TÜR 1012 Sozialunternehmen Mohammed Yunus
10 Aralık 2009
Muhammed Yunus, Grameen logosunu taşıyan çok sayıda şirket kurdu. Bu şirketler, çocukların yeterli düzeyde beslenmesi, hastalıkların önlenmesi, tedavi ve eğitim olanakları geliştirilmesine katkı sağlıyor. Yunus, “Ticaret mantığını yeniden şekillendirmek yeterli” derken, ticaret yaparken hem para kazanılabileceğini hem de salt kar amacı gütmeden sosyal sorunlara çözüm bulunabileceğine vurgu yapıyor.
Yunus'un formülü ticarette gizli
Yunus, "Bazıları ‘az, hatta çok az da kar yapamaz mısın?' diye soruyor. Biraz kar yapmak bize ters değil. Ama biz ticaret yoluyla sorunları nasıl çözebileceğimize odaklanıyoruz" diye konuştu.
Grameen Danone'den çocuklara yoğurt
Muhammed Yunus'un hissedarlara kar sağlamayan şirketler aracılığıyla toplumsal sorunları çözme konsepti, büyük şirketlerin yöneticilerini de ikna etmiş. "Çok mutluyuz, çünkü bu sürece çokuluslu tröstleri de dahil ettik" diyen Yunus, sözlerini şöyle sürdürdü: "Örneğin Bangladeş'te Grameen Danone şirketini kurduk. Danone'nin hiç tereddüt etmeden kabul ettiği önerimle Bangladeş'te yeterli düzeyde beslenemeyen çocuklar için yoğurt üretiyoruz."
Bangladeş'teki başarıdan sonra Danone yirmi ülkede daha bu tür kar gütmeyen şirketler kurdu. Yunus, çevre teknolojileri alanında faaliyet gösteren Veolia firmasını da ikna etmiş ve artık yıllardır zehirli su içen yoksul Bangladeş halkı için çok ucuza temiz su üretiliyor.
Muhammed Yunus dur durak bilmiyor. Yunus, tesadüfen Frankfurt Havalimanı'nda karşılaştığı Alman kimya devlerinden BASF'ın yönetim kurulu başkanı Jürgen Hambrecht'i de sıtma hastalığını önlemek amacıyla Bangladeş'te ilaç üretimi için ikna etmiş. Hambrecht oluşturdukları sistemi şöyle aktarıyor: "Şunu açıkça söylememe izin verin: Yeni sosyal ticaret anlayışımız da kar amaçlıyor. Ama bu kar hissedarlar arasında paylaşılmıyor. Kartopu mantığıyla çoğalması amaçlanıyor ve Bangladeş sadece bir başlangıç.”
Adidas'ı nasıl ikna etti
Bangladeş'te birçok hastalık, çıplak ayak dolaşmak sonucunda vücuda giren parazitlerle ortaya çıkıyor. Muhammed Yunus, Adidas firmasını da bunun önlenmesi için bir şirket kurmaya ikna etmiş bile. Yunus nasıl ikna ettiğini anlattı: "Bir ayakkabı firması küresel bir vizyon geliştirebilir. Bu vizyon ‘dünyada kimse ayakkabısız yürümemeli' üzerine inşa edilebilir. Adidas bu önerimi kabul etti. Bana 'ayakkabılar ne kadar ucuz olsun' diye sordular. Ben de hemen ‘1 doların altında olabilir' dedim. Ama ‘üzerine logonuzu mutlaka koymanız gerekiyor, böylelikle 1 dolarlık ayakkabının kimin tarafından üretildiği açıkça görülmeli' diye de ekledim.”
Muhammed Yunus'a göre yoksulluk, ticaret yapanların sadece kar elde etmeyi düşünmeyerek sosyal sorunların çözümüne de ağırlık vermeleriyle aşılabilir. Görünen o ki, bu fikir büyük ölçüde kabul görmüş ve en azından denemeye değer görülüyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Jutta Schwengsbier/ Çeviri: Değer Akal
Editör: Hülya Köylü