DOĞU ALMANYA’NIN ‘ÇAKMA’ ÜRÜNLERİ

Birçok Doğu Almanya vatandaşı ‘Trabant’ı uzun bekleme süresi nedeniyle sadece katalogdan gördü. Halk, otomobili ‘Saksonya Porsche’si diye alaya alırdı. Gerçekte ‘Trabi’nin Lloyd LP 300 adlı batılı bir örneği vardı. Doğu Almanya, bu batılı taklidiyle vatandaşlarının tüketim arzusunu gidermeye çalıştı.

Kot kumaşı, Doğu’da uzun yıllar kapitalist Batı’nın bir sembolü olarak görüldü. Buna rağmen Demokratik Almanya Cumhuriyeti , 1978’de bir milyon Amerikan Lewis marka kot pantolon satın aldı. Kotlar kapış kapış satıldı. Yerli üretim olan “Wisent” ya da “Shanty” gibi markalar gerçek kot görüntüsünden uzak olduğu için fazla rağbet görmedi.

Defiledeki modelin üzerinde görülen DeDeRon markası 1972’de ülkede çok modaydı. Markanın elbise, çorap ve önlükleri batıdaki naylona benzeyen sentetik elyaftan üretiliyordu. DeDeRon markası, Demokratik Almanya Cumhuriyeti’nin Almanca kısaltması olan “DDR”e bir göndermeydi.

Batılılar Coca Cola içerken, Doğu Alman vatandaşlarının popüler içecek markası Club Cola ya da Vita Cola idi. Her ikisinin de tadı, Amerikan muadilinin başarısız birer taklidiydi. Özellikle Vita-Cola kötü tadıyla Batılı ziyaretçilerin dikkatini çekiyordu.

1982’de hayata geçirilen ‘Griletta’ markasıyla Doğu Almanlar, batılı yaşam tarzının bir başka sembolü olan Hamburger’i kopyaladı. Tarifi kulağa tanıdık geliyordu; kesilmiş iki ekmeğin arasına köfte ve üzerine ketçap. Ancak ketçap kıt olduğu için yerine genellikle benzer bir sos kullanıldı.

Bu paketin içinde bir kalıp çikolata olduğu iddia edilse de kakao oranı sadece yüzde 7'ydi. Çikolata eksikliğini karşılamak için şeker, yağ, fındık püresi ve bezelyeden yapılan bir karışım üretiliyordu. Doğu Alman şekerleme fabrikaları, Batılı rakiplerine göre sürekli yoklukla mücadele etmek zorundaydı.

Doğulu liderler batılı rock müziği “değersiz” olarak nitelendirse de Doğu’nun tek plak şirketi “Amiga” Beatles gibi batılı yıldızların plaklarını basardı. Ancak bu albümler düşük kaliteli birer kopyaydı. Plaklar genellikle çeşitli sanatçıların karışımından oluşurdu.

Aerobik, 1980’lerde sporu seven Doğu Almanlar arasında da giderek daha fazla popüler oldu. Ancak “Aerobik” kelimesi, kapitalist yabancı ülkeleri çağrıştırdığı için hoş karşılanmıyordu. Bunun yerine “Pop jimnastik” kelimesi ortaya atıldı.

Doğu Alman üretimi KC Compact model bilgisayarın bire bir benzeri batılı Schneider’in ürettiği Amstrad PC idi. Doğu Almanya, bilgisayar geliştirme konusunda geride kaldığından mühendisler bire bir batılı örnekleri taklit ediyorlardı. KC Compact, 1989’da duvarın yıkılmasından kısa süre önce seri üretim aşamasına gelse de çoğunlukla taklit bir ürün olarak fazla rağbet görmedi.

Doğu Almanlar, batı ürünlerini sadece Intershop adlı zincirden Batı Alman markı karşılığında alabiliyordu. Bugün Doğu Alman ürünlerine yeniden büyük rağbet var. Tabii bu kez nedeni nostalji. Ve doğu ambalajlı pek çok ürünün kalitesi artık batı standartlarında. © Deutsche Welle Türkçe