ABD'de siyah - beyaz ayrımcılığı

Amerikan Anayasa Mahkemesi’nin 1954 yılındaki kararından sonra beyaz ırktan olmayanları Amerikan toplumuna eşit bireyler olarak kazandırma yolunda önemli hamleler yapıldı. 1988 yılında güney eyaletlerindeki "beyazların okullarına" devam eden zenci çocukların oranı %43’ü bulmaktaydı. Günümüzde ise eğitim kurumlarındaki beyaz-zenci oranı 1969 düzeyine dönmüş bulunuyor. Beyazların çoğunlukta olduğu okullara giden zenci çocukların oranı sadece %30.

Harvard Üniversitesi’nin araştırmasına imza atan uzmanlar, ırklar arasındaki uzaklaşmaya, Anayasa Mahkemesi’nin istisnai durumlarda kardeş okul modeline imkan tanıyan 1991 tarihli kararını gerekçe gösteriyorlar. Artık ABD’deki öğrenciler özel otobüslerle toplanıp bir semtten diğerine taşınmak yerine oturdukları yere en yakın okula gidebiliyorlar. Toplu taşıma yöntemi karma okulları teşvik amacıyla başlatılmıştı. Yeni uygulama, Baltimore ve Washington gibi büyük şehirlerin kenar semtlerinde yaşayan fakir çocukların kendi sosyal çevrelerinde kalmalarına yol açıyor.

Beyaz ve zenci halk arasında gelir dağılımı

Araştırmayı hazırlayan ekibin başkanı Gary Ortfield, "Martin Luther King’in rüyası dillerden düşmüyor, ama gerçek çok farklı" diyor. Beyaz ve zenci halk grupları arasındaki gelir farkı eğitim kurumlarının kalitesine de yansıyor. Okulların bütçesi kısmen bağlı bulundukları il yönetimi tarafından karşılandığı için yerel refah düzeyi ile okulların donanımı arasında doğrudan bağlantı bulunuyor.

Zenci derneklerinin temsilcileri, ırk ayrımının aynı zamanda maddi uçurum anlamına da geldiğini, iyi temel eğitim alamayan öğrencilerin tanınmış üniversitelerde öğrenim görüp dolgun ücretli iş bulma şansının da ortadan kalktığını belirtiyorlar.

Irklar arasındaki gelir uçurumu istatistiklerle belgelenmiş. Beyazlar haftada ortalama 633 dolar kazanırken, zencilerin ortalama geliri 509, Latin asıllıların ise 444 doları ancak buluyor. Eğitim farkının bunda önemli rol oynadığını belirten yetkililer, beyazlar arasında üniversite bitirenlerin oranının çok daha yüksek olduğunu ve gelir düzeyinin dde akedemik formasyona göre arttığını hatırlatıyorlar. Amerikalı bir zenci beyaz komşusunun servet düzeyinin ancak %56’sını tutturabiliyor.

Sosyoekonomik eşitlik sağlanamadı

Amerikan insan hakları savunucuları köleliğin birbuçuk asır önce yasaklanmış olmasına rağmen sosyoekonomik eşitliğin hala sağlanamadığını belirtiyorlar. Zenciler arasından da başarılı iş ve bilim adamları ya da Dışişleri Bakanı Colin Powell ve Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice gibi politikacılar çıkabiliyor. Ama sosyologlar bunun yanıltıcı olduğunu ve bu isimlerin Amerikan toplum hayatındaki gerçekleri yansıtmadığını söylüyorlar.