Bilim dünyasının popüler adamı: Einstein

Yıl 1919. Albert Einstein ve ilk eşi Mileva boşanmanın eşiğinde. Artık birbirlerine söyleyecek bir şeyleri yok. Oysa ilişkilerinin başında her şey ne kadar farklıydı…Genç Albert, Sırp Mileva Mariç ile 19. yüzyılın sonunda Zürih’te tanıştı. Teknik üniversitede okumaya hak kazanan beşinci kadın olan Mileva, sanki Albert’in ruh ikiziydi. Mektuplarda filizlenen Albert ve Mileva’nın aşkı, 1901’de Mileva’nın hamile kalmasıyla başka bir boyuta sıçradı. Küçük Lieserl dünyaya geldi. Ama çocuğun doğumuyla sorunlar da başladı. Bugün ise, küçük Lieserl’e ne olduğunu kimse bilmiyor. Küçük yaşta öldü mü? Yoksa evlatlık mi verildi? Einstein’in biyografisini kaleme alan Jürgen Neffe sır perdesini aralamaya çalışıyor:

"Einstein’ın, çocuğu evlatlık vermesi için Mileva’ya baskı yaptığını sanıyorum, çünkü Mileva doğum için Sırbistan’a gitti ve bir yıl sonra, yanında kızı olmadan döndü. Einstein, kızını hiç görmedi. Ne o kızı hakkında tek kelime etti, ne de Mileva. Ama arkadaşları, çiftin ilişkisinde sorunlar olduğunu biliyordu. Muhtemelen de bu, -ki daha evli bile değillerdi, -sonun başlangıcıydı."

1903 yılında evlendiler

Einstein ve Mileva, 1903 yılında nikah masasına oturdular. Mileva okulu bitirmedi. Albert ise eğitimini tamamlayıp çalışmaya başladı. Ünlü İzayfiyet Teorisi’ni geliştirmesi de aynı döneme denk geliyor. Bu arada Einstein ve Mileva’nın arası giderek açılıyor. Mileva, kendini çocuklarına adamış durumda. Derken, 1914 yılında Berlin Üniversitesi’nden teklif alan Einstein, oraya taşınıyor. Çiftin ilişkisi böylece bitme sürecine giriyor.

Yeniden evleniyor

Bu arada Einstein’in hayatına yeni biri giriyor: Güzel kuzeni Elsa. Einstein, 1919’de Mileva’dan boşandıktan üç ay sonra Elsa’yla evleniyor. Ama Einstein, Mileva’da kalan çocuklarıyla ilişkisini koparmıyor. Yazar Neffe, baba Einstein’i anlatıyor:

"İyi bir baba olabilmek, çocukları onları ne kadar sevdiğini gösterebilmek için elinden geleni yaptığını düşünüyorum. Ama bunu tam anlamıyla becerememiş olabilir. Çocuklar henüz çok küçükken onlara birer yetişkin gibi davranmaya başladı. Hoşuna gitmeyen bir şey yaptıklarında, onları cezalandırıyordu."

Çocuklarıyla mesafeli

Büyük oğlu Hans Albert, babasına hep mesafeli. Küçük olan Eduard’ın ise psikolojik sorunları olduğunu düşünüyor Einstein. Haklı çıkıyor. Henüz yirmili yaşların başında şizofreni teşhisi konulan Eduard, hayatının büyük bir bölümünü geçireceği hastaneye kapatılıyor.

İzafiyet Teorisi kanıtlanıyor

1919 yılı, Einstein’in sadece özel hayatında değil, kariyerinde de önemli bir yıl. Bu yıl içinde İzafiyet Teorisi kanıtlanıyor ve Einstein, inanılmaz bir popülerlik yakalıyor. Eşi Elsa, Einstein’i basından uzak tutmaya çalışıyor. Hayat dolu, neşeli Elsa, kocasının bilimsel çalışmalarıyla zerre kadar ilgili değil. Son derece zeki ama kaprisli Mileva’nın tam aksi bir bakıma. Yine de iki her iki evlilikte de benzerlikler göze çarpıyor. Örneğin Elsa da, tıpkı Mileva gibi, istediği zaman eşini göremiyor. Einstein vaktini bilimsel çalışmalarına olduğu kadar, başka kadınlara da ayırıyor.

ABD'ne yerleşiyor

1933 yılında Nazilerin zulmünden kaçan çift Amerika’ya yerleşiyor. Tam her şey yoluna girmiş görünerken, amansız bir hastalık, 1936’da Elsa’yı Einstein’dan ayırıyor. Başka hiçbir kadın, giremiyor kendini artık iyice politikaya adayan Einstein’in hayatına. Jürgen Neffe, dahi bilim adamının insan ilişkilerinde pek başarılı olmadığını, kendini çalışmalarına adayarak tatmin bulduğu kanısında:

"Onun başarısının ardında yatan sır belki de budur. Çünkü Einstein, sadece bilim adamalı olarak değil, birçok alanda büyük başarılara imza attı. Onun hukuk ve hak adına verdiği çabalar gözardı edilmemeli. Ayrıca harika dostlukları da vardı. Sempatik, komik bir adamdı. Ve yegane sorunu, yakınlığa tahammül edememesiydi...^

Son dönemlerini Princeton'da geçirdi

Hayatının son yıllarını Princeton’da geçiriyor Einstein. 61 yaşında teşhis edilen anevrizma, 18 Nisan 1955’te ölümüne neden oluyor. Geçen yüzyılın en büyük dahilerinden Albert Einstein, tek başına hayata gözlerini yumuyor, hasta yatağının etrafına çalışma kağıtları saçılmış durumda...