AB - Sırbistan görüşmeleri

“AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn, Balkan ülkelerinin de AB’ye dahil edilmesi süreciyle ilgili olarak karşı cepheden esen sert rüzgarları giderek daha fazla hissetmeye başlıyor. Rehn, Balkanlar’ın istikrar ve güven ortamına kavuşmasının tek yolunun AB’den geçtiği konusunda üye devletleri ikna etme çabalarını aralıksız sürdürüyor.

Buna karşın, Dönem Başkanı Avusturya’nın Başbakanı Wolfgang Schüssel ya da Almanya’dan bazı muhafazakar politikacılar, Birliğin hazmetme kapasitesinin sınırlı olduğuna vurgu yapmayı tercih ediyor. Örneğin, geçtiğimiz günlerde Brüksel’i ziyaret eden Almanya’nın Kuzey-Ren Vestfalya Eyaleti Başbakanı Jürgen Rüttgers, Romanya ve Bulgaristan’ın üyeliğinin bile AB’nin bu kapasitesini hayli zorlayacağını savundu.

Balkan savaşının sona ermesinin üzerinden tam 11 yıl geçti. Kosova savaşı biteli ise yedi yıl oldu. Ancak Balkan ülkelerine karşı Brüksel’de hakim olan güvensizlik duygusu henüz giderilebilmiş değil. AB kulislerinde, Balkanlar’dan söz açılır açılmaz, gündeme hemen organize suçlar, insan ticareti ya da rüşvet gibi kavramlar geliyor. Hal böyle olunca da Avrupa Birliği’nin, Balkan ükelerini de içine alarak genişleme sürecini tamamlamasına yönelik yapılan çalışmalar, üye ülkeler arasında çok fazla destek bulmuyor.

Olli Rehn, aday ülkelerle görüşmelerin seyrinin, AB’nin temel kriterlerini bu ülkelerin yerine getirip getirmemeleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu her fırsatta ifade ediyor. Bu çerçevede, Belgrad yönetimiyle bir Ortaklık Anlaşması imzalanması yönünde yürütülen müzakerelerin olumlu sonuçlanması için de savaş suçu zanlısı, eski Sırp general Ratko Mladiç’in yakalanıp yargılanması önemli bir önkoşulu oluşturuyor.

Daha önce müzarekeleri kesme tehtidinde bulunan Olli Rehn, Belgrad hükümetinin Mladiç konusunda güvence vermesiyle görüşmelere devam edilmesi yönünde karar aldı. Ancak Rehn, Sırp yönetimine dört haftalık ek bir ültimatom daha vererek topu karşı tarafa atmayı da unutmadı.

Bu açıdan bakıldığında, Sırbistan - Karadağ ile devam eden Ortaklık Anlaşması görüşmelerinin, Mladiç olayı çözülmeden ivme kazanması zor görünüyor. Belgrad’ın Kosova sorunu karşısındaki tutumu da müzakere seyrinin geleceği açısından belirleyici bir faktör olarak gösteriliyor. Brüksel ise ’bekle - gör’ taktiğini izlemeyi tercih ediyor. Rehn’in, AB kapısında bekleyenlere yönelik çağrısı ise Brüksel’in tavrını açıkça ortaya koyuyor: Sürekli olarak AB’nin sizin için neler yapabileceğini sormayın. Asıl önemli olan, sizin AB için neler yaptığınızdır.“