Paris’te yayımlanan Le Figaro adlı Fransız gazetesi, İsviçre halkının oy çokluğuyla Avrupa Birliği ülkelerinden göçü sınırlandırmaya karar vermesini konu aldığı yorumunda bütün Avrupa’da buna benzer eğilimler olduğunu vurguluyor:
“İsviçrelilerin verdiği derse verilecek cevap ne dikkate almamak, ne de küçümsemek olmalıdır. Kimse onları Avrupa aleyhtarı ırkçılıkla suçlamaya kalkışmadı. Ama İsviçre’ye yerleşenler Afrikalı ya da Ortadoğulu olsa, o zaman ne düşünürdük? İsviçre’den gelen alarm sinyali bütün Avrupa’da yankılanıyor. Her yerde kimlik kaybetme endişesini suiistimal edercesine protesto hareketleri peyda oluyor. Hükümetler bu endişeyi görmezlikten gelmekle haksızlık ediyorlar. Doğrudan demokrasiye İsviçre kadar geniş yer veren ülke azdır. Ama, konuyla ilgili ikinci halkoylamasının da eli kulağında. Bu oylama mayıs ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yapılacak.”
İsviçre’nin Neue Zürcher Zeitung gazetesi, referandumdan göçün sınırlandırılması kararının çıkmasından sonra kontenjan uygulamasının nasıl şekillendirileceği sorusu üzerinde duruyor:
“Ekonomik çıkarlar, en yüksek katma değeri yaratacak göçe öncelik tanıyan sistemin tercih edilmesini gerektirir. Önce istihdam piyasasının acilen ihtiyaç duyduğu, çok kazanan, karşılığında da çok vergi ve sosyal sigorta primi ödeyen yabancılar İsviçre’ye alınabilir. Ucuz işgücü getirtilmesi o kadar aciliyet arz etmez. En kolayı katma değeri açık artırmayla belirlemek olur. Tercih, çalışma izni için en çok para ödenenden yana kullanılabilir. Geçmişin idari hatalarını tekrarlamayıp makro ekonomik hesaplar doğrultusunda belirlenmiş bir sistemin oturtulması ciddi bir şekilde tartışılmalıdır.”
İsviçrelilerin göçün sınırlandırılmasını istemelerini Moskova’da yayımlanan Kommersant adlı Rus gazetesi ise şöyle yorumluyor:
“Bern hükümetini göç yasalarını sertleştirmeye mecbur eden referandum sonucu İsviçre’nin AB ve öncelikle de Almanya ile ilişkilerinde önemli pürüz çıkarabilir. İsviçre halkının, AB vatandaşlarının çalışmak amacıyla ülkelerine gelmesine sınır çekilmesini istemesi komşularında sadece aşağılanma etkisi yaratmakla kalmayacaktır. Karar domino etkisi de yaratabilir. Nitekim referandum sonucu bütün Avrupa’daki aşırı sağcıları çok sevindirdi.”
İspanyol gazetelerinden El Mundo, Başbakan Mariano Rajoy’un, kamu idaresindeki reform programıyla önümüzdeki yılın sonuna kadar 29 milyar euro tasarruf etme kararını şöyle yorumluyor:
“Gerçek olan, şimdiye kadar alınan bütçe konsolidasyonu tedbirlerinin yetersiz kaldığıdır. Otonom bölgelerin sayısı kadar ombudsmanlık ve sayıştaylık olmasına akıl erdirmek zordur. Vergi zamları ve ücret kesintileri ile büyük fedakârlık yapmaya zorlanan İspanyollar, aynı tasarruf azminin devlet dairelerinde de gösterilmesini arzuluyorlar. Bütçe açığının önemli ölçüde kamu sektörünün aşırı şekilde şişirilmiş olmasından kaynaklandığı inkâr edilemez. Bu alanda yapılacak köklü değişiklikler için 2015 sonuna kadar beklenmemelidir.”
© Deutsche Welle Türkçe
Derleyen: A. Günaltay
Editör: Ercan Coşkun