1. Idi na sadržaj
  2. Pređi na glavni meni
  3. Idi na ostale ponude DW
Društvo

Jednom nogom u Beogradu, drugom u Osijeku

10. februar 2021.

Srpska nacionalna manjina, najveća od ukupno 21 manjine, u Osijeku je prisutna vekovima. Uz sve izazove koje je donosilo vreme uspela je da sačuva svoj identitet, veru, jezik i pismo.

https://p.dw.com/p/3p9UP
Foto: Vuk Tešija/DW

Srpski kamenčići u mozaiku osječkih kultura

Priča o bračnom paru Jelić jedna je od onih koje ulivaju optimizam i veru u multikulturnu budućnost Osijeka. Bračni par Milica i Slobodan Jelić su urbani, visokoobrazovani i profesionalno orijentisani mladi ljudi koji ulaze u svoje najproduktivnije životno doba. Slobodan (35), docent na Odeljenju za matematiku na osiječkom Univerzitetu Josipa Juraja Štrosmajera rodom je iz Dalja, mesta dvedesetak kilometara udaljenog od Osijeka. Milica se u Osijek doselila iz Beograda gde radi kao dirigentkinja na beogradskom Fakultetu muzičke umjetnosti. Mladi bračni par kaže da ih je spojila ljubav prema muzici. Oboje pevaju u crkvenom horu u osječkoj pravoslavnoj crkvi.

„Osijek je istorijski gledano multietnički i multikonfesionalni grad, i cilj je da se s tom raznolikošću doprinese kulturnoj baštini“, kaže Slobodan Jelić. Nacionalni identitet je, prema Slobodanovom uverenju, čoveku prvenstveno bitan da se razvije kao osoba koja je korisna za širu zajednicu i sve ljude oko njega. Ali još važniji je, smatra, s njim povezan verski identitet, „kroz koji se čovek trudi da bude što bolji prema ljudima koji ga okružuju i da duhovno raste“.

„U svakodnevnom životu to ne možete da ’otkinete’ od sebe i to je potrebno da biste bili potpuna ličnost“, objašnjava Slobodan koji je aktivan i u kulturnom životu srpske zajednice kao osnivač Srpskog pevačkog društva „Javor“.

Slobodan i Milica Jelić
Slobodan i Milica JelićFoto: Vuk Tešija/DW

Život između Beograda i Osijeka

Milica je mlada uspešna muzičarka koja se u Osijeku snašla sasvim dobro. Studirala je u austrijskom Gracu i Osijek je, kako priča za DW, svojom arhitekturom podseća na taj grad. „Osijek kao i Beograd, ima i svoju reku i svoju operu. Šetnje i vožnja biciklom uz Dravu pričinjavaju mi zadovoljstvo.“ Trenutni život na dva koloseka za Milicu nije problem, pogotovo što se sada nastava odvija onlajn, a nije u pitanju ni neka prevelika udaljenost. Epidemiološke mere svele su kontakte na one najnužnije, pa ni Milica ne može da se pohvali bogatim društvenim životom, ali joj je život u Osijeku, kaže, ugodan.

Slobodan opisuje svoju okolinu, naoročito onu radnu, kao „sjajno okruženje“, u kojem se kao pripadnik srpske nacionalne manjine oseća sasvim prihvaćenim. „Mislim da bi nacionalne manjine, pa i srpska, trebalo da se potrude da se otvore prema drugima, prema svima, ali na pravi i pozitivan način koji vodi ka degetoizaciji“. Slobodan bi želeo da šira zajednica vidi multikulturalnost kao dodatnu vrednost u životu grada i tu vidi mogućnost da lično doprinese.

Crkva puna pravoslanih vernika

U Osijeku je pre dve godine proslavljena 300. godišnjica prvog zidanog pravoslavnog hrama u gradu. Osječki paroh Aleksandar Đuranović ukazuje da crkva za srpsku zajednicu u Osijeku ima veći značaj od samo duhovnog. On ističe odličnu saradnju sa Srpskim kulturnim društvom „Prosvjeta“.

„Zajedno organizujemo niz manifestacija i kulturnih događanja. Otpočeli smo 2020. izgradnju novog kulturnog centra u Osijeku“, ponosan je paroh Đuranović.

Proslava pravoslavnog Božića u Osijeku - pre pandemije
Proslava pravoslavnog Božića u Osijeku - pre pandemijeFoto: A. Đuranović

Ovogodišnji Božić je i u osječkoj pravoslavnoj crkvi obeležen skromnije zbog protivepidemijskih mera i ograničenog broja ljudi koji smeju da budu u crkvi, ali fotografije iz prethodnih godina koje nam pokazuje paroh, svedoče o punoj crkvi i mnoštvu ljudi koji neguju svoju veru i običaje.

Trideset godina nakon rata i vremena koja nisu bila laka ni za srpsku nacionalnu manjinu u Hrvatskoj, stvari danas ipak izgledaju drukčije – i mnogo bolje. Uz sve probleme kojih još uvek ima, postoji i snažno prisutna ideja o zajedničkoj budućnosti koju treba izgraditi.

Prilog o životu srpske manjine u Hrvatskoj deo je emisije Europeo koju možete pogledati u nastavku.

Nacionalne manjine u Evropi: bogatstvo ili problem?

Čitajte nas i preko DW-aplikacije za Android