1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Alman siyasetinde Kunduz depremi

26 Kasım 2009

Afganistan’da bir Alman subayının talimatıyla düzenlenen ve sivillerin öldüğü hava saldırısı Almanya siyasetinde deprem etkisi yarattı. Genelkurmay Başkanı istifa etti, muhalefet eski savunma bakanına yükleniyor.

https://p.dw.com/p/Kguc
Genelkurmay Başkanı Scheiderhan (solda) istifa etti, muhalefet eski Savunma Bakanı Jung'u (sağda) suçluyorFotoğraf: AP

Eylül ayındaki Kunduz bombardımanıyla ilgili yeni gelişmeler, 7 yıldır genelkurmay başkanlığı yapan Wolfgang Schneiderhan'ın istifasına neden oldu.

Konuyla ilgili ilk açıklama, Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg'den geldi. Savunma Bakanı, Genelkurmay Başkanı Schneiderhan ile Savunma Bakanlığı Müsteşarı Peter Wichert'in istifa ettiklerini duyurdu.

Bakan Guttenberg, kendisinden önce bakanlık koltuğunda oturan Franz Josef Jung'a Afganistan'da düzenlenen hava saldırısına ilişkin bazı önemli bilgilerin aktarılmadığının belirlendiğini, Genelkurmay Başkanı Schneiderhan ve Savunma Bakanlığı Müsteşarı Wichert'in bunun sorumluluğunu üstlenerek görevi bırakmayı talep ettiklerini söyledi.

Genelkurmay Başkanı Scheiderhan (solda) istifa etti, muhalefet eski Savunma Bakanı Jung'u (sağda) suçluyor
Genelkurmay Başkanı Scheiderhan (solda) istifa etti, muhalefet eski Savunma Bakanı Jung'u (sağda) suçluyorFotoğraf: AP


Yeni belgelerde neler yazıyor?

Bild gazetesinin gündeme taşıdığı yeni belgelere göre Federal Alman Ordusu'nda (Bundeswehr) görevli bir Alman askeri hekim, 4 Eylül'de, Kunduz'daki olayla ilgili araştırmalarını bir raporla aktardı. Alman Federal Ordusu'nun Potsdam'daki harekât merkezine iletilen raporda, Kunduz bombardımanı sırasında 2'si 10-14 yaşlarında olmak üzere en az üç çocuğun da yaralandığı belirtiliyor.

tanklastwagen, kundus, georg klein, bundeswehr, afghanistan
Fotoğraf: AP

Mezar-ı Şerif'teki Alman üssü üzerinden Almanya'ya gönderilen rapor, kamuoyundan saklanırken, yetkili savcılığa da iletilmedi. Hava saldırısı sırasında ABD uçaklarınca çekilen video görüntüleriyle Federal Ordu iç denetim raporu, Kunduz hava saldırısı için talimat verilmeden önce yeterli istihbarat çalışmasının yapılmadığını ortaya koydu.

Çanlar Jung için çalıyor

Afganistan'daki hava saldırısı konusunda ortaya çıkan skandal ile Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı Müsteşarı'ndan sonra çanlar şimdi dönemin Savunma Bakanı, şimdiki Çalışma Bakanı Franz-Josef Jung için çalıyor. Jung'u “skandalın birincil sorumlusu” ilan eden muhalefet temsilcileri, kabinedeki tüm görevlerinden ayrılmasını talep ediyorlar. Ajanslardan verilen bilgilere göre, Çalışma Bakanı Franz Josef Jung görevinden istifa etmek istemiyor.

Gelişmelere ilişkin gazetecilerin soruları üzerine açıklama yapan Başbakan Angela Merkel, Alman Ordusu’nun Afganistan’daki operasyonuna ilişkin bazı bilgilerin saklandığı yönündeki iddialar karşısında, "ayrıntılı bir inceleme" talep etti. Merkel, Almanya Afganistan’da sorumluluk alıyor ve güven kazanmak istiyorsa, bu çerçevede "tam bir şeffaflığın" mevcut olması gerektiğinin altını çizdi.

Merkel’in Jung’a karşı mesafeli bir tutum sergilediği gözlenirken, Jung’un halefi Federal Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg "açıklamaya gerek duyulan" noktaları açıklığa kavuşturması halinde, Jung’a tam destek vereceğini belirtti.


Hrıstiyan Birlik Partileri Federal Meclis Grup Başkanı Volker Kauder, “Franz-Josef Jung'un kamuoyunun gündemine gelen raporlardan bilgi sahibi olup olmadığının önem taşıdığını” söyledi. Jung'un sözkonusu raporlardan bilgi sahibi olduğuna inanmadığını belirten Kauder, “Elinde başka bilgiler olsaydı sivil kayıplar yok diye ısrar etmezdi” diye konuştu.

Westerwelle saydamlık istedi

Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, Kunduz olayıyla ilgili ortaya çıkan yeni gelişmelere tepki gösterdi. Hür Demokrat Partili (FDP) Westerwelle, “Açıklık, saydamlık ve dürüstlük güven ortamının olmazsa olmaz unsurlarıdır. Hükümet bunu parlamentoya karşı da sergilemelidir” dedi.

Sosyal Demokrat Parti Federal Meclis Grup Başkanı Frank-Walter Steinmeier, konunun ayrıntılarıyla açıklığa kavuşturulabilmesi amacıyla federal meclis kapsamında bir araştırma komisyonu kurulmasını istedi. Steinmeier, “Öyle görünüyor ki kamuoyu ve parlamentodan sistematik şekilde bilgiler gizlenmiş” dedi. Yeşiller de meclis araştırma komisyonu talep etti. Yeşiller Partisi'nden Hans-Christian Ströbele, görev başındaki Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg'in de hava saldırısını onayladığına işaret ederek, “Ortaya çıkan bilgilerden sonra saldırının haklılığını savunmak mümkün değil” dedi. Her iki parti, konu hakkında mecliste araştırma komisyonu kurulabilmesi için yeterli çoğunluğa sahip.

“Görevinden azledin”

Sol Parti Federal Meclis Grup Başkanı Jan van Aken, Bakan Franz Josef Jung'un istifasını istedi. Aken şunları söyledi:

“Sivillerin öldürülmesini, kamuoyuna bu tür olaylar hakkında yalan söylenmesini kabullenemeyiz. Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg'in ağır iddiaları doğrulamasının ardından Schneiderhan ve Wichert gibi ikinci derecede sorumlu kişilerin kurban edilmesi yetmez: Dönemin Savunma Bakanı, şimdiki Çalışma Bakanı Jung'un da görevinden azledilmesi gerekiyor. Konuyla ilgili tüm detayların kamuoyuna açıklanmasını ve operasyona açıklık getirilmesini talep ediyoruz. Bu kapsamda olayın bir federal meclis komisyonu tarafından araştırılması kaçınılmazdır.”

Sol Parti Federal Meclis hukuk sözcüsü Wolfgang Neskovic da Schneiderhahn ve Wichert'in istifasının yeterli olmadığını söyledi. Neskovic, ilgili savcılığı, olayda ceza yasalarını ve Alman Federal Ordusu'nun kurallarını ihlal olup olmadığını soruşturmaya çağırdı.

© Deutsche Welle Türkçe

DW/dpa/rtr , NH/AŞ/MÇ,