Afrikalı çocuklar güvende değil

Bundan 14 yıl önce, Liberya’da insan öldüren çocuklara ilişkin ilk haberler ulaşmaya başlamıştı dünyaya. O zamanlar kötü bir düş olarak algılanan bu tür haberlerin bugüne dek sonu gelmedi. Bugün çocuk askerlerin sayısı 300 bini aşıyor. Kurtulabilen çocuklar ise ömürleri boyunca kurtulamayacakları izler taşıyor.

China Keitetsi, kurtulabilen çocuklardan biri. Bir zamanlar Afrika’nın örnek ülkesi olarak gösterilen Uganda’da, 9 yaşındayken asiler tarafından esir alınarak, yaklaşık 10 yıl boyunca ordu hizmetine zorlanmış olan genç kız, kaçarak Avrupa’ya sığınmayı başarmış. China Keitetsi’nin, kimsenin emrine ittat etmeden yaşamayı, normal bir hayat sürdürmeyi öğrenmesi uzun zaman almış.

China Kaitetsi, ”Asıl sorun, çocukların büyük bir bölümünün gidebilecek bir yeri olmaması. Çaresizlik yüzünden orduya katılanlar çok. Neden daha önce kaçmadığımı sık sık sordum kendime. Ame nereye gidebilirdim ki? Orduda hiçbir zaman yalnız değilsin, hep diğer askerlerle birliktesin. Yani, seni hiçkimsenin anlamadığı sivil topluma dönmektense, orduda kalmayı tercih ediyorsun" diyor.

Normal yaşama dönmeleri engelleniyor

Bu çocukların sivil topluma dönebilmelerini engellemek için uygulanan yöntemler çok acımasız. Çocuğun öldürme karşısında duyduğu doğal çekinmeyi kırmak için önce aile fertlerini öldürmeye zorluyorlar. O noktadan sonra yapmayacakları hiçbir şey kalmıyor.

Doğu Afrika’da faaliyet gösteren Alman yardım örgütünde çalışan Wolfgang Schoenecke, çocukların öldürmeye nasıl alıştırıldığını anlatırken, ”İlk kez öldürmek, çocuklar için korkunç bir tecrübe. Ama zamanla alışkanlık haline geliyor ve günün birinde dürtüye dönüşüyor. Çocukları canavarlaştırmanın şeytanca mantığı böyle" diyor.

Gelecek umutları yok

Schönecke, Doğu Afrika’da faaliyet gösteren Alman yardım örgütünde çalışıyor. Almanlar ve Afrikalı yerel yönetimlerin ortaklaşa uyguladığı projenin amacı, çocuk askerlerin sefaletini dünyaya duyurmak. Sergilemeye çalıştıkları önemli bir gerçek ise, çocukların tümünün kaçırılmadığı, birçoğunun gönüllü olarak asker olduğu.

Wolfgang Schönecke, asilerin saflarına katılan çocukların açlık ve yoksulluk nedeniyle bu yolu seçtiğine dikkat çekiyor. Afrika ülkelerinde eğitim görmüş çocukların, büyük çoğunluğu iş bulamıyor, geleceğe ilişkin en ufak bir umut sözkonusu değil.

Savaşların ve terörün hüküm sürdüğü bir dünyada, çocukları bu çatışmaların dışında tutmak güç. Buna rağmen, dünya çocuklar günü, en azından bu yöndeki çabalardan vazgeçilmemesi için vesile olmalı.