir içişleri bakanın atanması fikrine Hamas’ın olumlu bakması.
Bununla birlikte İsrail devletinin varolma hakkının resmen tanınması, El Fetih ve Hamas arasında aşılması zor engellerin başında geliyor. Bu tavizi verilmediği sürece Filistin hükületinin Batı tarafından tanınmayacağını, bunun da mali boykotun süreceği anlamına geldiğini iki kanat da gayet iyi biliyor.
İç savaş tehlikesi
Kudüs’teki Alman Friedrich Naumann Vakfı temsilcisi Süleyman Ebu Dayyeh Mekke buluşmasından önce Deutsche Welle radyosuna verdiği demeçte, şiddetin mutlaka sona ermesi gerektiğini ve Hamas-El Fetih buluşmasının bu kez de hayal kırıklığına yol açması durumunda iç savaşın önlenemeyeceğine dikkat çekerek, “Çoğu Filistinli liderlerinin uzlaşıp güç birliği edebileceklerine güvenmese de halk bu buluşmadan çok şey bekliyor,” dedi.
Ebu Dayyeh sözlerini “Taraflar ya görüş birliğine varıp uzlaşacaklar, ya da iç savaş kaçınılmaz olacak. Bu birinci şık. İkinci şık ise, iç savaş benzeri ortamda erken seçimlerin yapılması ki, bunu da Hamas kabul etmeyecektir,” diye sürdürdü.