Oazy pod kontrolą

Uchylanie się od płacenia podatków już od dawna jest solą w oku rządów wspólnoty. UE próbowała zapanować nad sytuacją dyrektywą w sprawie odsetek z 2005 roku. Nakłada ona na państwa wspólnoty obowiązek informowania o uzyskanych odsetkach, zarobionych przez cudzoziemców, państw których są obywatelami. Lecz już rok temu niezadowolony niemiecki minister finansów, Peer Steinbrück, żądał podjęcia dalszych kroków: -„Na przykład nowelizacji dyrektywy o odsetkach i konieczności zwrócenia uwagi na konieczność – z uwagi na europejski rynek wewnętrzny, a także umowy na temat podwójnego opodatkowania z innymi rajami podatkowymi - występowania tutaj jednym głosem. Tylko tak odniesiemy sukces.”

Unia przeciwna tajemnicy bankowej

Ale to nie takie proste, choćby dlatego, że także trzy państwa Unii, Austria, Belgia i Luksemburg nadal mają tajemnicę bankową. Na depozytariuszy nakładają podatek od odsetek i większość tak uzyskanej kwoty przekazują one anonimowo do kasy fiskusa klienta banku. Ale to ma się niebawem skończyć, mówi komisarz UE do spraw podatkowych, Laszlo Kovacs: -„To rozwiązanie przejściowe. Przestaje ono obowiązywać w dniu, w którym piątka państw europejskich, nadal zachowująca tajemnicę bankową, jak Andora, Liechtenstein, Monako, San Marino i Szwajcaria zgodzą się na wymianę informacji na żądanie. Niebawem podejmiemy rokowania z tymi pięcioma państwami. Jeśli wyrażą one zgodę, to wówczas automatycznie przestanie obowiązywać rozwiązanie przejściowe dla trzech państw Unii Europejskiej.“

Belgia zapowiedziała tymczasem rezygnację z tajemnicy bankowej do roku 2010. Lecz we wszystkich tych państwach policja podatkowa będzie mogła zbierać informacje jedynie w przypadku uzasadnionego podejrzenia unikania płacenia podatków.

Szwajcaria kontra Unia

Problemy ze współpracą dotyczą zwłaszcza Szwajcarii. Najwidoczniej chcąc uratować ile się da z tajemnicy bankowej, Berno chce rokować z każdym z państw wspólnoty oddzielnie, nie zaś z Unią jako taką. Minister Steinbrück często popadał w konflikty ze Szwajcarami, wywołując poważne dyplomatyczne irytacje. Komisarz Kovacs uspokaja Szwajcarów: -„ Komisja nie wojuje ze Szwajcarią. Naszym celem jest wprowadzenie za szczeblu globalnym zasady „dobrego postępowania państw w kwestiach podatkowych“. Tajemnica bankowa nie może służyć jako pretekst do ochrony oszustów podatkowych, unikania płacenia podatków czy zgoła prania pieniędzy. Na ile znam stanowisko Szwajcarów, to Szwajcaria rozumie stanowisko Komisji“.

To jasne, że niektóre państwa w UE i poza wspólnotą, odnosiły dotąd finansowe korzyści z tajemnicy bankowej. Przez długi okres nie budziło to większego zainteresowania. Tymczasem kryzys finansowy zwiększył presję w kierunku zwalczania unikania płacenia podatków. Rajom podatkowym zależy na dobrej opinii. Tymczasem państwa, które uchylać się będą od „współpracy“ za zagranicznymi władzami finansowymi, ryzykują wejście na tak zwaną „czarną listę“ OECD. Zdaniem obserwatorów powinno stanowić to dla nich wystarczający bodziec.