Danas prvi svedok tužbe protiv Mladića

Ratni komandant Vojske Republike Srpske je, uz dvostruki genocid, optužen i za zločine protiv čovečnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja.

Prvi svedok tužbe je Elvedin Pašić iz Kotor Varoši, koji će dati iskaz o progonu nesrpskog stanovništva iz te opštine u proleće i leto 1992. i o ubistvu 150 muškaraca u selu Grabovica u novembru te godine.

Kotor Varoš je jedna od 20 opština u Bosni i Hercegovini u kojima su, prema optužnici, snage pod komandom Ratka Mladića progonile Bošnjake i Hrvate, terorisale ih i ubijale. U sedam od tih opština: Zvorniku, Bratuncu, Vlasenici, Foči, Prijedoru, Ključu i Sanskom Mostu, progoni su bili tako surovi da su ih tužioci okvalifikovali kao genocid.

Mladićeva komandna uloga

Prema onom što su napisali u optužnici, „Ratko Mladić je učestvovao u udruženom zločinačkom poduhvatu da se stanovništvo bošnjačke i hrvatske nacionalnosti trajno ukloni s područja BiH koja su proglašena srpskim“. U tom cilju, Mladić je, ističu tužioci, bio u komandnoj ulozi na licu mesta najvećih zločina: uz 20 bosanskohercegovačkih opština, i u troipogodišnjoj opsadi Sarajeva. Ostale su tonski zabeležene neke njegove naredbe, poput one za granatiranje centra Sarajeva, kao metafora ratne surovosti:

„Držite pod vatrom Predsedništvo i Skupštinu. Tuci i Pofaliće, tuci, tamo nema srpskoga življa mnogo. Tuci da im razvučemo pamet njihovu.“

Slični dokazi u formi takvih naredbi ili izjava govore i o njegovoj komandnoj ulozi u zbivanjima u Srebrenici, čiji bilans je 7000 mrtvih i 30.000 prognanih Bošnjaka.

Uključujući i uzimanje pripadnika međunarodnih snaga za taoce, u optužnici je sve što tereti Mladića svrstano u 11 tačaka. Krivicu nije priznao ni za jednu, i optužbe je nazvao „gnusnim“ i „monstruoznim“. „Nisam kriv i nemam sa tim veze nikakve“, rekao je na pitanje sudija da li se smatra krivim ili ne za navode optužnice.

413 svedoka

Tužioci misle suprotno, i pripremili su se da među dokaze uvedu izjave 413 svedoka. Uz Elvedina Pašića, koji će dati iskaz danas, ove i sledeće sedmice tužioci će ispitati još pet svedoka. Među njima su Dejvid Harland, koji je, kao zvaničnik Ujedinjenih nacija ceo rat proveo u Sarajevu, kenijski oficir Džozef Kingori, 1995. vojni posmatrač u Srebrenici, i Nemica Kristina Šmic, članica asocijacije „Lekari bez granica, koja je u to vreme, kao medicinska sestra, radila u srebreničkoj bolnici.

Autor: Dževad Sabljaković
Odgovorni urednik: Ivan Đerković