Avrupa basını nasıl gördü?
3 Nisan 2015
5+1 Grubu ülkeleri ile İran İsviçre'nin Lozan kentinde İran'ın nükleer programı konusunda çerçeve anlaşma üzerinde uzlaştı. Nihai anlaşmanın ise haziran ayı sonuna kadar hazırlanması bekleniyor. Fransız Le Monde gazetesi uzlaşmayı şöyle değerlendiriyor:
“Başkan Obama cihatçılıkla mücadele edilmesini ve İran ile ABD arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesini istiyor. Neden? Çünkü İran'da da Batı ile ilişkileri güçlendirmeyi isteyen reformcular var. Bunu Batı yanlısı çok sayıda İranlı da istiyor. Obama, yaptırımların kaldırılması ve ekonomik açılım yaşanması halinde İran rejiminin daha ılımlı bir tutum alacağına inanıyor. Suudi Arabistan, Mısır, İsrail ve Cumhuriyetçiler ise bu yaklaşımın oldukça naif olduğu görüşünde. Ancak Obama karşıtlarının sonucu öngörülemeyen uzun bir savaş dışında önerebilecekleri bir konsept yok. Oysa Obama siyasi bir konsept oraya koyuyor.”
Avusturya gazetesi Der Standart da aynı konuda bir yoruma yer veriyor:
“Bunun, İsrail'in iddia ettiği gibi bir ‘bad deal' (kötü anlaşma) olduğuna gerçekte hiç kimse inanamaz. Anlaşmada, şüphecilerin sürekli olarak dile getirdiği İran'ın geçmişteki kuşku uyandıran nükleer faaliyetlerinin incelenmesi dahi konu ediliyor. Tabii ki İran ile varılacak en iyi anlaşmanın, anlaşmamak yani ‘sıfır çözüm' olacağını düşünenler olabilir. Ancak bu yaklaşımın bir hatası var; zira sıfır çözüm diye bir şeyden söz edilemez. İlerleyen zamanlarda müzakereler başarısızlığa uğrarsa, İran Lozan'da uzlaşmaya varılan tüm noktaları ve 2013'ten beri yürürlükte olan nükleer faaliyetlerini sınırlandırmayı yeniden gözden geçirecektir. Bunu ciddi olarak hiç kimse arzu etmez.”
Hollanda'nın Amsterdam kentinde yayımlanan De Telegraaf gazetesindeki yorum ise şöyle:
“İran, yaptırımların kaldırılması için bir takım tavizler vermeye hazır görünüyor. Ancak üzerinde uzlaşmaya varılan önlemlerin gerçekten de İran'ın nükleer programını ortadan kaldırmaya yetip yetmeyeceği sorusu ortaya çıkıyor. Görünen o ki, İran'ın nükleer faaliyetlerine devam etmesi engellenerek zaman kazanılmış oldu. Gizlice atom bombası inşası üzerinde çalışmak felaket olur, çünkü burada söz konusu olan, kendini dehşet verici bir ideolojiye kaptırmış olan iktidar sahipleridir.”
©Deutsche Welle Türkçe
DWdpa, BÖ/AG