Prezes TK Austrii krytycznie o polskim TK

„W Polsce Trybunał Konstytucyjny działa od 2016 roku na podstawie złamania konstytucji. Jeżeli w jakimś kraju wskutek szeregu interwencji przestał istnieć niezależny wymiar sprawiedliwości, niedopuszczalne jest wydanie (kogoś do tego kraju) na podstawie europejskiego nakazu aresztowania. Należy zaznaczyć, że w UE będącej wspólnotą prawa kluczowe elementy praworządności nie mogą być kwestionowane. Należy do nich także niezawisłość sędziów” – powiedział Grabenwarter w opublikowanym w piątek wywiadzie dla internetowego wydania „Sueddeutsche Zeitung”.

Obcięcie unijnych funduszy słuszne

Prezes austriackiego TK uznał za słuszną zapowiedź Komisji Europejskiej obcięcia unijnych funduszy krajom, w których dochodzi do naruszenia praworządności.  „Komisja musiała ze względu na wcześniejsze wydarzenia podjąć te kroki. Pierwsze reakcje rządu węgierskiego dają podstawy do ostrożnego optymizmu. Ponieważ Unia opiera się na zasadzie praworządności, uważam za nieuzasadnione obawy, iż w przypadku Węgier mógłby powstać precedens motywowany politycznie. Decyzje Unii podlegają kontroli ze strony Trybunału Sprawiedliwości UE. Trybunały Konstytucyjne krajów członkowskich akceptują prymat prawa europejskiego, ale przestrzegają też w dialogu z TSUE własnych zasad konstytucyjnych. Na tym polega dobrze rozumiana równowaga w europejskim systemie sądowniczym tworzącym konieczne zaufanie po obu stronach” – powiedział Grabenwarter.  

Austriacki sędzia jest od 2006 roku członkiem Komisji Weneckiej Rady Europy doradzającej państwom w sprawach dotyczących konstytucji. Wielokrotnie wypowiadała się krytycznie w sprawach dotyczących reform wymiaru sprawiedliwości wprowadzanych przez rząd PiS.    

W rozmowie z „SZ” Grabenwarter przyznał, że w Austrii obowiązuje „specyficzny” system nominowania sędziów Trybunału Konstytucyjnego. „Ośmiu z 14 sędziów nominowanych jest przez rząd” – wyjaśnił. Zaznaczył, że byłoby to niemożliwe w Niemczech, gdzie sędziowie wybierani są przez parlament większością dwóch trzecich. „Większość dwóch trzecich jest lepsza, ponieważ zmusza rząd do kompromisu z opozycją. Byłoby to dodatkowe zabezpieczenie dla praworządnej demokracji, gdyby konstytucja nakazywała konsensus pomiędzy rządem a opozycją. Na przykładzie Polski i Węgier widzimy zagrożenia wynikające z politycznie jednostronnego obsadzenia TK” – powiedział prezes austriackiego TK.