Pomniki na cenzurowanym
Trwające na całym świecie antyrasistowskie protesty po śmierci Afroamerykanina George'a Floyda podsycają spory o interpretację kolonializmu. W USA, Europie i Nowej Zelandii spadają z piedestałów kontrowersyjni bohaterzy.
Edward Colston – bohater czy rasista?
Spór o pomnik Edwarda Colstona w Bristolu wybuchał już wielokrotnie. Tym razem demonstranci zrzucili go z cokolu i utopili w dokach. Colston był jednym z udziałowców Królewskiej Kompanii Afrykańskiej (RAC), która zniewalała 5 tys. ludzi rocznie. Dzięki hojnym datkom na szkoły i szpitale Colston przeszedł do historii jako filantrop.
Robert Baden-Powell – pierwszy skaut świata
Aktywiści zarzucają Robertowi Badenowi-Powellowi, twórcy ruchu skautów, rasizm, homofobię i podziw dla Hitlera. Jego pomnik stał na wyspie Brownsea w południowej Anglii. Po zniszczeniu w ramach antyrasistowskich protestów pierwszych pomników, lokalne władze przezornie same usunęły statuę „ojca harcerstwa”.
Leopold II i belgijski reżim kolonialny
W Belgii jest co najmniej kilka pomników króla Leopolda II. Monarcha, który rządził krajem od 1865 do 1909 roku, wprowadził w Kongo znany z okrucieństwa reżim, uchodzący za jeden z najbardziej brutalnych w historii. Wiele pomników Leopolda II zostało uszkodzonych. Ten na zdjęciu, stojący w dzielnicy Antwerpii Ekeren i oblany farbą, został przeniesiony do muzealnych magazynów.
Krzysztof Kolumb – między uwielbieniem a pogardą
Spór wokół pomników kontrowersyjnych bohaterów wybuchł także w USA. Oburzenie demonstrantów kieruje się między innymi przeciwko Kolumbowi. Ten jego pomnik w Bostonie został skrócony o głowę. Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej sprzeciwiają się jego czczeniu, przypominając, że dopiero jego ekspedycje umożliwiły kolonizację kontynentu i ludobójstwo na rdzennych mieszkańcach.
Kontrowersyjna pamięć: Kolumb w Chile
Dla jednych Kolumb jest jedną z najbardziej znaczących postaci w światowej historii, ale dla wielu ludzi w Ameryce Łacińskiej jego nazwisko symbolizuje początek epoki naznaczonej cierpieniem. Z perspektywy rdzennej ludności amerykańskiego kontynentu hiszpański kolonializm jest ponurym rozdziałem w jego historii. Także w Ameryce Łacińskiej pomniki Kolumba były w przeszłości dewastowane.
Jefferson Davis na oku demonstrantów
Jefferson Davis był prezydentem Skonfederowanych Stanów Ameryki i jednym z wiodących polityków wojny secesyjnej. Jego pomnik w Richmond został zdewastowany i obalony. Nancy Pelosi, demokratyczna przewodnicząca Izby Reprezentantów USA, opowiada się za usunięciem dalszych pomników przedstawicieli Konfederatów. Ci mężczyźni opowiadali się za „okrucieństwem i barbarzyństwem”, powiedziała demokratka.
Robert E. Lee dzieli USA
Także ten pomnik ma być w najbliższych dniach usunięty – Roberta E. Lee, generała Konfederacyjnej Armii Stanów w wojnie secesyjnej. W Richmond, stolicy stanu Wirginia, monument zniknie na polecenie gubernatora Ralpha Northama. Wielu Afroamerykanów uważa pomniki polityków i żołnierzy Konfederatów za symbole ucisku i niewolnictwa.
Hamilton bez patrona
John Fane Charles Hamilton, upamiętniony w brązie patron miasta Hamilton w Nowej Zelandii, został zdjęty z piedestału i odtransportowany. Władze metropolii spełniły życzenie przedstawicieli Maorysów. „W czasach, gdy zabiegamy o tolerancję i zrozumienie w ramach naszej wspólnoty, pomnik nie przyczynia się do likwidowania podziałów”, powiedziała burmistrz Hamiltonu Paula Southgate.