Şırnak'ta ağaç kesimleri gençleştirme mi, doğa katliamı mı?

Şırnak'ta iki yıldır güvenlik ve gençleştirme gerekçeleriyle sürdürülen ağaç kesimleri yargıya taşındı. Şırnak Barosu, Anayasa ve Orman Kanunu'na aykırı hareket edildiğini iddia ederken, kentteki orman varlığının da yüzde 8 azaldığını öne sürdü. Buna karşın Orman Genel Müdürlüğü'nün (OGM) yayınladığı istatistiklerde son 10 yıldır kentteki ağaç kesimlerine ilişkin herhangi bir veri paylaşmaması dikkat çekti. OGM'nin verilerine göre başta Şırnak olmak üzere Hakkari, Van ve Ağrı illerinde son 10 yıldır hiç ağaç kesilmediği görülüyor. 

Şırnak Barosu, süreci yargıya taşıdı

Şırnak, son iki yıldır ormanlık alanlarındaki ağaç kesimleriyle gündemde. Bölgedeki ağaç kesimleri, ilk olarak 2019 yılının Şubat ayında kalekol ve güvenlik yolu yapılacağı gerekçesiyle başladı. Çevre örgütleri ile bölge halkının tepki göstermesi üzerine Şırnak Orman Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, ağaç kesimlerinin "gençleştirme" faaliyeti kapsamında yapıldığı belirtildi. Cudi Dağı'nın ardından Besta bölgesinde başlayan ve çoğunluğunu meşe ile palamut türlerinin oluşturduğu ağaç kesimlerinin, Özel Güvenlik Bölesi adı altında yasaklı olan köylerde devam etmesi ve kesilen ağaçların tonunun bin 500 TL civarında odun pazarlarında satıldığı iddiaları üzerine de Şırnak Barosu, süreci yargıya taşıdı. Baro, devletin ormanları koruma ve sahalarının genişletilmesi görevlerini düzenleyen Anayasa'nın 169'uncu maddesi ile orman alanlarındaki ağaçların kesilmesini düzenleyen Orman Kanunu'nun 27'nci maddesine aykırı hareket edildiği gerekçesiyle başta Şırnak Orman İşletme Müdürlüğü yetkilileri olmak üzere kesim ihalesine karışan ve kesim işlemini yapanlar hakkında suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusunda ayrıca Orman Kanunu uyarınca kesim yapılacak köy veya köylerde kesim yapacak kişilerin o köyden seçilmesi gerekirken, tüm ihalelerin belirli ailelere verildiği belirtilerek, usule aykırı ihale süreci yürütüldüğü iddia edildi. 

"Orman varlığı yüzde 8 azaldı" iddiası

Baro suç duyurusunda ayrıca hazırladığı rapora da yer verdi. Şanlıurfa Orman Bölge Müdürlüğü'nün resmi verilerine dayandırılan raporda, 2021 yılının Şubat ayında kentteki orman alanlarının toplam alana oranının yüzde 44 olduğu, ancak bundan sekiz ay sonra Eylül ayında bu oranın yüzde 36'ya düştüğü belirtildi. Yargı süreci ile ilgili DW Türkçe'nin sorularını yanıtlayan Şırnak Barosu Başkanı Rojhat Dilsiz, suç duyurularının takipsizlikle sonuçlandığını belirterek, son olarak geçtiğimiz hafta İdare Mahkemesi'nde kesim ihalelerinin yürütmesinin durdurulması talepli bir iptal davası açtıklarını söyledi. Dilsiz, aynı zamanda Kamu Denetçiliği Kurumu'na da başvurduklarını ifade etti. 

"Kamyonlar kesilmiş ağaçları taşımaya devam ediyor"

İki gün önce Cizre'ye gittiğini ve onlarca kamyonun kesilmiş ağaçları taşımaya devam ettiğini kaydeden Dilsiz, kamuoyu oluşturmak adına Türkiye Barolar Birliği (TBB) Çevre Komisyonu'na da başvuruda bulunduklarını anlattı. TBB'nin de sürece müdahil olması gerektiğinin altını çizen Dilsiz, "Muhtemelen yakın bir zamanda buna ilişkin bir çerçeve çizerek yeni bir süreç başlatıp buna ilişkin yeni bir periyot koyacağız önümüze" dedi. Dilsiz, ekolojik sistemin bozulmasından dolayı son günlerde çizgili sırtlan, boz ayı gibi hayvanların da şehirde görülmeye başladığını ifade  etti. Dilsiz, sorunun siyaset üstü olduğunu belirterek, tüm partilere kendilerine destek olma çağrısında da bulundu. 

Kaçmaz: Talan, asker kontrolünde yapılıyor

HDP Şırnak Milletvekili Hüseyin Kaçmaz da, ağaç kesimlerine tepkili. 1990'lı yıllarda insansızlaştırma politikası yürütüldüğünü ve köylerin boşaltıldığını belirten Kaçmaz, o dönem ormanlık alanların yakılmasına göz yumulduğunu öne sürdü. Kaçmaz, şimdi de yeni yöntemlere başvurulduğunu öne sürdü. Ağaç kesimlerinin son iki yıldır yoğun bir şekilde gündemde olduğunu kaydeden Kaçmaz, "Bu ağaç kesimlerine ilişkin bu doğa talanına ilişkin de bir inceleme yapıldığında aslında bu doğa talanının asker korumasında, korucu başları ve korucular eliyle yapıldığı da ortaya çıkıyor" ifadelerini kullandı. Kaçmaz, iktidarın çatışma politikasındaki ısrarını sürdürdüğünü de savundu. Kaçmaz, "Bugün AKP iktidarının Kürt düşmanı politikalarındaki ısrarının sonucu olan çözümsüzlük ve çatışma ve savaş politikasındaki ısrarı, bir rant alanı da ortaya çıkarmış durumda" iddiasında da bulundu. 

"Odun varlığından AKP'ye yakın olanlar rant sağlıyor"

Şırnak'ın yanı sıra Ağrı, Iğdır gibi doğu illerinde ağaç kesimlerine ilişkin kayıt tutulmamasını eleştiren Kaçmaz, "İktidar orada aslında Kürt'ün coğrafyasında bu katliamı yaparak bu doğa talanını yaparak aslında Kürtlerin anılarını, Kürtlerin o yaşam alanını, Kürtlerin direniş tarihini de  bellekten silme amacı güdüyor" diye konuştu. Kaçmaz, kesimlerin güvenlik gerekçesiyle yapıldığı iddiasının gerçek olmadığını ve kesim sonucu ortaya çıkan odun varlığındın AKP'ye yakın olanların rant elde ettiğini savunurken, kesimlere karşı mücadelelerini sürdüreceklerini anlattı.