AB limanlarını liberalleştiriliyor
11 Ocak 2006Avrupa’nın dünyaya açılan kapıları Hamburg, Bremen, Rotterdam ve Anvers limanlarında grev var. Üstelik bu kez işveren de grevi destekliyor. Bu nedenle birçok gemi ne limanlara girebiliyor ne de limanlardan çıkabiliyor. Neden Avrupa Birliği Komisyonu’nun yeni liman işletmeciliği ile ilgili talimatnamesi. Brüksel’in bununla hedefi liman hizmetlerini kısmen liberalleştirmek.
AB Komisyonu, liman işletmeciliğinin daha saydam ve rekabete açık olmasını, Avrupa çapında mevcut ulusal uygulamaların uyumlaştırılmasını istiyor. Ancak bu konuda bazı noktalar var ki, büyük tartışmalara neden oluyor. Mesela yeni talimatnameyle liman işletmecilerine verilen ruhsat alenen tebliğ edilecek ve sınırlı bir süre için verilecek.
Serbest rekabet gerekli
Hıristiyan Birlik politikacıları AB’nin bu planına temel olarak destekçi. Serbest rekabetin gerekli olduğu görüşünde olan Hıristiyan Demokrat Birlik Partili Jarzembowski “Malta’da limanlar 99 yıllığına kiraya veriliyor. Bu da Malta’da yeni bir liman şirketinin pazara girme şansı yok demek. Bu durum kamu hukukuna göre serbest rekabeti engelliyor” diye konuştu.
Jarzembowski, Brüksel’in bu hedef doğrultusunda bazı önerileri olduğunu söylüyor. Buna göre artık liman işletmeleri kargoyu boşaltmayacak, onun yerine limandaki gemilerin mürettebatı bu işi yapabilecek. Liman çalışanları, bu durumda ücretlerinin düşeceğinden ve geçici işçi çalıştırılacağından endişe ediyor.
Bu nokta Avrupa Parlamentosu’nun da tepkisine yol açıyor. Parlamenterler, Komisyon’un önerisinden bu maddenin çıkarılmasını istiyor. Brüksel’in bakış açısına göre belirli bir zaman sınırlaması ruhsatıyla verilen liman işletmeleri pazarı birçok firmanın rekabetine açacak ve fiyatların düşmesini sağlayacak.
Olası tehlikeler
Ancak talimatnameye karşı çıkanlar, bir tehlikeye dikkat çekiyor. Sosyal Demokrat Partili Avrupa milletvekili Willi Piecyk, Asyalı büyük liman işletmecilerinin rakiplerini satın alıp, Avrupa’daki limanlardaki sosyal standartları düşürebileceğini belirtiyor. Piecyk, “Orada rekabetin olmadığı bir ortam var. Çok parası olan Asyalı şirketler Avrupa limanlarına nüfuz edebilir. Bunu hesaba katıp, engellemeliyiz” diyor.
Komisyon’un önerisi gelecek hafta Avrupa Parlamentosu’nda oylanacak. Oylama öncesinde üç eğilim ortaya çıktı: Avrupa Komisyonu, daha güçlü liberalleşme savıyla önerilerinin arkasında duruyor.
Hristiyan Demokrat Partili Avrupa milletvekili Jazembowski’nin başını çektiği grup, daha fazla saydamlık ve rekabeti öngören ve liberalleşmeyi de kontrole ve birtakım şartlara bağlayan birtakım değişiklikler öngörüyor. Avrupa Parlamentosu’nun sol kanadı ise bu projeyi tamamen reddediyor.