Odwrócona dyskryminacja – imigranci poniżają Niemców?

Poniżanie niemieckich uczniów przez kolegów-imigrantów od pewnego jest w Berlinie tajemnicą poliszynela.

Wykluczeni przez imigrantów

Sceny jak ta na jednym z berlińskich podwórek szkolnych napawają coraz większym lękiem: Przerwa. Niemiecki chłopiec stoi na uboczu, młodzi Arabowie popychają go wyzywając. To na własne oczy widział Salahdin Said, maturzysta z Berlina. O sobie Salahdin mówi, że jest Niemcem. Nie jest to oczywiste, bo jego wygląd wskazuje na inne pochodzenie. Ale nie chce zdradzić, skąd pochodzą jego rodzice. Pragnie uchodzić za Niemca i twierdzi, że wykluczanie Niemców przez imigrantów jest poważnym problemem. „Na przerwach uczniowie obcego pochodzenia opowiadają sobie po turecku o serialu tureckim lub arabskim, który oglądali poprzedniego dnia. Wszyscy się zaśmiewają, ale dla tych, którzy serialu nie oglądali, jest to niezręczna sytuacja. Czują się wykluczeni, samotni, bez szansy znalezienia kumpli” – opowiada Salahdin.

W szkołach z dużą liczbą imigrantów wyobcowani czują się nie tylko Niemcy, lecz także uczniowie, którzy generalnie uczą się lepiej i biorą aktywny udział w lekcjach. Karani są za to wyzwiskami, popychaniem, a przede wszystkim towarzyską izolacją.

Budowanie poczucia wartości mobbingiem

Wilfried Seiring, emerytowany dyrektor jednej z berlińskich szkół tłumaczy, że w ten sposób migranci zyskują większe poczucie wartości. „Ci młodzi ludzie słabo znają niemiecki, nie odnoszą sukcesów w szkole, przeważnie przerywają naukę, nie mają tym samym szans na podjęcie kształcenia zawodowego. Ich perspektywy życiowe i zawodowe są bardzo ograniczone" - mówi. Dlatego dowartościowują się stając na czele gangu czy jakiejkolwiek grupy, która wyklucza innych, pozostających w mniejszości.

Rosnąca agresja wśród imigrantów

Mobbing stosowany przez uczniów obcego pochodzenia wobec innych i fakt, że jego ofiarami padają często rdzenni Niemcy, wielu postrzega jako skandal. Michaela Ghazi jest nauczycielką w jednej z berlińskich szkół i jest zaniepokojona rosnącą agresją wśród uczniów o obcych korzeniach wobec niemieckich kolegów.

„W najlepszym wypadku są oni straszliwie wyzywani, w najgorszym dochodzi do rękoczynów: bijatyk i szamotaniny. Przez cały czas daje im się do zrozumienia, że są wykluczeni. Proszę sobie wyobrazić kogoś, kto codziennie przychodzi do pracy i wie, że nikt go nie lubi” – tłumaczy nauczycielka.

Dylematy pedagogiczne

Nikt tak naprawdę nie wie, jak powinna wyglądać skuteczna praca pedagogiczna w szkole, do której uczęszcza większość dzieci imigrantów. Czy powinno się podejmować działania integracyjne, a może oferować coś specjalnego dla dzieci z rodzin muzułmańskich? Wilfried Seiring uważa, że należy zrobić wszystko, żeby przywiązać tych uczniów bardziej do szkoły.

„Przecież dlatego finansujemy w Niemczech kształcenie imamów i lekcje o islamie w języku niemieckim. Powinniśmy tworzyć dla tych uczniów szkoły całodzienne, żeby te dzieci zabrać z ulicy. Trzeba dać im możliwość realizowania zainteresowań, żeby budowali własne poczucie wartości” – wyjaśnia Wilfried Seiring, który jest przekonany, że tym sposobem łatwiej uda się przyspieszyć proces integracji cudzoziemców w Niemczech.

Niemiec – cudzoziemiec

Uzdrowić istniejącą sytuację może także zmiana zachowań niemieckich nauczycieli – twierdzi Salahdin Said. Uważa on, że nauczyciele nie powinni nazywać uczniów obcego pochodzenia cudzoziemcami. „Raczej powinni ich utwierdzać w tym, że są Niemcami, ponieważ stanowią część tego społeczeństwa” – tłumaczy Salahdin. Jest przekonany, że jeśli taki uczeń ciągle słyszy, że jest cudzoziemcem, to w końcu zaczyna się zachowywać jak cudzoziemiec.

Axel Rowohlt / Barbara Coellen

Red.odp.: Małgorzata Matzke