م.م: کيدای سي طالبان د ملکي تلفاتو د لږېدو خبرو ته ليوال وي
۱۳۹۱ اسفند ۳۰, چهارشنبه
بان د طالبانو له خوا د ملکي تلفاتو په اړه وروستیو دوو ویناپاڼو ته اشاره وکړه او ویې ویل چې دغه ویناپاڼي کیدای شي له ملګرو ملتو سره خبرو ته د طالبانو لیوالتیا وښيي.
بان د سه شنبې په ورځ د ملگرو ملتو د امنیت شورا ته وویل: «زه د داسې یوه معنی لروونکي دیالوگ پلوي یم چې په پایله کې یې د ملکي وگړو د نه زغملو وړ مرگژوبله راکمه شي او د ملکیانو ساتنه وشي.»
په همدې حال کې د ملگرو ملتو یوه ویاند فرهان حق، ویلي دي چې «بان [د طالبانو او] ملگرو ملتونو تر منځ خبرو اترو ته اشاره کوله نه له افغان حکومت سره خبرو ته.»
د ملگرو ملتونو د شمیرو له مخې یوازې په ۲۰۱۲ کال کې په افغانستان کې ۲۷۵۴ تنه ملکي وگړي وژل شوي دي. که څه هم په دې کال کې د ۲۰۱۱ کال په پرتله د ملکي وگړو مرگژوبله راکمه شوې وه، خو داسې ویرې شته چې له افغانستان څخه د بهرنیو ځواکونو تر وتلو وروسته ښايي د افغانستان جگړه لا زور واخلي.
د ملگرو ملتونو په حواله طالبان او نوري وسله والې ډلي په افغانستان کې د ۸۱ سلنه ملکي تلفاتو پړه پرغاړه لري، خو طالبان له دې خبرې انکار کوي.
حق وویل چې په افغانستان کې د ملگرو ملتونو ادارې (یوناما)، د روان کال د فبروري میاشتې پر ۲۲ نیټه له طالبانو څخه یو پرانیستی لیک تر لاسه کړی دی چې پکې د بشري حقونو د موضوع په اړه خبرو اترو ته بلنه شوې ده. د حق په خبره په دې لیک کې ډیر پام د ملکي کسانو ساتنې ته شوی دی.
بان همداراز د امنیت شورا ته په خپل وینا کې وویل چې افغان حکومت او نړیوالو ځواکونو هم په داسې اقداماتو لاس پورې کړی دی چې د ملکي تلفاتو مخه ونیسي. بان وویل: «د دولت ضد ډلې هم باید اوس د خپلو ویناو او نړیوالو مسئولیتو پر اساس عمل وکړي او د ملکيانو په نخښه کولو، په ځانمرگو بریدونو کې د ماشومانو کارولو، د عامه ځایونو په نخښه کولو او ماينونو کارولو ته د پای ټکی کښیږدي.»
که څه هم په ۲۰۱۲ کال کې د ملکي تلفاتو په کچه کې لږوالی راغلی دی خو بیا هم په دې کال کې د ښځو او نجونو په مرگژوبله کې ۲۰ سلنه زیاتوالي راغلی دی.
په افغانستان کې د ملگرو ملتونو ماموریت تمدید شو
د ملگرو ملتونو سرمنشي په داسې حال کې د امنیت شورا پر وړاندې خبرې وکړې چې دې شورا په افغانستان کې د ملگرو ملتونو ماموریت د ۲۰۱۴ کال د مارچ میاشتې تر ۱۹ نیټې پورې تمدید کړ.
په دې ترڅ کې د امنیت شورا همداراز د افغان حکومت او د هغه د مخالفینو تر منځ د خبرو اترو ملاتړ وکړ او تر ۲۰۱۴ کال وروسته یې په افغانستان کې د ملگرو ملتونو د ماموریت اهمیت ته اشاره وکړه. په همدې حال کې شورا د افغانستان امنیتي ستونزو ته هم اشاره وکړه.
طالبان له ۲۰۰۱ کال راهیسې د ولسمشر کرزي د حکومت او د هغه د بهرنیو ملگرو پر وړاندي په جگړه بوخت دي. که څه هم افغان حکومت څو واري طالبان د خبرو اترو میز ته رابللي دي، خو طالبان وايي چې یوازي له امریکا سره به خبرې وکړي ځکه د هغوی په وینا افغان حکومت په دې موضوع کې کافي صلاحیت نه لري.